İran Uzmanı Dr. Ezgi Uzun: ‘Bir sonraki adım Tel Aviv’in tavrına bağlı’
İran’ın İsrail’e yönelik misilleme saldırısı Ortadoğu’da gerilimi yeniden tırmandırırken uzmanlar, ilerleyen süreci İsrail’in belirleyeceğine ve İran’ın moral bulmak amacıyla gerçekleştirdiği operasyonun onu süreç içerisindeki en “ölçülü” aktör kıldığına dikkat çekiyor.
Doğa Öztürkİran, önceki gece 400’den fazla balistik füzeyle İsrail’e saldırı düzenledi. Saldırıda hipersonik Fettah-1 füzeleri kullanıldı. İran Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Amir Saeid İravani’nin BM Güvenlik Konseyi’ne yolladığı mektupta, saldırının ‘BM Şartı'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa hakkı uyarınca’ gerçekleştirildiği ve bunun ‘siyonist rejimin’ İran’ın toprak bütünlüğü ve egemenliğine yönelik ihlallerine yanıt olduğu kaydedildi. İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, saldırının bir bedeli olacağını açıkladı. İran Devrim Muhafızları (IRGC) ise füzelerin yüzde 90 oranında isabet sağlandığını iddia etti. IRGC kaynakları resmi medyaya yaptıkları açıklamada, saldırıda İsrail’e ait üç askeri üssün hedeflendiğini belirtti. Ancak İsrail ordusu, İran’ın fırlattığı ‘çok sayıda’ füzenin engellendiğini vurguladı. Önceki gece yaşanan saldırının süreç içerisindeki etkisini Cumhuriyet’e değerlendiren İran Uzmanı Dr. Ezgi Uzun, İran’ın bir moral operasyonu gerçekleştirdiğini, Nasrallah suikastının ardından ‘direniş ekseni’ aktörlerindeki moral bozukluğunun giderildiğini söyledi. Haniye’nin ölümünün ardından İran’ın caydırıcılığına ilişkin birçok soru işaretinin oluştuğunu belirten Uzun, İran’ın bu saldıryla birlikte direniş ekseni aktörlerinin moralini düzelttiğini belirtti. Uzun, “İran’ın moral yükselttiğini düşünüyorum ancak İsrail’e karşı caydırıcı bir güç mü? Füzelerin ne kadarı ulaştı bilmiyoruz. Ancak en azından bir kısmının ulaştığını ve bazı hedeflerin vurulabildiğini gördük” dedi.
‘İSRAİL, GAZZE’NİN ÖTESİNE GEÇTİ’
İsrail’in demir kubbe hava savunma sistemlerine ilişkin ‘yıkılmaz’ algısının değiştiğini doğrulayan Uzun, “İran bunu bir dereceye kadar yapabileceğini gösterdi. Sürecin devamı İsrail’in uluslararası kamuoyu tarafından ne kadar ikna edilebileceğine bağlı. İran, yanıta göre karşılık verebilir en azından söylemlerinde bu var. İsrail şu an Gazze savaşının ötesine geçti. İran’ın moral yükseltme amacıyla caydırıcılığını uluslararası kamuoyuna ve direniş eksenine göstermek için böyle bir operasyonu gerçekleştirdiğini düşünüyorum. Bir sonraki adım büyük ölçüde İsrail’in tavrına bağlı. Kısa bir sürede bu savaşın biteceğini öngörmüyorum. Sınırları aşarak en ölçülü davranmayan taraf İsrail. Hiçbir caydırıcılığı kabul etmiyor, yola devam etmek istiyor. İran şu ana kadar İsrail’in yaptığı pek çok eyleme üst perdeden yanıt vermedi. İran’ın daha ölçülü olduğunu söyleme mümkün. Durumu bölgesel bir savaşa götürmek isteyen tek taraf İsrail, İran daha ölçülü” dedi. Tahran hükümetinin ABD ile müzakarelere yeniden başlama hedefini anımsatan Uzun, şu ana kadar İran’ın İsrail’e dönük operasyonlarını ertelemesinin ardında ABD denklemi olabileceğine işaret etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsrail’in Türkiye’ye ‘göz dikeceği’ yönündeki açıklamasını de değerlendiren Uzun, böyle bir olasılığa imkan vermediğini ve İsrail’in yakın çevresinde başka gündemleri olduğunu söyledi.