Binlerce öğrenciyi ilgilendiren 'kolaylaştırıcı kişi' kararı
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Milli Eğitim Bakanlığınca sadece otizm spektrum bozukluğu tanılı öğrencilere kolaylaştırıcı kişiden faydalanma hakkı verilmesinin, özel gereksinimli diğer öğrenciler arasında ayrımcılık oluşturduğuna karar verildi.
AATİHEK'in kararına göre, Türkiye Down Sendromu Derneği, Milli Eğitim Bakanlığının otizm spektrum bozukluğu tanılı öğrencilere kolaylaştırıcı kişiden faydalanma hakkı verilmesine ilişkin "Kolaylaştırıcı Kişi" konulu resmi yazısının, özel gereksinimli diğer öğrenciler arasında ayrımcılık oluşturduğunu ileri sürerek TİHEK'e başvurdu.
Başvuruda, kolaylaştırıcı kişinin, engelli öğrencilerin sınıf içi ve sınıf dışı ortamlarda bütünleştirici eğitim modellerine daha kolay alışabilmeleri, eğitim hayatlarını verimli olarak devam ettirebilmeleri, engelli öğrencilerin sınıf öğretmenlerine destek olunması amacıyla okulda görev yaptığı, söz konusu yazı nedeniyle down sendromlu öğrencilerin kolaylaştırıcı kişiden yararlanamadığı belirtildi.
DEĞİŞİKLİKLER YAPILACAK
Görüşüne başvurulan Bakanlık, eşitlik ilkesi dikkate alınarak özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin eğitim imkanlarından en üst düzeyde yararlanmaları için Türkiye'deki ve dünyadaki gelişmelerin yakından takip edildiği ve bu çerçevede çalışmalar yürütüldüğüne işaret etti.
Kolaylaştırıcı kişi uygulamasının, uyum ve davranış problemlerinin yoğun olarak görüldüğü otizm spektrum bozukluğu tanılı öğrencilerin eğitime erişimlerini tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme uygulamaları yoluyla sağlamaları için başlatıldığını belirten Bakanlık, uygulamaya ilişkin izleme ve değerlendirme çalışmalarının devam ettiğini, elde edilecek veriler doğrultusunda düzenlemelerin ve mevzuat değişikliklerinin yapılacağını bildirdi.
Konuyla ilgili incelemesini tamamlayan TİHEK, sadece otizm spektrum bozukluğu tanılı öğrencilere kolaylaştırıcı kişiden faydalanma hakkı verilmesinin ayrımcılık yasağının ihlali olduğunu ve Bakanlığa uyarı cezası verilmesini kararlaştırıldı.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
TİHEK'in kararında, somut olay kapsamında çocuğun üstün yararı ilkesi üzerinden hareketle özel gereksinimli bireylerin eğitim hakkına erişiminde herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmamasının önemli olduğu vurgulandı. Bu çerçevede engelli çocukların eğitim hakkını sağlamaya yönelik hizmetleri gerçekleştirmede hakkın özünü zedeleyecek veya bu hakkı ortadan kaldıracak düzenlemelerden kaçınılması gerektiği ifade edilen kararda, "Yapılacak düzenlemelerin ayrımcılığa yol açmaması, tüm özel gereksinimli öğrencileri kapsaması gerekmektedir" denildi.