Eğitim yaşamı 'okul korkusu'yla başlamasın

Okulun ilk günleri kimi çocuklar, anne-babalar hatta öğretmenler için kaygılı bir süreç olabilir. Uzmanlar, bu sürecin daha rahat geçmesi için anne-babalara önerilerde bulundu.

Figen Atalay

Anaokulları ve birinci sınıflar için uyum haftası bugün başlıyor. Bahçeşehir Koleji Kariyer ve Rehberlik Merkezi tarafından ilkokula yeni başlayacak çocukların velilerine yönelik hazırlanan “10 Adımda Eğitim Yaşamına Başlangıç” başlıklı çalışmadaki öneriler şöyle: 

1- Neler hissettiğinizi fark edin: Hangi duyguları hissediyorsunuz? Heyecanlı mısınız? Kaygılı mısınız? Mutlu musunuz? Geçmişte sizlerin ayrılma ve kavuşma hikâyeleri nasıldı? Kendi deneyimlerinizin şu an hissettiklerinizle bir ilişkisi olabilir mi? Sizin ebeveynleriniz nasıl tepkiler vermişti? 

2- Çocuğunuzun önceki ayrılma ve kavuşma deneyimlerini gözden geçirin: Çocuğunuzun bu zamana kadarki ayrılma ve kavuşma deneyimlerini gözden geçirmeniz, okula uyum sürecinde çocuğunuzun vereceği tepkiler ve hissedecekleri hakkında size bir önbilgi verecektir. 

3- Yaş düzeyine uygun bilgi verin: Okula başladığında onu nelerin beklediğine ilişkin gelişim düzeyine uygun şekilde önbilgi vermek potansiyel kaygının ortaya çıkmasını önleyici olacaktır. Örneğin; “Sen okuldayken sana destek veren kişi öğretmenin olacak. İhtiyacın olduğunda ona sarılabilirsin.” “Okulda arkadaşların olacak, onlarla çeşitli etkinlikler yapacaksınız.” Gibi ifadeler kullanabilirsiniz.

4- Okula ve öğretmenine güvendiğinizi hissettirin: Bu, onun da güven duymasını kolaylaştıracaktır.

5- Çocuğunuzun ritmine uygun ilerleyin ve vedayı onun ihtiyacından uzun tutmayın: Ayrılıkları; olumlu bir ifadeyle, duygusal güç vererek, mutlaka vedalaşarak gerçekleştirmek ve süreci çocuğunuzun ritmine uygun yönetmek gerekir. 

6- Karar vermesine fırsat tanıyın: “Hangi çantayı almak istersin? Önce giyinmek mi istersin? Kahvaltı etmek mi?” gibi sınırları sizin belirlediğiniz seçim alanları ona güç verecektir.

7- Geçiş nesnesi kullanın: Sevdiği bir oyuncağı, sizin fotoğrafınızı ya da ufak ve maddi değeri olmayan bir eşyanızı ihtiyaç duyduğu sürece okula götürmesi ona güvende olduğunu hatırlatabilir.

8- Vedalaşma ritüeli oluşturun: İkinize özgü bir vedalaşma ritüeli oluşturabilirsiniz. 

9- Ayrılma öznesi geliştirin: Babadan ayrılırken güçlük yaşayan bir çocuğa anne eşlik edebilir.

10- Zamanla ilgili hassasiyet gösterin: Okula geç kalması, zamanında kaynaşmış bir gruba dahil olmasını zorlaştırabilir. Okuldan alırken ise kısa süre de olsa geç kalmanız değersizlik hissine ya da kaygıya neden olabilir. 

YAŞ KRİTERLERİ

Milli Eğitim Bakanlığı’nın güncel yönetmeliğine göre; ilkokul birinci sınıf için okula başlama yaş kriteri, kayıt yapılacağı yıl için eylül ayının sonu itibarıyla 69 ayını tamamlamasıdır. 66-67-68 ayını tamamlayan çocuklar okulöncesi eğitimine devam edebilirler ancak veli dilekçesi ile 1. sınıfa kayıt olmaları da mümkündür. 69-70-71 aylık çocukların 1. sınıf kayıtları zorunlu değildir. Veli dilekçesi ile süreç bir yıl ertelenerek çocuk okul öncesi eğitimine devam edebilir. Eylül ayının sonu itibariyle 72 aydan büyük çocukların ise 1. sınıfa başlaması zorunludur.

BUNLARI YAPIN

  • Öz bakım, beden ve tuvalet temizliği, kendi başına yemek yeme, giyinme vb. becerilerin elde edilmesi için fırsat tanımak.

  • Kalem, makas vb. eğitim materyalleri ile pratik yapmasına izin vermek.

  • Birlikte kitap okumak.

  • Problemlerini kendilerinin çözmeleri için fırsat vermek.

  • Yaş düzeyine uygun sorumluluklar vermek.

KARAR VERMEYE YARDIMCI SORULAR

İNCE MOTOR KAS BECERİLERİ 

  • Sınırlı boyama yapabiliyor mu?

  • Makas kullanabiliyor mu?

  • Düz ve eğik çizgiler çizebiliyor mu?

KABA MOTOR BECERİLERİ 

  • Kendine atılan bir topu yakalayabiliyor mu?

  • Zıplayabiliyor mu?

ÖZ BAKIM BECERİLERİ 

  • Tek başına giyinebiliyor mu?

  • Tuvalet temizliğini yapabiliyor mu?

  • Tek başına yemek yiyebiliyor mu?

  • Kişisel ihtiyaçlarına karşılayabiliyor mu?

SOSYAL-DUYGUSAL BECERİLERİ

  • Akranlarıyla ilişki kurabiliyor ve sürdürebiliyor mu?

  • Sosyal ilişkilerinde ortaya çıkan sorunlarla baş edebiliyor mu?

  • İsteklerini konuşarak ifade edebiliyor mu?

  • İsteklerini erteleyebiliyor mu?

  • Kişisel eşyalarına sahip çıkabiliyor mu? (Hırka, silgi, defter vb.)

  • Kendini kazalardan koruyabiliyor mu?

BİLİŞSEL BECERİLERİ 

  • Verilen yönergeleri anlayabiliyor, takip edebiliyor mu?

  • Neden-sonuç ilişkisi kurabiliyor mu?

  • Dikkatini sürdürebiliyor mu?

  • Temel şekil ve renkleri biliyor mu?

Diğer Haberler