1.7 milyon aile ‘yardımla’ ısınıyor! Taşkömürünün yüzde 97’si ithal

Geçen yıl yakacak alacak gücü olmayan yoksul 1.7 milyon aileye kömür yardımı yapıldı. Türkiye’nin 38.8 milyon ton taşkömürü tüketiminin yüzde 97’si ithalat yoluyla karşılandı. Kamu işletmeleri içerisinde en büyük dönem zararı TCDD’de gerçekleşti.

Mustafa Çakır

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Kamu İşletmeleri Raporu’nun detaylarına göre, 2023 yılında en yüksek dönem zararı TCDD’de gerçekleşti. Bu kuruluştan sonra en fazla zarar ise sırasıyla Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ (TŞFAŞ), TCDD Taşımacılık AŞ ve BOTAŞ’ta meydana geldi. Geçen yıl BOTAŞ’ın dönem zararı 672.7 milyon TL, TCDD Taşımacılık AŞ’nin 2.8 milyar TL, TCDD’nin 11.5 milyar TL, TŞFAŞ’nin 3.3 milyar TL, TTK’nin da 5.9 milyar TL olarak gerçekleşti. 

TAŞKÖMÜRDE İTHALAT ZİRVEDE

Geçen yıl TTK’nin tüvenan kömür üretimi 1 milyon ton ve satılabilir kömür üretimi 782 bin ton olarak gerçekleşti. TTK tarafından piyasaya satılan 788 bin ton kömürün yüzde 79.9’u termik santrallerde, yüzde 18.6’sı sanayide, yüzde 1.5’i ısınmada kullanıldı. Türkiye’de 2023 yılında 38.8 milyon ton olarak gerçekleşen taşkömürü tüketiminin yüzde 2.7’si TTK ve özel sektör tarafından karşılandı. (TTK: yüzde 73.3; özel sektör: yüzde 26.7) geri kalan yüzde 97.3’lük kısım ise ithal edildi. 

TCDD ZARARDA

TCDD’nin Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleşmesi Hakkında Yasa kapsamındaki yatırımları ile işletme açıklarının finansmanı Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanıyor. 

Yatırımlarının ve yatırım harici finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla düzenli olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden kuruluşa kaynak transferi yapılıyor. Bu kapsamda geçen yıl kuruma Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yaklaşık 53.6 milyar TL nakdi sermaye aktarımı gerçekleştirildi. TCDD’de 2022 yılında yaklaşık 5.1 milyar TL faaliyet zararı ve yaklaşık 6.4 milyar TL dönem zararı gerçekleşmişti. 2023 yılında ise faaliyet zararı 10.4 milyar TL’ye, dönem zararı ise 11.5 milyar TL’ye yükseldi. 

1.7 MİLYON AİLEYE YARDIM

Yakacak alacak gücü olmayan yoksul ailelere devlet tarafından kömür yardımı yapılıyor. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) tarafından geçen yıl İhtiyaç Sahibi Ailelere Isınma Amaçlı Kömür Yardımı Yapılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca yaklaşık 1.7 milyon aileye 1.6 milyon ton kömür dağıtıldı. İhtiyaç sahibi ailelere kömür yardımı yapılması ve Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul ve kurumlara ısınma amaçlı kömür dağıtımı gerçekleştirilmesi uygulamaları kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından TKİ’ye 2023 yılında 6.2 milyar TL görevlendirme ödemesi yapıldı.