Yemek, giyim kuşam, seyahat; Çin’in değişimle dolu 10 yılı

Moda tasarımcısı Chu Yan’ın stüdyosu, aralarından bir tanesi Beijing Kış Olimpiyatları’na da damgasını vurmuş olan geleneksel Çin kıyafetlerinden oluşan takımlarla dolu.

cumhuriyet.com.tr

Geleneksel Çin giysilerinin yeniden yaratılmasına ve tarihi öğelere modern bir dokunuş eklenmesine yönelik çalışmalarıyla tanınan moda tasarımcısı Chu Yan, Beijing Moda Teknolojisi Enstitüsü’nde ders veriyor ve kendi stüdyosuna sahip.

Bir zamanlar eski seramiklerde yaygın olarak bulunan hibrit bir çiçek deseni olan "Bao Xiang Hua" ile kar tanesi imgelerini harmanlayan Chu, “dünyaya modern Çin estetiğini getireceğine” inandığı uluslararası bir sahne olan Beijing Kış Olimpiyatları’nın madalya törenine yönelik tasarımlar üzerinde çalıştı.  

Chu, “Daha 12 yaşındayken bir dergide moda yazıları okuduğumda büyük bir zevk aldım ve hayatımı bir tasarımcı olmak üzerine kurdum” diyor. Farklı ülkelerde moda üzerinde kapsamlı çalışmalar yürüten Chu, zaman içerisinde geleneksel Çin kıyafetlerine karşı büyük bir ilgi duymuş.

Chu'nun kariyeri, “guochao” veya Çin Şıklığı olarak bilinen bir trend olan ve geleneksel Çin tarz ve kültürünü bünyesinde barındıran yerli marka ve ürünlerin popülaritesinde yaşanan artışa dayanarak geçtiğimiz 10 yılda büyük bir gelişme kaydetti.   

Chu, “Yeni nesil tasarımcılar, sadece dünyaya Çin güzelliğini göstermekle kalmayacak aynı zamanda küresel modaya da önderlik etmeyi amaçlayarak yüksekleri hedefleyecek” diyor. 

DAHA İYİYE DOĞRU DEĞİŞİMLER

Hızla geçip giden son 10 yıl, Çin insanının giyim kuşamında büyük değişiklikler yarattı. Yüksek moda ürünler satan mağazalar, zengin alıcılardan yana bir sıkıntı çekmiyor. Uzun zamandır cazibe listesinde bulunan Qipao (elbise) ve Tang takımlarına şimdi de bir çeşit geleneksel giysi olan Hanfu eklendi.

Medya Araştırma verileri, her biri tarihi bir diziden çıkıp gelmiş gibi görünen sosyal medya fenomenleri ve internet üzerinden canlı yayın yapanların yaygınlaştırdığı bir trendin etkisiyle Hanfu satışlarının 2015’den 2020’ye kadar 190 milyon yuandan (26,76 milyon ABD doları) 6,36 milyar yuana tırmandığını gösteriyor.  

Beijing Tekstil ve Hazır Giyim Derneği Müdür Yardımcısı Wang Wensheng, “Şu an görülen şey geleneksel Çin kültürünün zengin topraklarında yeşeren modern bir rönesans. Hazır giyim sektörü kesinlikle daha özgün ve daha usta işi kreasyonlar görecek” diyor.

Çin’de GSYİH geçtiğimiz yıl 114 trilyon yuana çıkarak 2012 yılındaki 50 trilyon yuana göre iki katın üzerinde artış gösterdi. 10 yıl önce 6 bin 300 ABD doları olan Çin’in kişi başına düşen GSYİH’si ise geçtiğimiz yıl 12 bin ABD dolarına çıktı. Mali açıdan çok rahat olanlar daha çeşitli seçeneğe sahip bulunuyor.

Bir hotpot zinciri olan Xiabu Xiabu’da çalışan Zhang Yanmei, hotpot yemeklerinde yaşanan değişimlere işaret ederek bunları şöyle sıraladı: “Birkaç yıl öncesine kadar o kadar çok lezzet yoktu. Şimdi Tayland’ın Tom Yum Kung lezzeti, Hindistan’ın köri lezzeti ve durian tavuk lezzeti var ve bunların tümü kapınıza teslim edilebiliyor.”

Zhang, yiyecek-içecek sektöründe yeni marka ve zincirlerin ortaya çıkmakta olduğunu ve işletmelerin yurtdışına açıldığını belirtti.

Geçtiğimiz on yıla baktığımızda seyahat veya ulaşım yöntemlerinin de değiştiğini görüyoruz. Çin’in kuzeyindeki kömür zengini Shanxi eyaletinin merkezi Taiyuan’da yaşayan Zhao Qirong elektrikli araçların hızlı yükselişine bizzat tanıklık etmiş. Bu yılın Haziran ayı itibarıyla Çin’de 10 milyon yeni enerjili araç bulunuyor.

