Savaş, Moldova’ya sıçrıyor mu?
Ukrayna’da savaş sürerken şimdi de Moldova’nın doğusunda bulunan ve Rus nüfusun yaşadığı Transdinyester adlı ayrılıkçı bölge kaynamaya başladı.
Deniz BerktayMoldova’nın doğusunda Rus nüfusun yaşadığı Transdinyester adlı bir ayrılıkçı bölge var. Sovyetler Birliği’nin dağılış sürecinde Moldova’nın büyük kısmı soydaşları olan Romanya’ya katılma isteği gösterince, oradaki Slav kökenli nüfus da Moldova’dan bağımsızlığını ilan etmiş ve bölgedeki Sovyet ordusunun desteğiyle Moldova askerini bölgeden çıkarmıştı. Eski Sovyet coğrafyasındaki Karabağ, Abhazya ve Güney Osetya bölgelerinden farklı olarak Transdinyester, 30 yıldır sessiz kalmıştı. Artık bu sessizlik son buldu.
Transdinyester’de önce yerel istihbarat teşkilatının olduğu binaya (ki orada Rus FSB’nin de ofisi var) roket saldırısı düzenlendi. Ardından Rus radyolarını yayımlayan iki radyo kulesi ve askeri havaalanında patlamalar meydana geldi. Transdinyester’de olağanüstü hal ilan edilirken Moldova Ulusal Güvenlik Kurulu da olağanüstü toplandı. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, gelişmelerden kaygı duyduklarını açıklarken saldırıyı kimin gerçekleştirmiş olabileceği konusunda yorum yapmadı. Ukrayna istihbaratı, bu saldırıların bir Rus provokasyonu olduğunu savunuyor. Rus uzmanlarsa Ukrayna veya Romanya’yı suçluyor.
TRANSDİNYESTER’İN ÖNEMİ
Konu iki açıdan önemli. Birincisi; Transdinyester, Ukrayna’nın Odessa kentine komşu.. Bazı Ukraynalı yetkililer, Transdinyester’deki Rus askerlerinin Odessa’ya ters yönden saldıracağını söylüyordu. Ayrıca, Rusya Savunma Bakanlığı önceki gün, hedeflerinin hem Donbas’ın hem de Güney Ukrayna’nın denetimini ele geçirmek olduğunu söylemişti ve bu çerçevede, Odessa üzerinden Transdinyester’e doğru bir koridor açma niyetinde olduklarını belirtmişti. İkincisiyse son yıllarda hem Moldova’da hem de Romanya’daki Rumen milliyetçileri arasında iki ülkenin birleşmesine yönelik eğilimler artıyor. Rus uzmanların söylediği şekilde Rumenler’in bu gerginlikten yararlanıp Moldova’ya girmesi halinde Rus ve Rumen birliklerinin karşı karşıya gelme riski ortaya çıkar ve bu, Rusya ile bir NATO ülkesi arasında çatışma anlamına gelir. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un önceki gün üçüncü dünya savaşının çıkma ihtimali konusundaki sözlerini de hatırlarsak tablo karamsarlaşıyor. “Bir ufacık Transdinyester yüzünden bu kadar şey olmaz” demeyelim. Nelerin olabileceğini son iki ayda gördük.