Doğalgaz krizi kapıda: Elektrik tüketimi ve sanayiyi de vuracak

Ülke genelinde soğuk hava koşullarının etkili olduğu dönemde meydana gelen kesintinin ardından büyük ölçekli sanayi kuruluşlarına gaz sevkiyatının yüzde 40 oranında azaltılması için dağıtım şirketlerine talimat verildi.

Türkiye'nin başlıca sanayi kuruluşlarını temsil eden İstanbul Sanayi Odası (İSO), elektrik ve doğalgaz fiyatlarına yapılan zamlara atıfta bulunarak, bunun üzerine gidilecek gaz kısıntısının üretim üzerinde ağır yük yaratacağını ve sanayinin "arz üzerinden bir bedel ödetilmesinin kabul edilemez" olduğunu açıkladı.

''BİRÇOK KONUYU OLUMSUZ ETKİLEYECEKTİR''

Bahçıvan, "Bir yandan ihracata dayalı bir büyüme için elimizden gelen gayreti gösterirken, başta ihracatçı sektörlerimizi vuracak olan bu karar, fabrikalarımız üzerinde çok ciddi bir üretim ve planlama stresine yol açacaktır. Maliyetler üzerinden zaten aylardır belli bir fedakarlığa katlanan sanayicilerimizin şimdi de arz cephesinde bu sorunla karşı karşıya kalması hiç kuşkusuz verimliliği, üretim kalitesini, sevkiyatı ve daha birçok konuyu olumsuz etkileyecektir" ifadelerini kullandı.

10 GÜN SÜREYLE KESİLDİ

Enerji sektöründen yetkililerin verdiği bilgiye göre, İran teknik arıza gerekçesiyle doğalgaz akışını 20 Ocak itibarıyla 10 gün süreyle kestiğini Türkiye'ye dün bildirdi.

Bunun kısa süre ardından BOTAŞ, başlıca doğalgaz tüketicilerinden olan elektrik santrallerinden doğalgaz tüketimini yüzde 40 azaltmalarını istedi.

Sektör yetkilileri kesinti süresinin kısaltılması için görüşmelerin sürdüğünü belirttiler.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) güncel verilerine göre, geçen yılın ocak-ekim döneminde İran, Türkiye'nin toplam tüketiminin yüzde 16'sını karşıladı. İran'dan Türkiye'ye gaz sevkiyatı tek bir boru hattı üzerinden yapılıyor.

TÜKETİM ZİRVE YAPARKEN GAZ KESİLDİ

Gaz kesintisi Türkiye'de doğalgaz tüketiminin zirve yaptığı, soğuk hava koşullarının ülke geneline hakim olduğu bir dönemde meydana geldi.

Türkiye'nin günlük doğalgaz tüketimi, doğalgaz dağıtım sektöründen bir kaynağın verdiği bilgiye göre, neredeyse bir yıl önce 19 Ocak 2021'de günlük 279 milyon metreküp ile tarihi zirveyi gördü. Salı günü ise 276 milyon metreküp ile bu zirveye yakın bir tüketim gerçekleşti.

ELEKTRİK ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ DE ETKİLENECEK

Elektrik santrallerine verilen doğalgazın azaltılmasından elektrik üretimi ve tüketimi de etkilenecek. Türkiye bu yıl kuraklık ve hidroelektrik santrallerinden gelen elektriğin azalması nedeniyle doğalgaz santrallerinden üretime ağırlık vermek zorunda kaldı.

Elektrik piyasası verilerine göre, ocak ayında üretilen elektriğin yüzde 30 ile en büyük kısmı doğalgaz santrallerinden sağlandı.

YENİ ADIMLAR ATILABİLİR

Elektrik dağıtım sektöründen adının açıklanmasını istemeyen bir kaynak da doğalgazın, gazdan elektrik üreten santrallerin neredeyse tam kapasite ile çalıştığı bir dönemde kesildiğini; büyük ölçekli sanayi üreticilerinin elektrik tüketimini azaltması için adım atılabileceğini ifade etti.

Kaynak, "Elektrik tüketiminin de doğalgaz ile birlikte zirve yaptığı bir dönemde kesilme olduğu için önümüzdeki günlerde ağır sanayide elektrik tüketiminin azaltılmasına yönelik adımlar görebiliriz. Ancak yetkili kurumlardan şu anda herhangi bir talep gelmedi" dedi.

Aynı kaynak Aralık ayının son haftasında yüksek elektrik tüketimi nedeniyle büyük imalat şirketlerinden tüketimi azaltmalarının istendiğini de hatırlattı. Elektrik ve doğalgazı yoğun tüketen ağır sanayi grupları arasında petrokimya, cam, çimento ve çelik yer alıyor.

YÜZDE 40 AZALTILACAK

Sektör yetkilileri yılda 300 bin metreküpten fazla gaz tüketen sanayi kuruluşlarına gaz akışının yüzde 40 azaltılacağını, ancak bu kapsama ısıtma için yapılan kullanım, üniversite ve hastanelerin girmediğini ifade ettiler.

Elektrik fiyatlarına ay başında yüzde 52 ila yüzde 125, doğalgaz fiyatlarına ise sanayi için yüzde 50 oranında zam yapılmıştı.

FİYATLAR ARTMIŞTI

Son bir yıllık dönemde ise küçük sanayide kullanılan doğalgazın fiyatı yüzde 77, büyük ölçekli tüketim yapan sanayide kullanılan gazın fiyatı yüzde 346, elektrik santrallerde kullanılan doğalgazın fiyatı yüzde 290 artmıştı.