Pekin Kış Olimpiyatları neden boykot ediliyor? Tartışmalı görülen konular neler?

Pekin Kış Olimpiyatları ve Paralimpik Oyunları bu ay yapılıyor. Bununla birlikte, Çin'in insan hakları konusundaki sicili nedeniyle bir dizi ülke Olimpiyatlar'a karşı diplomatik boykot ilan etti. Bu ülkelerin üst düzey yetkilileri Olimpiyatlar'a katılmayacak.

Olimpiyatlar ne zaman başlıyor? Ne kadar büyük?

4-20 Şubat tarihleri ??arasında düzenlenecek olan Kış Olimpiyatları, 109 farklı etkinlikte yaklaşık 3 bin sporcunun mücadele edeceği bir organizasyon.

Kış Paralimpik Oyunları, 4 Mart-13 Mart tarihleri ??arasında 78 etkinlikte 736 yarışmacıyla gerçekleştirilecek.

Curling gibi bazı Olimpiyat etkinlikleri, 4 Şubat'taki açılış töreninden önce gerçekleşiyor.

Çin hükümeti ve ülkenin işletmeleri, Pekin ve çevresinde düzenlenen Olimpiyatlar için 3,9 milyar dolar harcıyor. Bu etkinliklerden bazıları şöyle sıralanıyor:

• Pekin'deki kapalı stadyumlarda buz etkinlikleri yapılacak
• Pekin'e 75 km uzaklıktaki Yanqing'de alp kayağı, yarış kızağı ve kızak sahnelenecek
• Pekin'e 180 km uzaklıktaki Zhangjiakou, kayak ve snowboard etkinliklerinin çoğuna ev sahipliği yapacak

Organizatörler, bölgede çok az yağış olduğu için yarışma sahalarına yaklaşık 1,2 milyon metreküp suni kar püskürtecek. Çin, bu sürecin çevresel etkisi nedeniyle eleştiriliyor.

Covid nedeniyle yarışmacılar ve görevliler güvenli "ağlar" içinde tutulacak ve halka seyirci biletleri satılmayacak.

• Pekin Kış Olimpiyatları'na hazır: Çin'in Covid politikası başarılı oldu mu?
• Çin'de 3 asemptomatik vaka görülen 1,1 milyon nüfuslu Yuzhou şehri karantinaya alındı
• Çin neden diğer ülkelerin aksine 'sıfır Covid' politikasında ısrarlı?

Olimpiyatlar'ı hangi ülkeler boykot ediyor?

ABD, İngiltere ve Kanada, Avustralya, Litvanya, Kosova, Belçika, Danimarka ve Estonya ile birlikte Olimpiyatlar'a karşı diplomatik boykot ilan etti.

Ülkelerin tümü müsabakalara sporcularını gönderecek olsa da, hiçbir bakan veya üst düzey yetkili katılımcı olmayacak.

ABD, boykotun Çin'in Sincan eyaletindeki Müslüman nüfusuna karşı "insan hakları ihlalleri ve vahşeti" nedeniyle ilan edildiğini söyledi.

Çin Üzerine Parlamentolar Arası İttifak'ı temsil eden İngiliz Milletvekili Iain Duncan Smith ise, "Çin hükümeti, Uygur Bölgesi'nde ve Tibet'te endüstriyel ölçekte insan hakları ihlalleri yapıyor ve Tayvan'ın hava sahasına neredeyse her gün askeri saldırılar düzenliyor" dedi ve ekledi:

"Çin'in despot rejimine herhangi bir meşruiyet kazandıramayız."

Japonya ayrıca Olimpiyatlar'a herhangi bir bakanını göndermeyeceğini buna karşılık Olimpiyat yetkililerini Pekin'e göndereceğini söyledi.

Yeni Zelanda, Avusturya, Slovenya, İsveç ve Hollanda, Olimpiyatlar'a hükümet temsilcileri göndermiyor buna gerekçe olarak Covid risklerini gösteriyor.

Fransa ise boykota karşı bir yaklaşım içinde. Cumhurbaşkanı Macron, "Özellikle önemsiz ve sembolik adımlar atılacaksa, bu konuları politize etmememiz gerektiğini düşünüyorum" dedi.

Ayrıca insan hakları aktivistleri tarafından dünya çapında Pekin Olimpiyatları'na karşı protestolar düzenlendi.

Çin'e yönelik suçlamalar neler?

Pekin hükümeti, kuzeybatıdaki Sincan eyaletindeki Uygur Müslüman nüfusuna karşı zalimce davranmakla suçlanıyor.

İnsan hakları örgütleri, son birkaç yılda devletin "yeniden eğitim kampları" adını verdiği bir ağ ile, bir milyondan fazla Uygur'un gözaltına alındığına ve yüz binlercesinin hapis cezasına çarptırıldığına inanıyor.

Uygurlar'ın zorla çalıştırıldığına ve kadınların zorla kısırlaştırıldığına dair kanıtlar da var. Bazı eski kamp tutukluları işkence gördüklerini ve cinsel tacize uğradıklarını iddia ediyor.

• Uluslararası Af Örgütü: Çin, Sincan'da insanlığa karşı suç işliyor

Pekin ayrıca Hong Kong Ulusal Güvenlik Yasası da dahil olmak üzere yeni yasalarla Hong Kong'daki insanların özgürlüğünü kısıtlamakla suçlanıyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü 2021 yıllık raporunda, "Pekin'in Çin Komünist Partisine siyasi bağlılıkta ısrar eden baskısının ülke genelinde derinleştiğini" söyledi.

Oyunları boykot eden Alman bakanları, Çinli tenis şampiyonu Peng Shuai'ye yönelik muameleyi protesto ettiklerini söylediler.

Tenis şampiyonu, Çin'in eski Başbakan Yardımcısı ve üst düzey bir Komünist Parti üyesi olan Zhang Gaoli'ye yönelik cinsel saldırı iddialarında bulunduktan sonra yaklaşık üç hafta boyunca kendisinden haber alınamadı.

Peng, Gaoli ile romantik bir ilişkileri olduğunu ancak Gaoli'nin kendisini seks yapmaya "zorladığını" söyledi.

Çin'in üst düzey siyasi liderlerinden birine karşı ilk kez böyle bir iddia ortaya atıldı.

• Çin, ünlü tenisçi Shuai Peng'i nasıl sansürlüyor?
• Kadınlar Tenis Birliği, Shuai Peng'in cinsel saldırı suçlaması sonrası Çin'deki turnuvaları askıya aldı

Çin nasıl tepki verdi?

Çin hükümeti, Peng davasında ortaya atılan tüm iddiaları reddediyor.

Çin ayrıca Sincan'da insan haklarını ihlal ettiğini sürekli olarak reddetti.

ABD ve Almanya gibi suçlamalarda başı çeken ülkeleri Hong Kong'daki "içişlerine" müdahale etmemeleri konusunda uyardı.

Ülkenin en yüksek sesle tepkisini dile getirdiği konu is ABD'nin diplomatik boykotu oldu.

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin "Olimpiyat ruhunu açıkça ihlal ettiğini" ve "hatalı eylemlerinin bedelini ödeyeceğini" söyledi. Ancak bu bedelin ne olabileceğini açıklamadı.

• Çin: Olimpiyatları diplomatik olarak boykot eden ülkeler bunun hesabını ödeyecek