Biden neden Erdoğan'ı davet etmedi?

ABD Başkanı Joe Biden'ın 100'ü aşkın ülkenin katılımıyla düzenleyeceği ilk Demokrasi Zirvesi için hazırlıklar hız kazandı.

Başkanlık görevini üstlendikten sonra demokrasi ve insan haklarının güçlendirilmesini dış politikasının ana hedefleri olarak belirleyen Biden, "Demokrasi kendiliğinden var olmaz. Onu savunmalı, onun için savaşmalı, demokrasiyi güçlendirmeli ve yenilemeliyiz" açıklamasını yapmıştı.

Bu politikasının en önemli ayağını da 9-10 Aralık'ta videokonferans yoluyla yapılacak Demokrasi Zirvesi oluşturuyor.

İTTİFAKIN TEHDİT ALGISI: OTORİTERLEŞME VE YOLSUZLUK

ABD yönetimi zirvede, son dönemde dünya genelinde demokrasileri tehdit eden gelişmeleri, artan otoriterleşme eğilimini, insan haklarının güçlendirilmesi için atılabilecek adımları masaya yatıracak.

DW Türkçe'den Değer Akal'ın haberine göre; ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Demokrasi ve İnsan Haklarından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Uzra Zeya, medya kuruluşlarından gazetecilerin katıldığı telefon konferansında zirvenin hedefleri ve katılımcıların belirlenmesindeki kriterler hakkında açıklamalarda bulundu. Zeya, otokrat yönetimlerin halkın hür idaresini yansıtan seçimlere müdahaleleri, yargı bağımsızlığını baltalayan adımları, temel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesini, kaygı verici gelişmeler olarak sıraladı.

Zeya ayrıca, "yolsuzluklara bulaşan aktörler kamu kaynaklarından çaldılar, demokratik yönetimin daha iyi bir gelecek tesis edeceğine olan güveni de erozyona uğrattılar" ifadelerini kullandı.

ERDOĞAN NEDEN DAVETLİ LİSTESİNDE YOK?

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Biden'ın zirvesine davet edilen liderler listesinde yer almadığını ilk olarak Politico duyurmuştu. Politico’nun elde ettiği bilgilere göre; NATO üyesi olan iki ülke Türkiye ve Macaristan, "liderlerinin yıllardır demokratik sistemlerini baltaladığı" gerekçesiyle davet edilmemişti.

DW Türkçe'nin sorusu üzerine ABD'li yetkili Zeya, kelimelerini özenle seçerek, "Belirli davetliler ile ilgili yorum yapma konumunda değilim. Ancak stratejimiz ve yaklaşımımızın arkasındaki mantığı anlatmaktan memnuniyet duyarım" dedi ve şöyle devam etti:

"ABD, bazıları gelişmekte olan, bazıları ise güçlü demokrasilere sahip, yaptıkları taahhütler ve sergiledikleri ilerlemeyle daha adil ve barışçıl bir dünyaya ulaşmamıza katkı sağlayan çeşitli ülkeleri davet ediyor."

Zeya ayrıca, demokrasi idealine bağlı, demokratik değerlerin ve kurumların güçlendirilmesi konusunda irade ortaya koyan, bu doğrultuda kendileri için hedefler belirlemeye hazır ülkelerin zirvede yer alacağını söyledi.

DAVETLİLER ARASINDA FİLİPİNLER, POLONYA, IRAK...

Politico'nun yayımladığı ve konuya yakın bir kaynağın doğruladığı geçici katılımcı listesinde Fransa ve İsveç gibi yerleşik demokrasiye sahip ülkelerin yanında aktivistlere göre demokrasisi tehlikede olan Filipinler ve Polonya gibi ülkeler de var.

ABD'nin Asya'daki müttefikleri Japonya ve Güney Kore listede yer bulurken, Tayland ve Vietnam listede yer almadı. Orta Doğu'dan etkinliğe davet edilen ülke sayısı ise sınırlı olacak.

İsrail ve Irak bölgedeki davetli birkaç ülke arasında yer alırken, ABD'nin müttefiği Mısır ve NATO üyesi Türkiye listede yer almadı.