Dünya liderleri Rusya-Ukrayna krizi için toplantılar düzenledi

Washington-Moskova arasında Ukrayna üzerinden alevlenen gerilime yönelik, Avrupa diplomatik girişimlerini hızlandırdı. Geçen hafta duyurulduğu gibi Avrupa Birliği’nin (AB) lokomotif ülkeleri Fransa ve Almanya liderleri aynı gün Rusya ve ABD’de nabız yokladı. 

AB dönem başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Görüşmede Putin, Avrupa’da güvenlik alanında yaşananlar konusunda Rusya ve Fransa’nın ortak kaygıları bulunduğunu söyledi. Paris’in geçmişte bölgedeki gerilimlere yönelik Minsk anlaşmalarının hazırlanması ve Normandiya formatının oluşturulması süreçlerine katılımına işaret etti. Putin, “Fransa Cumhurbaşkanı’nın ciddi tarihi perspektifte Avrupa’da eşit güvenliğin sağlanmasıyla ilgili krizin çözümü için gösterdiği çabaları görüyorum, teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.

Macron da görüşmenin Ukrayna çevresindeki gerilimin azalmasının başlangıcı olacağını umduğunu belirtti. Rusya ile tüm Avrupa için faydalı kolektif yanıt bulma konusunda umutlu olduğunu dile getirdi. “Bu yanıt, savaştan kaçınma ve herkes için istikrarı, şeffaflığı ve güveni sağlama imkânı sunacak” dedi. Görüşme öncesinde ise Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’un, Batı’nın Rusya’nın talep ettiği güvenlik garantileri meselesini görmezden geldiği tepkisi gündeme yansıdı. Macron ile görüşmenin kapsamlı olacağını ama sonucu bakımından dönüm noktaları beklemenin pek mümkün olmadığını kaydetti. Elysee kaynakları da Macron’un krizi tümüyle sonlandırmayı beklemediğine ancak tansiyonu azaltacak bazı somut adımlar atılmasını sağlama hedefi taşıdığına değindi. Bu çerçevede Ukrayna’da Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki Donbass bölgesine de işaretle Moskova-Kiev’le birlikte Minsk Anlaşması’nı yeniden canlandırma çabalarının ele alınabileceği kaydedildi. 

"SÜPER NİSAN" ADIMI

Rusya ziyareti öncesinde Macron basına verdiği bir demeçte de “Gerçekçi olmak lazım. Karşılıklı güvene dayalı mekanizmalar inşa etmeden önce durumun daha da kötüleşmesini önlemek esas. Rusya’nın bugün jeopolitik hedefi açıkça Ukrayna değil, NATO ve AB ile birlikte yaşama kurallarını netleştirmek istiyor. Bu büyük ulus ve halkın kendi travmalarını dile getiren ifadelerini anlıyorum” dedi. 

Macron’un Putin ile görüşmesi öncesinde ise önceki akşam ABD Başkanı Joe Biden ile de telefonda konuştuğu, Rusya’nın sınırdaki askeri yığınağı konusunu görüştüğü, Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne desteği yineledikleri belirtildi. Fransa Cumhurbaşkanı’nın Moskova temasları sonrasındaki durağı ise Ukrayna.

Putin ile Macron Kremlin’de bir araya geldi.

Kimi yorumda Macron’un hedefinin Rusya ziyaretiyle krizi önümüzdeki birkaç ay için durdurmak olduğu belirtildi. Bu çerçevede “süper nisan” olarak da adlandırılan Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yanı sıra Macaristan ve Slovenya’daki seçimlere kadar zaman kazanmak arayışında olduğuna dikkat çekildi. Henüz adaylığı konusunda açıklama yapmayan Macron için Moskova’da elde edeceği sonucun liderliği açısından da kritik önemde olacağına işaret ediliyor. 

Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise daha önceden planlanan ABD ziyaretine dün başladı. Almanya’nın Rusya ile işbirliği yaptığı Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projesi ve Ukrayna’ya silah satışına karşı tutumu iki ülke arasında tartışmalı gündem başlıkları.

Biden ile Scholz Beyaz Saray’da görüştü. 

Scholz, Biden ile görüşmesi öncesinde Ukrayna krizine işaretle NATO’da, AB ve Washington’ın koordinasyonunun önemli olduğunu söyledi. Avrupa’da bir savaşı önleme konusunda kendisini sorumlu hissettiğini belirtti.  Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması halinde bunun Moskova’ya maliyetinin ağır olacağını kaydetti. Almanya Başbakanı Scholz, gelecek hafta Ukrayna ve Rusya’yı ziyaret edecek.