12. Kalkınma Planı’nda bireysel emeklilik düzenlemeleriyle kıdem tazminatına göz dikildi: ‘Kıdem’siz kalkınma

Türkiye’nin 5 yıllık yeni kalkınma planı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu. 12. Kalkınma Planı’nda bireysel emeklilikte otomatik katılım sisteminin geliştirilmesinden tamamlayıcı emeklilik sistemine, din eğitiminden aile yapısını olumsuz etkileyen “zararlı akımların” etkilerinin azaltılmasına kadar birçok düzenleme yer alıyor. Yabancı işçi çalıştırılması yaygınlaştırılıyor.

Mustafa Çakır

Plana göre “Bireysel emeklilik sistemi (BES) daha cazip hale getirilerek fon tutarı ve katılımcı sayısı artırılacak, otomatik katılım sistemi (OKS) işveren katkısını içerecek şekilde geliştirilecek ve fon çeşitliliği sağlanacaktır” ifadelerinin kullanıldığı planda, OKS’nin işveren katkısını da içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacağı belirtiliyor. Planda, açıkça dile getirilmese de bunun perde arkasında kıdem tazminatları bulunuyor. İktidar uzun süredir kıdem tazminatını emeklilik sisteminin bir parçası haline getirmek ve fona dönüştürmek istiyor, işçi sendikaları ise bu uygulamaya karşı çıkıyordu. 

Bunların yanı sıra eğitimde gericiliği öne çıkaracak hedefler de belirlendi. İlk ve ortaöğretimdeki din kültürü ve ahlak öğretiminin niteliğinin artırılacağı belirtilen programda şu ifadelere yer verildi:

GERİCİLİK TIRMANIYOR

  • Nitelikli din hizmetleri ile toplumun birlik, beraberlik, barış ve huzur içinde manevi bütünlüğüne katkı sağlanacak, yaygın din eğitimi toplumun tüm kesimlerine ulaştırılacak.
  • Ailelerin çocukları üzerindeki temel haklarından biri olan din eğitim ve öğretimine yönelik talepler, zengin görsel ve içerikli eğitim araçlarıyla desteklenmiş nitelikli din hizmetleriyle karşılanacak. 

Planda özelleştirme uygulamalarına ilişkin de birçok hedef yer aldı. Özelleştirmede uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program kapsamında halka arz dahil olmak üzere yeni ve alternatif modeller kullanılacağı belirtilirken “Özelleştirme portföyünde bulunan şirket ve varlıkların özelleştirilmesine devam edilecek, özelleştirme potansiyeli olan yeni şirket ve varlıkların portföye dahil edilmesi sağlanacak” denildi.

65 YAŞ ÖNE Mİ ÇEKİLİYOR?

Planda yer alan “Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla emeklilik kriterlerinin belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışı ile uyumlu otomatik ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacaktır” ifadesi emeklilikte yaşın 65’e çıkacağı yorumlarına neden oldu. 

Ancak zaten şu andaki mevcut mevzuatta da kademeli olarak emeklilik yaşı 65’e çıkarılıyor. 1 Mayıs 2008’den sonra işe girenler kademeli emekliliğe tabi. 2036 yılına kadar kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Sonrasında yaş kademeli olarak artıyor. 2048 sonrasında kadınlar da erkekler de ancak 65 yaşında emekli olabiliyor. Plandaki bu ifade “kademelerle ilgili 2048 öncesinde mi bir düzenleme yapılacak” sorusunu gündeme getirdi.