İsrail’in kara harekâtı ne durumda? Gazze’de yoğun çatışmalar…
2 haftalık yoğun bombardımanın ardından İsrail ordusu Gazze’ye kara harekâtı başlattı. Operasyonun ilk günleri başarılı oldu mu? Bundan sonra neler bekleniyor?
Sarp Sinan Hacırİsrail Ordusu’nun (IDF) Gazze’ye yaptığı hava bombardımanı yerini kara harekâtına bıraktı. Ancak önce hava durumu sonraysa stratejik hazırlık bahane gösterilerek defalarca ertelenen kara harekâtı İsrail’in ilk iddiasından daha sınırlı bir şekilde başladı.
Bunun başlıca sebebi Başbakan Netanyahu tarafından belirlenen politik hedefin çok büyük olmasıydı. İsrail, daha önce Gazze’ye birçok operasyon yapmış ancak bazı kilit noktaları ele geçirdikten sonra çekilmişti. Bu sefer ise IDF’nin hedefi Hamas’ı Gazze’de tamamen ortadan kaldırmak. Bu denli büyük bir politik hedefi ABD ordusu dahi ciddi kayıplar vermeden başaramaz.
“FELLUCE KASABI” NE YAPACAK?
ABD ordusu, “Felluce Kasabı” lakabıyla tanınan James Glynn’i IDF'ye tavsiyeler vermesi için İsrail’e yolladı. Glynn, nispeten benzer özellikler taşıyan Felluce Operasyonu’nu yönetmişti. New York Times’ın haberine göre İsrail, Glynn’in tavsiyeleri doğrultusunda bu operasyonu “Amerikan yoluyla” götürecek. Bu nedenle kara operasyonu için acele edilmedi. Hassas güdümlü mühimmatlarla Hamas’a ait komuta binaları, tünel girişleri, mühimmat depoları imha edildi. Bu, ABD’nin Felluce’de başlattığı meskûn mahalle operasyonuna benzer bir hazırlık evresiydi.
Son 4 günde ise İsrail, yine Glynn’in tavsiyeleri doğrultusunda Gazze’ye sınırlı bir güçle girmeye başladı. Bu, Gazze’ye yapılacak operasyon için ayrılan gücün sadece küçük bir kısmını içeriyor. Böyle bir kuvvetle İsrail, Hamas’ın savunmalarını test etme olanağı buluyor ve kentin dışındaki ilk yerleşimlere kontrol noktaları kuruyor. 2008’de İsrail’in Hamas’a karşı yürüttüğü operasyon hemen hemen aynı şekilde gelişmişti. Birkaç hafta süren hava saldırıları yerini sınırlı bir kara operasyonuna bırakmıştı. Hamas’ın gücünü “uzun bir süre” toparlanamayacak kadar hırpaladıktan sonra İsrail ordusu Gazze’den çekilmişti.
2008’de nispeten başarılı geçen operasyonda yalnızca 13 İsrail askeri hayatını kaybetti. Ancak 2014’te İsrail adeta bir duvara tosladı. Sürpriz şansını kaybederek Hamas’ın savunmalarına hücum eden IDF, kendine göre ağır kayıplar verdi. 2014 operasyonu sonunda 67 IDF personeli yaşamını yitirmişti.
İşte bugünlerde devam eden askeri operasyonda da İsrail ordusu kendisini hazırda bekleyen bir Hamas’a karşı savaşıyor. Hem de bu sefer politik hedef çok daha büyük. Bu nedenle İsrail’in işi çok daha zor.
İLK GÜNLERİN BİLANÇOSU
Gazze’de kara operasyonu başladığından bu yana bölgeden bilgi almak pek kolay değil. İsrail’in ilk günde kestiği su ve elektriğe bir de internet kesintisi eklendi. İsrail’in hedef gözetmeden yaptığı saldırılarda ölen sivillerin görüntüleri internet erişimi kalktıktan sonra bıçak gibi kesildi. Tabi bu hamle, büyük oranda telsizle iletişim kuran Hamas militanlarından ziyade bölgedeki sivilleri ve uluslararası organizasyonların çalışanlarını etkileyecek.
Ancak İsrail ordusu bu sayede kendisini zor durumda bırakan vahşet görüntülerinin yayılmasını engelledi. Böylece, İsrail Savunma Bakanı’nın askerlerine söylediği “hiçbir savaş kuralına uymak zorunda değilsiniz” cümlesinin uygulanması için ortam oluştu.
Bu nedenle operasyonun gidişatı hakkında çoğunlukla İsrail tarafından bilgi alabiliyoruz. Şu ana kadar ki görüntüde IDF’nin öncü kuvvetleri Gazze’nin kuzey ve kuzey doğusundaki Beyt Lahya ve Beyt Ahun bölgelerine girdi. Bu birliklerin Hamas’ın savunmalarında boşluklar sezmesi durumunda ana kuvvet harekete geçecek ve Gazze’ye girecek. Hamas’tan gelen az sayıda görüntüde İsrail askerlerine ait bir takım teçhizatın Hamas elinde geçtiğini görüyoruz. Yani, İsrail bazı kayıplarını duyurmuyor ve operasyonda istediği başarıyı elde etmemiş olabilir.
Tabii bölgedeki kritik binaları kontrol etmek İsrail’e tek başına zafer getirmez. Gazze’nin altında arabaların geçeceği kadar geniş tünellerle sarmalanmış bir yeraltı kenti var. İsrailli kaynakların inşaat bedelini 90 milyon dolar olarak tahmin ettiği tüneller 2014 Gazze işgali sonrası uzun yıllar içinde hazırlandı. Muhtemelen her tarafı tuzaklarla ve savunma tahkimatlarıyla dolu olan ve 400 kilometre kadar olduğu düşünülen bu tünelleri temizlemek İsrail için ağır kayıplar demek olacak. Bu nedenle ABD, İsraillileri böylesine büyük bir operasyondan vazgeçirmeye çalışıyor. İsrail, 2014'te 32 tane Hamas’a ait tüneli yok ettiğini duyurup zafer ilan etmişti. Bu sefer, bundan çok daha fazlasını imha etmesi gerekecek.
Eğer İsrail, Gazze’de bu kadar derine ilerlerse Lübnan’ın güneyindeki Hizbullah unsurları da harekete geçebilir. Ancak Hizbullah, yapısı gereği İsrail’e karşı doğrudan taarruz edecek bir grup değil. Bunun yerine çeşitli taciz atışlarıyla İsrail’i üzerine çekerek bir batağa daha saplamak isteyecekler.
Her geçen gün İsrail için tehditlerin sayısı artıyor. Gazze operasyonu ve Hizbullah’ın yanında Yemen’deki Husi’lerden gelen füze saldırıları var. Bu saldırılar çok gelişmiş donanımlarla yapılmasa da İsrail hava savunma sistemlerini yormaya devam ediyor.
Gazze’ye kara operasyonunun devam ettiği her gün, bu tehditlerin sayısı artacak. Hatta sırada İran bile olabilir. IDF’ye göre ise bu harekât henüz daha başlangıç.