Suriye’nin kuzeyi derken uykuya yatmış sorun kritikleşti... Soçi'den önce Karabağ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya’nın lideri Vladimir Putin, Soçi’de görüşmeye hazırlanırken görece sakin olan Karabağ bölgesi yeniden hareketlendi. İki lider Tahran’da yapılan temaslarda, kapsamlı ve ağır konu başlıklarını görüşmeyi sürdürme kararı almışlardı. İki ülke diplomasisi gündem konularını çalışırken Karabağ Ermenileri Azerbaycan askerlerine saldırdı.
Sertaç Eşİkinci Karabağ Savaşı’ndan sonra, yenilgiye karşın Paşinyan ülkesindeki seçimleri kazandı. Batı yanlısı Paşinyan için Moskova fazla zaman ayıramıyor çünkü Ukrayna savaşı ve ambargolar daha önemli. Bu ortamı değerlendirmek isteyen Paşinyan, Azerbaycan ve Türkiye ile ilişkileri olabildiğince normalleştirmek istiyor. Paşinyan hükümeti kendisine hedefler de koymuş. Ekonomi Bakanı Vahan Kerobyan, Türkiye ile normalleşmenin gerçekleşmesi durumunda ekonomilerinin yüzde 30 büyüyeceğini, demiryolu olmadan gelişmiş bir sanayinin hayal olduğunu söylüyor. Başbakan Yardımcısı Mehr Grigoryan ise ulaşım bağlantılarının açılması konusunda Ermenistan ile Azerbaycan’ın tutumlarının birbirine yaklaştığını anlatıyor.
Ama bir sorun var: Karabağ Ermenileri. Kasım 2020’de sona eren çatışmalarda ciddi insan ve silah kaybına uğramalarına karşın “topraklarını kurtarma” söyleminden vazgeçmiyorlar. İlk savaşta işgal edilen Azerbaycan topraklarına yerleştirilen, ikinci savaşın ardından Ermenistan’a dönmek zorunda kalanların durumları içler acısı. Ekonomisi büyük sorunlar yaşayan Ermenistan’ın yardımları yetersiz. Ermenistan basınına yansıyan haberlere göre, en iyi ücret askerlikte. Karabağ’a askerlik yapmaya gidenlere yüksek maaş bağlanıyor. Ancak ilgi gösteren pek yokmuş. Ermenistan’ın kendisi açısından cephe gerisinin durumu iç açıcı değil. Ancak Azerbaycan zaferin ve kaynaklarının etkisiyle giderek güçleniyor.
Bu durumda elde tek araç olarak Karabağ Ermenileri kalıyor. Anlaşmaya göre silahtan arındırılmaları gereken Karabağ Ermenileri Rus askerlerinin geçici kontrolündeki bölgeyi işgal etme girişiminde bulunuyor, Azerbaycan askerlerine ateş açıyor. Azerbaycan’ın müdahalesi ile Karabağ Ermenileri yeni kayıplar yaşıyor. Herkes “itidal” önerisi yaparken Rusya, hemen Azerbaycan’ı suçluyor. Anlaşılan Bakü, sorunun diplomasi masasında kısa sürede çözülmesini, Moskova ise süreci uzatmak istiyor.
Soçi’ye yüklü gündemle giden Erdoğan’ın dosyalarına, son anda Karabağ da eklenmiş oldu.
Türkiye-Azerbaycan ilişkileri açısından anlamlı bir bilgi daha: Bakû’dakı özel birlik komutanı Bahtiyar Ersaya tümgenerallikten korgeneralliğe yükseltildi.