BMGK’deki restleşme Suriye’ye yardımı tehlikeye soktu, Cilvegözü rotası kapanacak
Suriye’ye uluslararası insani yardım ulaştırılmasına ilişkin iki ayrı tasarı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Rusya ile ABD, İngiltere ve Fransa tarafından karşılıklı veto edildi.
Hüseyin HayatseverBMGK’de son anda uzlaşı sağlanamazsa İdlib’e insani yardımların Türkiye üzerinden ulaştırılmasına olanak tanıyan mekanizma bugün itibarıyla sona erecek, Cilvegözü rotası kapanacak.
BMGK’nin 2014’te aldığı 2165 sayılı karar uyarınca iç savaşın sürdüğü Suriye’ye uluslararası insani yardımlar, hem muhalifler hem de Suriye hükümetinin kontrolündeki çeşitli sınır kapılarından ulaştırılıyordu. Ancak Rusya’nın itirazlarıyla kapı sayısı önce 4’ten 2’ye indirildi, 2020 ve 2021’de ise Rusya, sadece Cilvegözü’nün birer yıl daha açık tutulmasını onayladı. Böylece Cilvegözü, çoğunluğu terör örgütü HTŞ olmak üzere muhaliflerin kontrolündeki İdlib’de yaşayan ve sayısının 3 milyon civarında olduğu belirtilen sivillere yardım ulaştırılabilen tek kapı oldu. Cilvegözü’nü açık tutan karar bugün itibarıyla sona eriyor ve yardım için yeni bir karar alınması gerekiyor. BMGK’de önceki gün iki ayrı oylama yapıldı. Yardım mekanizmasının görev süresinin 6+6 ay olmak üzere bir yıl uzatılmasına yönelik İrlanda ve Norveç’in ortak tasarısına 15 üyeli BMGK’de 13 ülke destek verdi, Rusya kararı veto etti, Çin ise çekimser kaldı.
KARŞI TASARIYA DA VETO
Rusya, vetonun ardından Suriye’ye uluslararası insani yardımların Cilvegözü sınır kapısındaki mekanizmanın 6 ay uzatılmasınn yanı sıra Suriye’ye yönelik bazı yaptırımların kalkmasını da içeren tasarıyı oylamaya sundu. Rusya ve Çin buna destek verirken daimi üyeler ABD, İngiltere ve Fransa veto etti, diğer 10 BMGK üyesi ülke ise çekimser kaldı.
BMGK’de bir tasarının kabul edilmesi için 15 üyeden en az 9’unun kabul oyu vermesi, veto gücü olan daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa’nın da olumsuz oy kullanmaması gerekiyor.
TÜRKİYE’DEN DİPLOMASİ
Ankara, İdlib’den Türkiye’ye sığınmacı akını açısından kritik önemdeki Cilvegözü’nün aktif kalması için diplomasi yürütüyor. Türkiye, yardım geçişi için kapı sayısının artırılmasını da istiyor. BMGK üyeleri arasındaki müzakerelerin son ana kadar sürmesi bekleniyor. Uzlaşı sağlanamaması durumunda ise yardımların Cilvegözü mekanizması sona erecek, yardımların bölgeye ulaşımı için yeni bir sürecin başlatılması gerecek.
ESAD 11 YIL SONRA HALEP’TE
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, dün ülkede iç savaşın başladığı 2011’den bu yana ilk kez Halep’i ziyaret etti, bayram namazını kıldı. Devlet Başkanlığı’nın resmi hesabından paylaşılan fotoğraflarda Esad, pazar yerinde halkla sohbet ediyor.