'Biden Netanyahu'yu zorluyor'
İsrailli müzakerecilerin hazırladığı ateşkes ve rehine takası teklifi ni ABD Başkanı Joe Biden’ın sürpriz bir şekilde kamuoyu ile paylaşması ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun anlaşmaya “isteksiz tavırları” akıllarda soru işaretleri yarattı. Amerikan basınındaki haberlere göre Biden yönetimi, Tel Aviv’e söz konusu basın açıklamasını düzenlemeden iki saat önce haber verdi. Bu durumun da İsrail yönetimini “köşeye sıkıştırdığı” belirtiliyor.
Mert Cengizİsrail Bölgesel Dış Politikalar Enstitüsü’nden (Mitvim) dış politika analisti Yonatan Touval, Netanyahu’nun aşırı sağcı müttefi klerinin Gazze’de ateşkes durumunda “hükümeti devirme” restini ve Biden’ın adımını Cumhuriyet’e değerlendirdi. İsrailli analist Touval, “Biden yönetimi, Netanyahu’yu bu öneriye bağlı kalmaya ‘zorlamak’ için İsrail’in teklifi ni kamuoyuna duyurdu. Bu hamle, İsrailli müzakerecilerin geçen aylarda kabul ettiği şartları yeniden görüşmeye etmeye çalıştığı temasların ardından geldi. Biden, teklifi duyurarak Netanyahu’nun kaçamayacağını ya da bu önerinin şartlarını inkar edemeyeceğini umuyor. Ayrıca karar artık Hamas’a ait” dedi.
‘EN OLASI ÖNERİ BU’
Touval, “Biden’ın açıkladığı teklif, muhtemelen uygulanabilecek tek öneri. Diğer yandan hiçbir anlaşmanın tam olarak hayata geçmesi de beklenmiyor. Bu yüzden büyük olasılıkla bu teklifi n sınırlı bir uygulamasını göreceğiz. Anlaşma, gelecekte yeniden müzakere edilebilir ya da çatışmalar patlak verebilir” ifadelerini kullandı.
Mevcut aşırı sağcı koalisyonun dağılmaya mahkûm olduğunu belirten Touval, “Ancak bunun tam nedeni ile zamanını şimdiden kestirmek zor. Önceki tahminler boşa çıkmıştı” şeklinde konuştu.
Hem içerideki aşırı sağcı hükümet bileşenleri ve savaş kabinesindeki kimi yetkilinin hem de uluslararası aktörlerin baskısı altındaki başbakanının siyasi ömrüne yönelik konuşan Touval, “Maalesef, Netanyahu hemen her koşulda ayakta kalabildi. Buna karşın tüm yönetimlerin bir sonu vardır ve Netanyahu’nunki de muhtemelen bir sonraki seçime kadar olacaktır. Tek soru, bu seçimlerin ne zaman yapılacağı. Siyasi hava, Knesset’in (İsrail parlamentosu) kendini feshedip 2024’ün sonlarında ya da 2025’in başlarında genel seçime gideceğini gösteriyor. Netanyahu’nun gelecek seçimlerden tekrar hükümet kurabilecek bir pozisyonda çıkacağını hayal etmek gerçekten zor ancak hiçbir şey imkânsız değil” yorumunu yaptı.