Ukrayna'da barış koridoru sözde kaldı, siviller ateş hattında

İki ülkenin insani koridor uzlaşısı ertelendi. Rus askerlerinin ateş açması sonucu yerleşim yerlerinden tahliyelerin durdurulduğunu açıklayan Ukrayna, Rusların ateşkesten yararlanarak ilerleme kaydettiğini savundu.

Deniz Berktay

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısı sürerken insani kriz tablosu giderek ağırlaşıyor. Gözler Karadeniz hattında kritik önemdeki Mariupol’e çevrilmiş durumda. İki ülke heyetlerinin hafta arasında Belarus’ta ikinci tur görüşmelerde vardıkları insani koridor için geçici ateşkes uzlaşısı ise sahaya tam yansımıyor. Dün Ukrayna heyetinden yapılan açıklamalarda 3. görüşmenin yarın yapılacağı duyuruldu.

Savaşın onuncu gününde dün Ukrayna’nın doğu ve güney bölgeleri yine yoğun çatışmalara sahne oldu, Rusya birliklerinin kuşatması altındaki başkent Kiev’de de kaygılı bekleyiş sürdü.

Savaşın başlamasından bu yana dün, ilk kez Rus kuvvetlerinin kuşatmasında bulunan iki bölge olan güneydeki Mariupol ile Volnovaha’da yerleşim yerlerinden tahliyelerin yapılması için yerel saatle sabah 9’dan öğleden sonra 4’e kadar ateşkes ilan edildi. Ancak Ukrayna ordusu, öğle saatlerinde Rus askerlerinin ateş açması sonucunda tahliye işleminin durdurulduğunu belirtti. Ukrayna Başbakan Yardımcısı İrina Vereşçuk da, Rusların ateşkesten yararlanarak ilerlemeler kaydettiğini savundu. Rusya’dan da Ukrayna’ya yönelik ateşkese uymama suçlaması geldi. 

ÇIKARMA GEMİLERİ GÖRÜLDÜ

Yine güneyde önceki gün Kırım Yarımadası’nın kuzeyindeki Herson il merkezini ele geçiren Rus kuvvetlerinin batıya, Nikolayev’e doğru ilerlediği de gelen haberler arasında. Nikolayev Havaalanı, Rus ve Ukrayna kuvvetleri arasında birkaç kez el değiştirdi. Ukraynalı yetkililer, ülkenin Karadeniz kıyısındaki en büyük liman kenti Odessa açıklarında Rus çıkarma gemilerinin görüldüğünü aktardı. 

Rusya’nın Odessa’yı alması halinde, hem Ukrayna’nın denizle bağlantısı kopartılmış olacak hem de Rus kuvvetleri Odessa’nın yakınındaki Moldova Cumhuriyeti’ne ulaşarak ayrılıkçıların denetimindeki Transdinyester bölgesine karadan bağlantı sağlayabilecek. Çatışmaların yoğun olduğu bir diğer şehir Harkov’da ise önceki gece boyunca sokak çatışmaları vardı. Sabah saatlerindeyse Ukrayna askerlerinin Harkov yakınlarında Ruslara karşı taarruza geçtiği kaydedildi. 

‘CASUS DİYE ÖLDÜRDÜLER’

Öte yandan, Ukrayna ve Rusya arasındaki görüşmelerin ilk turuna Kiev heyeti üyesi olarak katılan Denis Kireev’in Ukrayna Güvenlik Servisi tarafından öldürüldüğü iddiası da gündeme yansıdı. Bazı Ukrayna merkezli medya kuruluşlarının haberine göre, ulusal istihbarat servisinin elinde Kireev’in “vatana ihanette bulunduğuna” dair kanıtların olduğu öne sürüldü. Ukrayna medyasının iddiaları, Kireev’in gözaltına alınırken direndiği, bu sırada istihbarat tarafından vurularak öldürüldüğüne işaret etti. 

Birleşmiş Milletler (BM), Ukrayna’da 24 Şubat’tan bu yana ölen ve yaralanan sivillerin sayısının bini geçtiğini açıkladı. Ukraynalı yetkililer, can kaybını önceki gün en az 2 bin olarak duyurmuştu. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı ise savaşın ilk on gününde Rus ordusunun yaklaşık 10 bin askerinin öldüğünü savundu. Ayrıca Rusya’nın 269 tank, 39 uçak ve 40 helikopter kaybettiği belirtildi. 

Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, Rus ordusunun lojistik imkânları açısından çöktüğünü, Rus askerlerinin kitleler halinde teslim olmaya başladığını savundu. Rusya Savunma Bakanlığı ise Ukrayna’da 2037 askeri altyapı tesisinin imhâ edildiğini duyurdu. 66 uçak, 56 İHA’nın imha edildiğini belirtti.

Bu arada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rus askerine atıfla, “18-20 yaşlarında, çocuk denecek yaştalar, ne için savaştıkları, neden yabancı ülkeye gittikleri açıklanmamış. Rusya onlara, ölümden başka bir şey verebilirdi” dedi. Yakın bir gelecekte savaş nedeniyle yurtdışına göç etmiş olan vatandaşlarına ülkelerine dönme çağrısında bulunabilecek hale gelmeyi umduğunu dile getirdi. 

Zelenski, diğer yandan NATO’ya  ülkenin hava sahasını kapatma kararı almadığı gerekçesiyle sert çıktı. Önceki gün düzenlenen NATO dışişleri bakanları zirvesine işaretle “Uçuşa yasak bölge oluşturmayı reddederek Ukrayna şehirlerinin ve köylerinin daha fazla bombalanması için yeşil ışık yaktı” ifadesini kullandı. “Bugünden itibaren insanlar sizin yüzünüzden de ölecek. Sizin zayıflığınız yüzünden” diye konuştu.

GAZETECİLER YARALANDI

Öte yandan, İngiliz Sky News kanalı başmuhabiri Stuart Ramsay ve dört meslektaşının, Ukrayna’da yaralandığı belirtildi. BBC’nin haberine göre, gazetecilerin aracına ateş açıldığı kaydedildi. Ateşin Rusya güçlerince açıldığı iddia ediliyor.