Zhao işe gidip gelmesi ve çocukları okula bırakması için karısına da elektrikli bir otomobil almış. Zhao, “Birçok kişi elektrikli otomobil satın alıyor. Oldukça uygunlar” diye konuşuyor.

Yüksek hızlı demiryolu da şaşırtıcı bir süratle gelişen bir başka ulaşım yolu olarak öne çıkıyor. Beijing Jiaotong Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Okulu başkanı Gao Liang, “Çin’in yüksek hızlı tren teknolojisi halka fayda sağlamak için sınırlarını aşarak yeni hedeflere ilerliyor” diyor.

Veriler, 2021 sonu itibarıyla Çin’in toplam demiryolu ve karayollarının uzunluğuna 2012 yılına göre 1,1 milyon kilometre daha eklendiğini gösteriyor.

BÜYÜMEYE ADANMIŞLIK

Peking Üniversitesi profesörlerinden Gu Hailiang, geçtiğimiz on yılın yenilikçi, koordineli, yeşil, açık ve paylaşılan bir kalkınmanın hakim olduğu bir dönem olduğunu ve Çin’in toplumsal ve ekonomik yaşamında derin değişimler getirdiğini söyledi.

Hailiang, “Bu konseptin kapsamlı ve doğrulukla uygulamaya konmasıyla Çin, kaliteli büyümeyi daha da ilerletecek ve rekabet gücünü artıracaktır” dedi.

Çin, pandemiye rağmen bu yılın Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,5 büyüme kaydetti ve daha fazla toparlanma yolunda ilerliyor.

Çin’de 2012’den bu yana yaklaşık 100 milyon kırsal kesim sakini aşırı yoksulluktan kurtuldu. Başarılan muazzam görevlerden biri de 9,6 milyon kişinin, daha az elverişli bölgelerden daha iyi bir ortama sahip bölgelere yeniden yerleştirilmesiydi.

Gözlemciler, Parti liderliğinin gücünü, insan merkezli felsefesinin etkinliğini ve kurumsal gücünü gösteren Çin’in yoksullukla mücadeledeki bu başarısının insanlık tarihine damgasını vurduğunu söylüyorlar.

Ulusal Ekonomik ve Toplumsal Kalkınma için 14. Beş Yıllık Plan (2021-2025) ve 2035 Yılına kadar Uzun Vadeli Hedefler’in taslağında Çin, gelecek yıllar için insan merkezli yaklaşıma bağlılığını teyit ederek kalkınmanın insan için ve insana bağlı olduğu ve faydalarının insanlar tarafından paylaşılması gerektiğine yönelik ısrarını sürdürdü. 

Çin ileriye dönük olarak da yeni kalkınma hedefleri belirledi ve zenginliğin herkesçe paylaşılması amacını güderek ortak refahı daha belirgin bir konuma yerleştirdi.

Zhejiang Gongshang Üniversitesi Rektörü Yu JianXing, ortak refaha ulaşılması açısından pilot bölge olan Zhejiang eyaletinin bu yönde istikrarlı bir ilerleme kaydettiğini söyledi.

 Yu, “Zhejiang’ın uygulamaları, ortak refahı gerçekleştirmenin ne demek olduğuna ilişkin anlayışımızı derinleştirmemize yardım ediyor ve hedefe ulaşmamız için gerekli zemini hazırlıyor” dedi. 

Çin’in başkenti Beijing’de düzenlenen Beijing 2022 Kış Olimpiyat Oyunları’nda bir madalya töreninde geleneksel Çin dekoratif öğeleri içeren bir elbise giymiş bir görevli görülüyor, 5 Şubat 2022. (Fotoğraf: Wu Zhuang/ Xinhua)

Çin’in doğusundaki Shanghai’da Güz Ortası Festivali fenerleriyle poz veren, Çin’in geleneksel kıyafetlerinden Hanfu giymiş bir turist görülüyor, 28 Ağustos 2022. (Fotoğraf: Chen Fei/ Xinhua) 

Çin’in iç kesimlerindeki Hubei eyaletinin Wuhan kentinde Beijing-Guangzhou yüksek hızlı demiryolu hattının Beijing-Wuhan bölümünde çalışan bir yüksek hızlı tren görülüyor, 20 Haziran 2022. (Fotoğraf: Xiao Yijiu/ Xinhua)

Havadan çekilen fotoğrafta Çin’in doğusundaki Zhejiang eyaletinin merkezi Hangzhou’ya bağlı Changhua kasabasında bulunan bir nehir kıyısının manzarası görülüyor, 26 Nisan 2022. (Fotoğraf: Xu Yu/ Xinhua)