İki nükleer güç arasında yeni kriz: Köprü inşasını tamamladı

NDTV televizyonunun haberine göre, 22 Temmuz'da kaydedilen uydu fotoğraflarında, Çin'in Himalayalar'daki Pangong Gölü'ne inşa ettiği köprünün tamamlandığı ve köprü üzerinde trafik akışının başladığı görüldü.

Ladakh'ta iki ülke arasındaki "Fiili Kontrol Hattı'na (LAC)" yakın olan ve 1958'den bu yana Çin tarafından kontrol edilen bölge üzerine inşa edilen 400 metrelik köprünün inşası, Ocak 2022'de başlamıştı.

Köprü, Çin'e, Pangong Gölü'nün kuzey ve güney kıyıları arasında birliklerini hızlıca harekete geçirme kabiliyeti kazandırdı.

Uydu görüntüleri uzmanı Damien Symon, yaptığı açıklamada, "Pangong Gölü üzerindeki yeni köprü, Çin'e, askerlerinin hızlı konuşlandırılması için daha kısa bir rota sağlıyor" dedi.

Symon, daha önce Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun çatışma alanlarına ulaşmak için gölün tüm doğu kıyısını dolaşmak zorunda kaldığını ve bunun, Pekin yönetiminin fiili çatışma alanında zamanında yanıt verme kabiliyetini geciktirdiğini ifade etti.

Yeni inşa edilen köprünün, gölün iki yakasındaki mesafeyi 50-100 kilometre azalttığı düşünülüyor.

HİNDİSTAN'DAN YANIT GELDİ

Hindistan Dışişleri Bakanlığı, konuyla ilgili daha önce yaptığı bir açıklamayı yeniden paylaşarak, köprünün "yaklaşık 60 yıldır Çin tarafından yasa dışı işgal altında" tutulan bölgelerde inşa edildiğini ve Hindistan'ın böyle bir "yasa dışı işgali asla kabul etmediğini" belirtti.

Yeni köprü, Pangong Gölü'nün kuzey kıyısında yer alan eski bir Tibet yapısı olan Khurnak Kalesi'ne bağlantı imkanı da sağlıyor.

Khurnak Kalesi, bölgede Hindistan birliklerinin devriye atmasına rağmen 1958'de Çin'in kontrolüne geçmişti. Hindistan, bu bölgede hak iddia ediyor.

Pangong Gölü'nün güney kıyısında ise yeni bir yol inşa edildi. Bu yol, Çin garnizonunun bulunduğu ve mühimmat merkezi olarak da bilinen Rutog kasabasıyla köprü arasında ulaşımı kolaylaştırdı.

Uzmanlar, köprünün inşasının, Çin'in Hindistan'a karşı toprak bütünlüğü iddiasını somutlaştırarak bu konudaki kararlılığını yansıttığını ifade ediyor.

Çin ile yaşanan çatışmalardan bu yana Hindistan Ladakh'ta altyapı geliştirme çalışmalarına hız verdi.

Bölgeye dört mevsim erişim sağlamak için tüneller açan Yeni Delhi yönetimi, 2021'de Ladakh'ta 87 köprü inşa etti.

Başbakan Narendra Modi hükümeti, 2022'de, Çin sınırı boyunca altyapının geliştirilmesi için 265 milyon doların üzerinde bütçe ayırdı ve Ladakh için 18 önemli proje tahsis etti.

SINIR ANLAŞMAZLIĞI

Çin ile Hindistan arasındaki Himalaya Dağları'nın çevrelediği belirsiz sınır hattı, ülkeler arasında egemenlik tartışmalarına neden oluyor. Akarsular, göller, buzullar ve karlı zirvelerin bulunduğu 3 bin 500 kilometrelik sınır, tarafları sık sık karşı karşıya getiriyor.

Pekin yönetimi, "Güney Tibet" olarak adlandırdığı Hindistan'ın Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik toprakta hak iddia ederken Yeni Delhi ise Aksay Çin Platoları'nı kapsayan 38 bin kilometrekarelik alanın, Pekin yönetimince işgal edildiğini savunuyor.

Ladakh bölgesindeki Galwan Vadisi'nde 15 Haziran 2020'de Hint ile Çin askerleri arasında çıkan çatışmada 20 Hint askeri hayatını kaybetmişti. Çin de söz konusu çatışmada 4 askerinin öldüğünü açıklamıştı.

Çatışmanın ardından iki ülkenin askeri birlikleri sınırda teyakkuz haline geçmiş, Hindistan bölgeye karadan havaya füze savunma sistemi, Çin ise obüsler ve tanklar konuşlandırmıştı. Yaşanan gerginlik, dünyanın en büyük ordularına sahip ülkelerin kamuoylarındaki "savaş" söylemleriyle daha da artmıştı.

İki ülkenin askeri heyetleri arasında sınırdaki gerilimi düşürmek amacıyla görüşmeler başlatılmıştı. Şubat 2021'den beri yapılan 15 tur görüşmede taraflar, Pangong Gölü, Gogra ve Galvan vadilerinin güney ve kuzey bölgelerindeki askerleri çekme konusunda anlaşmıştı.

Kolordu komutanları düzeyinde yürütülen görüşmelerin 15. turu, 12 Mart'ta Moldo-Çuşul hudut noktasının Hindistan tarafında yapılmış, taraflar, görüşmede iki ülke arasındaki belirsiz sınır hattını tanımlayan Fiili Kontrol Hattı'nın (LAC) batı bölümünü oluşturan Ladakh'ın doğusundaki bölgede güvenliğin ve istikrarın sağlanması ve anlaşmazlığın çözümü için askeri ve diplomatik kanallardan diyaloğun sürdürülmesi konusunda anlaştıklarını bildirmişti.