Danimarka-ABD arasında 'Grönland' gerilimi: Trump'tan 'koruyacağız' mesajı!

ABD'nin yeni Başkanı Donald Trump'ın tartışma yaratan Grönland hakkındaki çağrıları devam ediyor.

Trump, son olarak Grönland halkının, ABD'ye katılmaktan fayda sağlayacağını söyledi.

Trump, “Grönland inanılmaz bir yer ve eğer ulusumuzun bir parçası olursa ve olduğunda insanlar bundan muazzam fayda sağlayacaktır. Onu koruyacağız ve çok kötü niyetli bir dış dünyaya karşı el üstünde tutacağız” ifadelerini kullandı. 

Trump ayrıca, oğlu Donald Trump Jr'ın “en muhteşem bölgelerden ve turistik yerlerden bazılarını ziyaret etmek üzere” Grönland'a gideceğini de doğruladı.

TRUMP'IN OĞLU, ADA'YI ZİYARET EDECEK

Daha önce Danmarks radyosu Donald Trump Jr'ın Salı günü Grönland'ı ziyaret edeceğini bildirmişti. Yayın kuruluşuna göre, Donald Trump Jr ile Grönland hükümeti üyeleri arasında herhangi bir görüşme planlanmıyor. 

Grönland'ın kamu yayıncısı KNR ise bu beklenmedik ziyaretin Grönland'ın Danimarka ile gelecekteki ilişkisine dair yoğun siyasi tartışmaların yaşandığı bir döneme denk geldiğine dikkat çekti.

Danimarka hükümetinden bir kaynak, CNN'e yaptığı açıklamada, Trump'ın oğlunun Grönland'ı ziyaret edeceğini doğruladı, ancak “resmi bir ziyaret olmadığını” belirtti.

Tartışmalar, Grönland Başbakanı Mute Egede'nin yeni yıl konuşmasında Grönland'ın, Danimarka'dan bağımsızlığını istemesi gerektiğini söylemesinin ardından başladı.

Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, Trump'ın Ada'nın ABD kontrolünde olması gerektiğine ilişkin açıklamalarına, "Biz satılık değiliz ve asla olmayacağız" sözleriyle tepki göstermişti.

Grönland, 1979’da Danimarka’dan özerkliğini elde etmesine rağmen dışişleri, güvenlik ve mali konularda hala bu ülkeye bağlı.

Fotoğraf: İkinci Dünya Savaşı sırasında Grönland'daki ABD'ye ait eski hava üsleri

KRALİYET ARMASI DEĞİŞTİRİLDİ

Trump'ın Grönland çıkışlarının ardından Danimarka Kralı, kraliyet armasını Grönland ve Faroe Adaları'nı daha belirgin bir şekilde öne çıkaracak şekilde değiştirdi.

Annesi Kraliçe Margrethe'nin 2023 yılbaşı gecesi görevi bırakmasının ardından yerine geçen Kral Frederik, özerk Danimarka topraklarını ve eski kolonileri Danimarka krallığı içinde tutma niyetini açıkça ifade etti.

500 yıl boyunca Danimarka kraliyet armalarında, 1397-1523 yılları arasında Danimarka'dan yönetilen Danimarka, Norveç ve İsveç arasındaki Kalmar Birliği'nin sembolü olan üç taç yer alıyordu. Bu taçlar aynı zamanda komşusu İsveç'in de önemli bir sembolü.

Ancak güncellenmiş versiyonda taçlar kaldırılmış ve yerine sırasıyla Grönland ve Faroe Adaları'nı sembolize etmek üzere daha önce olduğundan daha belirgin bir kutup ayısı ve koç yerleştirildi.

Bu hamle, Grönland ve onun dış ve güvenlik politikasını kontrol etmeye devam eden Danimarka ile ilişkileri konusunda gerginliğin arttığı bir dönemde geldi.

Kraliyet armaları 1819'dan bu yana 1903, 1948 ve 1972 yıllarında olmak üzere üç kez değiştirildi.

DANİMARKA BÖLGEDEKİ VARLIĞINI GÜÇLENDİRİYOR

Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, yeni savunma paketi açıkladı.

Uzun yıllar boyunca Kuzey Kutbu'na yeterince yatırım yapmadıklarını kaydeden Poulsen, bölgede "daha güçlü bir varlık" sergilemeyi hedeflediklerini belirtti.

Poulsen, Grönland için hazırlanan paket kapsamında bölgeye iki devriye gemisi, iki uzun menzilli insansız hava aracı ve kızaklı köpekler sevk edileceği bilgisini paylaştı.

ABD İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

Grönland'a ilgisini gizlemeyen ABD, özellikle soğuk savaş döneminde buraya önemli yatırımlar yaparak ve askeri üs kurarak bölgedeki varlığını güçlendirdi.

ABD uzun zamandır Grönland'da yer alan ve füze saldırılarına karşı erken uyarı sistemleri için kritik öneme sahip Thule Hava Üssü aracılığıyla bu bölgede askeri varlığını sürdürüyor.

Üssün stratejik konumu ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki ve Atlantik'teki faaliyetleri izlemesine olanak tanıyarak ulusal güvenliğini sağlamasına yardımcı oluyor.

Askeri kaygıların ötesinde, Grönland'ın mineraller, nadir toprak metalleri ve petrol rezervleri de dahil olmak üzere doğal kaynaklar açısından zengin olması da Ada'yı ABD için "çekici" kılıyor.

Ada'nın sahip olduğu kaynakların elektronik, yenilenebilir enerji ve elektrikli araçlarda kullanılanlar başta olmak üzere ileri teknolojiler için gerekli mineraller olması dikkati çekiyor.

Grönland, önemli uranyum, altın, çinko ve diğer kritik malzeme rezervlerine sahipken ABD ise nadir toprak mineralleri konusunda Çin'e olan bağımlılığını azaltmak istiyor.

ABD'nin Grönland'ın başkenti Nuuk'ta 1953’te kapattığı konsolosluğunu 2020'de yeniden açma kararı da "yenilenebilir enerji ve maden kaynaklarıyla ilgili projelerde doğrudan iletişim ve işbirliğini kolaylaştırma" amacı olarak değerlendirildi.