Dolar ve Euro ne kadar oldu? (16 Şubat 2023)
Kur tarihi zirvelerini yenilese de deprem sonrasında TL, dolar karşısında anlamlı değişim göstermedi. Piyasalarda ise geniş bir coğrafyada yıkıma yol açan depremin sosyal hayata etkileri yanında maliyeti ve siyasi sonuçları izleniyor. Euro TL karşısında sınırlıda olsa yükselişini sürdürüyor.
Reuters/AADepremin iki gün ardından işleme kapatılan Borsa İstanbul dün tekrar açıldı. İşlemler başlamadan bir gün önce düzenleyici kurumlar, uzmanların borsadaki düşüşlerin önünü alacak olarak nitelediği bir dizi önlem almıştı. Bu önlemlerin etkisiyle BIST 100 endeksin dün yüzde 10'a yakın kazançla kapandı.
DEVLET KATKISI FONLARINDA HİSSE SENEDİ ORANI YÜZDE 30’A ÇIKARILDI
Alınan önlemler arasında en büyük etkiyi yaratabilecek olan Bireysel Emeklilik Sistemi'nde devlet katkısı fonlarının tahvil alma yükümlülükleri azaltılarak, hisse alım yükümlülükleri artırılması oldu. Buna göre asgari yüzde 10 olan hisse senedi oranı yüzde 30'a çıkarıldı.
TCMB dün bireysel emeklilik fonlarında tahvilden hisseye geçiş getiren düzenleme ile piyasada oluşabilecek likidite açığını gidermek için dün nominal 4.1 milyar TL tutarında tahvil alımı yaptı.
TCMB'nin toplam tahvil alımlarının 8 milyar TL'ye ulaşması planlıyor. Bankacıların hesaplamaları, kararın etkilediği tutarın tamamına denk gelen tahvilin TCMB tarafından bireysel emeklilik sisteminden bankalar aracılığıyla alınacağını gösteriyor.
Bugün iç veri gündeminde TCMB'nin haftalık para banka rezerv istatistikleri yer alıyor.
Geçen hafta Pazartesi sabaha karşı ve öğlen saatlerinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki deprem, yaklaşık 13.4 milyon kişinin yaşadığı 10 il ve Suriye'nin kuzeyinde büyük yıkıma yol açtı. 10 ilde olağanüstü hal ilan edildi.
DEPREMİN MALİYETİ 50-100 MİLYAR DOLAR TAHMİN EDİLİYOR
Ekonomistlerin ve ekonomi yetkililerin ilk hesaplamaları depremin maliyetinin 50 milyar doları aşacağını gösteriyor tahminler 100 milyar dolara kadar ulaşıyor. Ayrıca depremin büyümede bu yıl 1-2 puan gerilemeye neden olması da genel beklenti haline geldi.
Sanayi üretimi için önemli bir öncü gösterge olan elektrik tüketimi depremin ilk günü yüzde 11 gerilerken depremin ilk haftasında da yüzde 7 düşüş gösterdi. Ekonomistler sadece bu öncü verinin bile ekonomik etkinin Türkiye geneline yayılacağını ve büyük olacağını göstermeye yeterli olduğunu belirtiyor.
Öte yandan dün yardım kampanyası ile deprem için 115 milyar TL bağış toplanırken TCMB'nin bağışı 30 milyar TL olarak açıklandı.
Depremden etkilenen 10 ilde toplam 13.42 milyon kişi yaşıyor. Devasa depremden zarar gören yolların ve iletim hatlarının, hastanelerin, konutların yeniden inşaası, barınma kaynaklı kısa, orta ve uzun vadeli ihtiyaçlar maliyetlerin başlıcaları.
Bu kapsamda televizyon kanallarının dün akşam depreme yönelik yardım yayınında 115 milyar lira üzerinde bağış toplandı. Merkez Bankası (TCMB) 30 milyar lira, Ziraat Bankası 20 milyar lira, Vakıfbank 12 milyar lira bağış ile öne çıkan bazı kamu kurumları oldu.
İlgili illerde üç ay süreyle OHAL ilan edilirken, TCMB reeskont ve avans kredilerinin ödemelerini öteledi. Hazine ise Temmuz sonuna kadar mücbir sebep ilan ederek bölge için vergi ödemelerini ötelerken, ayrıca ilgili kamu kurumlarına ilk etapta 100 milyar TL aktarıldı.
KREDİLERİN BANKALARA OLUŞTURABİLECEĞİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ ALTI AY SÜREYLE KALDIRILDI
TCMB ayrıca deprem bölgesinde ödemeleri ötelenen ve yeni verilecek kredilerin bankalara oluşturabileceği yükümlülükleri altı ay süreyle kaldırdı.
Basında yer alan ve henüz hayata geçmediği için piyasada takip edilen diğer adımlar arasında ise altın ithalatının geçici olarak durdurulması ya da yavaşlatılması ile TVF bünyesindeki fiyat istikrarı fonunun borsada ihtiyaç olması halinde devreye girebilmesi yer alıyor.
Döviz piyasasında arz ve talebi TCMB'nin aldığı önlemler belirlediği için piyasada son aylarda keskin hareketler görülmüyor. TL geçen yılın tamamında, büyük bölümü yılın ilk yarısında olmak üzere dolar karşısında yüzde 29.6 değer yitirdi. Dolar/TL bu sabah saat 08.58'de 18.8510/18.8525 seviyesinde. Kur tarihi zirvelerini yenilese de deprem sonrasında TL, dolar karşısında anlamlı değişim göstermedi.
EURO TL NE KADAR OLDU?
Serbest piyasada 20.1840 liradan alınan Euro'nun satış fiyatı ise 20.1860 lira olarak belirlendi.
Dün, Euro'nun satış fiyatı ise 20.1220 lira olmuştu.
EURO DOLAR PARİTESİNSE SINIRLI ARTIŞ
Güne 1,0690 ile başlayan Euro/dolar paritesi saat 09:22 itibarıyla yüzde 0,12 artışla 1,0703'dan işlem görüyor. Dün en düşük 1,0661, en yüksek 1,0745 seviyelerini gören Euro/dolar, günü 1,0688 seviyesinde kapattı. Euro/dolar, 13.02.2023 tarihinde 1,0656 ile son bir ayın en düşük, 02.02.2023 tarihinde ise 1,1033 ile son bir ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
SEÇİM GÜNDEMİ
Depremin 10 ilde yarattığı felaketin ardından 18 Haziran'a kadar yapılması planlanan seçimlerin ertelenmesine yönelik tartışmaların iktidar çevreleri tarafından gündeme getirilmesi muhalefet tarafından tepki ile karşılandı.
Depremin ardından dikkatler henüz adayını açıklamamış olan muhalefetten ziyade iktidarın yapamadıklarına ve yaptıklarının yeterli olup olmadığına çevrildi.