Uzmanlar Türkiye'nin BRICS'e yakın gelecekte üye olamayacağını belirtti

Siyaset bilimci Ümit Nazmi Hazır, BRICS’e daha önceki genişlemeden kaynaklı uyum sorunları giderilene kadar yeni üye alınmayacağını ifade etti.

Doğa Öztürk

Rusya’nın Kazan kentinde düzenlenen BRICS zirvesinde bu yıl topluluğa yeni ülkelerin kabulünün gündemde olmadığı bilinirken, Türkiye’nin BRICS üyeliğine ilişkin olumlu tutumu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gerçekleştirdiği görüşmeyle birlikte tekrar gündeme geldi. Konuya ilişkin Cumhuriyet’e değerlendirmede bulunan Rusya’dan siyaset bilimci Ümit Nazmi Hazır, Türkiye’nin üyeliğinin yakın zamanda gerçekleşmesinin mümkün olmadığını belirtti. BRICS’e daha önceki genişlemeden kaynaklı uyum sorunları giderilene kadar yeni üye alınmayacağını anımsatan Hazır, Putin’in gündeme getirdiği ‘partner ülke’ statüsünü anımsattı. Türkiye’ye partner ülke statüsünün sunulabileceğini aktaran Hazır, aynı zamanda BRICS’in kurumsallaşma sürecini hâlâ tamamlamamış bir yapı olduğunu söyledi. Hazır, “Türkiye, daha önce Batı ile Avrasya arasında denge tutturmaya çalışıyordu. Artık Türkiye’nin biraz daha Batı bloğuna angaje olacağını, daha fazla NATO-transatlantik çizgisinde olacağını düşünüyorum. Bundan kaynaklı Esad ile normalleşme süreci de askıya alınmış durumda” dedi. 

‘AŞAMA KAYDEDİLDİ’

Türkiye’nin ihracatının daha çok Batı’ya yönelik olduğunu belirten Hazır, Türkiye’nin BRICS’e üye olması hâlinde Çin’in lehine çok büyük bir ticaret farkı olduğunu ve Türkiye’nin Çin’e çok mal satma opsiyonu bulunmadığını vurguladı. Çin ve Hindistan arasındaki sınır anlaşmazlığı sorununda ise BRICS içerisinde aşama kaydedildiğini aktaran Hazır, iki ülkenin daha yakın bir pozisyon yakaladığını dile getirdi. Buna karşın BRICS içinde hâlâ fikir ayrılıkları bulunan ülkeler bulunduğunu söyledi.  

‘TÜRKİYE’Yİ RAHATLATTI’

Dış politika uzmanı Barış Adıbelli ise, Pakistan’ın da üyeliğinin gündemde olması kapsamında Hindistan’ın aralarındaki anlaşmazlıklar sebebiyle genişlemenin olmaması yönünde ön ayak olduğunu ifade etti. Türkiye’nin BRICS üyeliğine hâlâ temkinli yaklaştığını ve resmi bir açıklama yapılmadığını vurgulayan Adıbelli, BRICS’in kurumsallaşma sürecine gideceğini ve genişlemenin bundan sonra ele alınabileceğini belirti. Bunun Türkiye’yi de ‘rahatlatan’ bir gelişme olduğunu kaydeden Adıbelli, Türkiye’ye BRICS üyeliği kapsamında ABD, NATO ve Avrupa Birliği’nden (AB) aksi yönde baskı olduğunu ve genişlemenin ertelenmesinin Türkiye’nin soru işaretlerini gidermek için iyi bir zaman dilimi yarattığını aktardı. 

‘BATI’YA DEMİR ATTI’

ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, haziran ayında verdiği bir demeçte NATO’nun genişlemesi ve F-16 satış anlaşmasının ardından Türkiye’nin ‘Batı’ya demir attığını’ söylemiş ve Türkiye’nin BRICS’e üyeliliği kapsamında, “Türkiye’nin BRICS’e girmemesini umuyorum ama eğer gerçekleşirse küçük bir diplomatik değişim beklenebilir” değerlendirmesinde bulunmuştu.