Deniz Berktay, Kiev'den bildiriyor: İstanbul sürecine İngiliz engeli

Ukrayna’nın önde gelen yayın organlarından Ukrayinska Pravda’da yayımlanan bir yazı, burada birkaç haftadır yazmış olduğumuz bir hususu doğruluyor: Türkiye’nin istediği ve çaba gösterdiği Rusya-Ukrayna barışının en önemli engellerinden biri İngiltere.

Deniz Berktay

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi’ndeki kaynaklara dayandırılan haberde, Ukrayna ile Rusya arasındaki müzakerelerin mart sonlarında epey ilerleme kaydettiği, 29 Mart’ta İstanbul’da yapılan görüşmelerde tarafların bir sonraki adım olan iki ülke devlet başkanlarının buluşmasına çok yaklaştıkları belirtiliyor. Buna göre, gerek Zelenski gerekse Putin, liderler zirvesine sıcak baktıkları mesajları vermeye başlamışlardı.

Ancak habere göre, nisan başındaki iki gelişme İstanbul Görüşmesi ile ivme kazanan bu sürece darbe indirdi: 1- Rusya’nın Ukrayna’nın bazı bölgelerinde savaş suçları işlediğine ilişkin basına yansıyan görüntüler. 2- İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın 9 Mart’ta Kiev’e yaptığı ziyaret. Haberde de vurgulandığı üzere Zelenski, Rusların savaş suçlarına ilişkin haberlerden sonra bile barışa giden yolun, Rusya’yla savaşı bitirmek olduğunu söylerken Johnson’n ziyareti sonrasında tavrını tamamen değiştirdi.

Haberde, Johnson’ın Zelenski’ye iki mesaj ilettiği yazıldı: 1- “Putin, bir suçludur ve öyle bir kişiyle müzakere yapmak değil, onu cezalandırmak gerekir.” 2- “Zelenski, Putin’le anlaşsa bile İngiltere, anlaşmayacak.” Yazıda ayrıca, Johnson’ın Kiev’den ayrılmasından birkaç gün sonra hem Zelenski’nin hem de Putin’in açıklamaları müzakere sürecinin çıkmaza girdiğine işaret etmeye başladığı aktarıldı.

Ukrayna’nın önde gelen ve güvenilir bir yayın organının Devlet Başkanlığı Ofisi’ne dayandırdığı ve yalanlanmayan bu haber çok şeye ışık tutuyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Lizz Truss’ın geçen haftalarda “Bu, bütün Batı’nın savaşıdır” demesi de Kiev’e destekten ziyade savaşı Ukrayna yönetiminin inisiyatifine bırakmama anlamını taşımaktaydı. Bir taraftan İngiltere’nin Rusya’yı Ukrayna’da yıpratmaya çalışması, diğer taraftan Rusya’nın Ukrayna’nın güneyini ülkeden temelli koparma çabaları savaşın önümüzdeki günlerde şiddetleneceğine sinyali veriyor.