Aralıkta bütçe açığı rekora imza attı, yüzde 237.1 arttı

Merkezi hükümet bütçesi aralıkta bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında “devasa” açık verdi. Bu açık yıllık toplam açığı da yukarıya iterek 192.2 milyar TL’ye çıkardı. Birçok gider kaleminde bütçe başlangıç ödeneği ise aşıldı.  

Aralık başında “görevden af talebi” kabul edilen Lütfi Elvan’ın yerine Nureddin Nebati, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atandı. Nebati döneminin ilk bütçe gerçekleşme sonuçları belli oldu. Aralık ayı ve 2021 yılı bütçe performansı şöyle:

- Aralık 2020’ye kıyasla gider yüzde 100.9 artışla 280.8 milyar lira, gelir yüzde 40 artışla 135 milyar lira ve açık yüzde 237.1 artışla 145.7 milyar lira oldu. Oysa 2020’nin aynı ayında açık 43.2 milyar TL’ydi. Vergi gelirleri 78.6 milyar TL’den 111.4 milyar TL’ye yükselmesine karşın bu açık gerçekleşti. 

- Aralık ayı giderlerinde en fazla artış “borç verme” ve “cari transfer” kalemlerinde gerçekleşti. Borç verme 5.2 milyar TL’den 60.2 milyar TL’ye, cari transferler de 52.6 milyar TL’den 101.4 milyar TL’ye çıktı. Cari transferler 2021’in genelinde de 2020’ye göre 498.1 milyar TL’den 626.6 milyar TL’ye, “borç verme” ise 29.7 milyar TL’den 101.9 milyar TL’ye yükseldi. 

- Aralıktaki artış, yıllık açığı da fırlattı. Geçen yılın tamamında bütçe giderleri 1.6 trilyon TL, bütçe gelirleri 1.4 trilyon TL oldu. Bütçe 2020’de 175.2 milyar TL açık vermişken, 2021’de açık 192.2 milyar TL’ye ulaştı. Faiz giderleri bir önceki yılın aralık ayına göre 4.8 milyar TL’den 8.9 milyar TL’ye yükseldi. 

- Cumhurbaşkanlığı’nın kullanımında olan ve yeni adıyla gizli hizmet gideri olarak bütçede yer alan örtülü ödenek harcamaları 2021’de 2 milyar 714 milyon liraya ulaştı. 

BOTAŞ’TA GÖREV ZARARI

- Kamu teşebbüslerinin toplam görev zararı 23.8 milyar TL oldu. TMO’ya 2.9 milyar TL, Türkiye Taşkömürü Kurumu’na 29.3 milyon TL, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’na 1.4 milyar TL, Et ve Süt Kurumu’na 422 milyon TL aktarıldı. 

- Görev zararı olan kurumlar içerisine 19 milyar TL ile BOTAŞ da eklendi. Ekonomistler borç verme kalemi altında Botaş’a 40 milyar TL, EÜAŞ’a 10 milyar TL, TCDD’ye 5 milyar TL transfer edildiğini duyurdu. Sosyal güvenlik kurumlarının toplam görev zararı 125.7 milyar TL oldu.