Çevrimiçi eğitim platformlarının ve katılımcılarının sayısı giderek artıyor
Uzaktan eğitim uygulamaları, dünyada da Türkiye’de de “mektupla öğretim” ile başlamış. Dünyada ilk uygulamalar 18. yüzyılda İngiltere ve Amerika’da yapılmış. Türkiye’deki başlangıç ise 1961 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından “Mektupla Öğretim Merkezi”nin kurulması olmuş. “Mektupla Yüksek öğretim Merkezi”, “Yaygın Yüksek öğretim Kurumu, “Açık öğretim Fakültesi, “Açık Lise”, “Açık İlköğretim Okulu”...
Figen AtalayHepsinin amacı, geleneksel eğitime erişemeyen büyük kitlelerin istedikleri eğitimi bulundukları yerden ve istedikleri zamanda alabilmelerini sağlamak.
Covid-19 salgınıyla hayatımızın merkezine yerleşen “uzaktan eğitim”, salgın bittikten sonra da çok sayıda platform aracılığıyla eğitim sisteminin içindeki yerini sağlamlaştırdı.
Her kademe düzeyinde hazırlanan eğitim platformları, öğrencinin tüm ihtiyaçlarına cevap vermeyi amaçlıyor. Kimi üniversiteler derslerde yapay zekâ destekli uluslararası dijital platformları kullanıyor. Birçok eğitim platformunda bireysel ve grup dersleri veriliyor, lise ve üniversite giriş sınavlarına hazırlık yapılıyor. Öğrencilerin akademik başarısı takip ediliyor, gerektiğinde özel görüşmeler yapılıyor, bireysel ihtiyaç ve isteklere göre ders programları düzenleniyor.
KİTLESEL AÇIK DERSLER
Prof. Dr. Erhan Erkut, “Sistem çaresiz eğitim sizde” başlıklı kitabında, kitlesel açık çevrimiçi derslerle ilgili şunları söylüyor:
“İngilizcedeki kısaltması MOOC (Massive Open Online Courses) olan ‘Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler’, aslında eğitimde teknoloji kullanımının ilk yaygın örneklerinden biridir. Günümüzde en büyük MOOC hizmeti sağlayıcılarının ortaya çıkışları ise 2001 yılında MIT’nin ‘OpenCourseWare’ projesi ile oldu.
ÜCRETSİZ AÇILDI
MIT büyük ses getiren bu projeyle tüm lisans ve yüksek lisans derslerinde kullanılan eğitim malzemelerini herkese ücretsiz olarak açtı. 2018 itibarıyla 2 bin 400 derse çevrimiçi ulaşım mümkün oldu. Modern (öğretim üyesi tarafından yönetilen) MOOC’ların sahneye çıkış yılı ise 2011’dir. Stanford’da üç ders ücretsiz olarak tüm dünyaya açıldı: 2021 itibarıyla Coursera’da 200’ün üzerinde seçilmiş üniversite bir dönemlik dersler veriyor. Bazı dersler birleştirilerek diploma programları oluşturmuş. 2 bin çalışanı, 73 milyon kullanıcısı ve 2.5 milyar dolarlık şirket değerlemesiyle Coursera büyük bir eğitim teknolojileri (EdTech) şirketi. Stanford’dan çıkan Coursera’nın doğu yakası karşılığı sayılabilecek, Harvard ve MIT tarafından kurulan ve 2021’de 2U şirketine 800 milyon dolara satılan edX’te ise 150’nin üzerinde üniversite 3 binin üzerinde ders veriyor ve yine bazı dersler bir diploma programı altında birleştirilmiş. Bu sistemin 33 milyon kullanıcısı var. Coursera ve edX’in üniversite öğrencilerine hitap etmesine karşılık, Udacity profesyonellere mesleki eğitim veren bir platform.”
HEDEFLER NELER?
Prof. Erkut’a göre, ilk yıllarda MOOC kervanına katılan üniversitelerin temel hedefleri şunlardı:
1. Kurumun uzanabileceği alanı ve eğitime ulaşımı genişletmek
• Küresel bir topluluğa erişebilmek
• Artan üniversite talebine cevap veremeyecek olan fiziksel altyapının getirdiği kısıtlardan kurtulmak
• Talebin arzı aştığı program veya derslerdeki sıkışıklığı gidermek
• Özel veya niş alanlarda uzmanlaşmış hocalara erişimi artırmak
• Öğrenme yer ve zamanında esneklik sağlamak
• Başarısızlık olasılığı yüksek öğrencilere risksiz ve düşük maliyetli bir öğrenme fırsatı sunarak mezun olma ihtimallerini artırmak
• Öğrencilerin farklı kurumlardan dersler alarak kendi programlarını oluşturmalarını sağlamak
• Mezunlar ve diğer çalışanlar için yaşam boyu eğitim fırsatları sunmak
2. Marka oluşturmak ve geliştirmek
3.Maliyetleri azaltarak veya gelirleri artırarak finansal durumlarını iyileştirmek
• Ders malzemelerinin yeniden kullanımı
• Ders malzemelerinin hocalar, hatta okullar arasında paylaşımı
• Birçok okulda verilebilecek ortak derslerin geliştirilmesi
• Yüz yüze derslerin yerini alması
• Hocalar için zamandan tasarruf
• Bina ve sınıf ihtiyacının azalması
• Uzak mesafeden çalışabilecek hocaların kadroya alınabilmesi
• Eğitimden yararlanan öğrenci sayısının artması
• Kredi vererek ücret alabilmek
• Ücretli yeni derslerin ve programların oluşturulması
• Bir derse katılan öğrencilerin diploma programlarına çekilmesi
4. Hem MOOC katılımcıları hem de dersleri kampüste alan kendi öğrencileri için daha iyi öğrenme çıktılarına ulaşmak
• Hocaları pedagojiyi yeniden düşünmeye motive etmek
• Derslerin yeniden tasarlanması
• Dersi alanlara hızlı geribildirim
• Motivasyonu geliştirmek için oyunlaştırma ve ödüllendirme
• Uyarlanabilir öğrenme, bireyselleştirme, tam öğrenme
5. Öğrenme ve öğretmede yenilikçilik