Bilim insanları, Jüpiter'in uydusunu araştırdı: 'Dinazorları öldürenden daha büyük...'
Araştırmalar, güneş sistemindeki en büyük uydunun, 66 milyon yıl önce dünyaya çarparak dinozorların saltanatına son veren kayadan 20 kat daha büyük bir antik asteroid tarafından vurulduğunu gösteriyor.
Dış Haberler ServisiYıkıcı çarpışma 4 milyar yıl önce gerçekleştiği ve Jüpiter'in bilinen yaklaşık 100 uydusundan biri olan Ganymede'nin, çarpma kraterinin gaz devinden neredeyse doğrudan uzağa bakacak şekilde dönmesine neden olduğu belirtildi.
Bilgisayar modellerine göre, asteroit büyük olasılıkla 185 mil genişliğindeydi ve 60-90 derecelik bir açıyla çarptı. Çarpışmanın devasa bir krater yarattığı ve bu kraterin, çarpışmanın etkisiyle savrulan kaya ve tozun geri düşmesiyle kısmen dolduğu kaydedildi.
Japonya'daki Kobe Üniversitesi'nde gezegen bilimci olan Dr. Naoyuki Hirata, Ganymede'nin yüzeyini kaplayan belirgin olukların uzun zamandır dev asteroid çarpışmasının yarattığı çoklu eşmerkezli halkaların kalıntıları olarak kabul edildiğini söyledi.
Hirata, ancak çarpmanın ne kadar büyük olduğunun ve Jovian uydusu üzerinde nasıl bir etki yarattığının belirsiz olduğunu söyledi.
Hirata, karık sisteminin merkezinin Jüpiter'den neredeyse doğrudan uzağa nasıl işaret ettiğini anlatıyor. Bu durum, Ganymede'ye çarpan asteroidin çarpma bölgesine fazladan ağırlık ekleyerek uydunun dengesini bozması ve kendi ekseni etrafında dönmesine neden olması halinde ortaya çıkabilir.
Hirata'nın bilgisayar simülasyonları durumun böyle olabileceğini doğruluyor; Ganymede'e çarpan bir asteroid, çarpma bölgesi her zaman ayın uzak tarafında olacak şekilde dönmesine neden oluyor. Dünya'nın uydusu gibi Ganymede de Jüpiter'e gelgitsel olarak kilitlenmiş durumda, yani gaz devine sürekli aynı yüzünü gösteriyor.
Çarpışmanın, Merkür'den daha büyük olan Ganymede üzerinde dramatik etkileri olabilirdi. Hirata, çarpışmanın “orijinal yüzeyi tamamen ortadan kaldıracağını” ve bilim insanlarının gizli bir tuzlu su okyanusu içerdiğine inandıkları uydunun iç kısmını etkileyeceğini söyledi.
Hirata alternatif açıklamaları göz ardı edemez, ancak teorisinin lehinde ya da aleyhinde daha fazla kanıt, geçen yıl Jüpiter ve uydularına doğru yola çıkan Avrupa Uzay Ajansı'nın Juice sondasından gelebilir. Uzay aracı görevinin bir parçası olarak Jüpiter'in uydularında yaşam için gerekli olan su ve enerji kaynaklarını arayacak.
Leicester Üniversitesi'nde gezegen bilimci olan Prof Leigh Fletcher, Jüpiter'in uydularındaki eski arazilerin milyarlarca yıllık bombardımana tanıklık ettiğini ve bunun bugün hala görülebildiğini söyledi.
Fletchter, “Uydu yüzeylerinde birbiriyle örtüşen tüm bu olayları anlamlandırmak zordur. Bu, bilgisayar simülasyonları aracılığıyla saati geri sarmak ve Ganymede'deki yara izlerinin dağılımı için bir açıklama aramak için yapılan temiz bir girişim. Sadece yüzey kırılmasının şimdiye kadar elde edilmiş en iyi görüntülerini üretmekle kalmayacak, aynı zamanda Ganymede'in şekli veya yerçekimi alanındaki bu çarpma ve yeniden yönlendirmenin kalıntıları Juice'un araç paketi tarafından keşfedilebilir. Juice gözlemleri bu 'çarpma ve yeniden yönlendirme' hipotezi üzerinde mükemmel yeni kısıtlamalar sağlayacaktır” dedi.