Avustralya'da köpek balığı alarmı: 'Büyük beyaz' önlemleri nasıl aştı?
Dün Sydney'de bir yüzücüye saldırarak öldüren beyaz köpek balığını arama çalışmaları sürerken bölgedeki plajların çoğu kapatıldı, yüzmek yasaklandı.
BBC TürkçeAvustralya yetkilileri Sydney'de son 59 yılın ilk ölümcül köpek balığı saldırısından sonra, büyük beyaz köpek balığını arama çalışmalarının sürdüğünü açıkladı.
Hayatını kaybeden kişinin 35 yaşındaki İngiliz Simon Nellist olduğu ortaya çıktı. BBC'ye konuşan bir arkadaşı da bunu doğruladı. Yetkililer Sdyney'in doğusundaki Little Bay körfezinin hemen açıklarında saldırıya uğrayan yüzücünün kimliğini henüz resmen açıklamadı.
Saldırının meydana geldiği Sydney'de Çarşamba günkü saldırıdan sonra plajların çoğu kapatıldı ve yüzmek yasaklandı.
Sydney sahillerinde köpek balığı saldırısı çok nadir görülen bir şey çünkü kentin plajları uzun yıllardır ağlarla ve diğer caydırıcı önlemlerle korunuyor.
Perşembe günü jet skilere binmiş cankurtaranlar kentin doğusundaki Bondi'den güneydeki Cronulla'ya kadar 25 kilometrelik sahilde devriye gezerek, yüzücüye saldıran beyaz köpek balığını aradı. Aramalarda helikopterler ve insansız hava araçları da kullanıldı.
Yetkililer, köpek balığının öldürdüğü yüzücünün parçalarının saldırıdan iki saat sonra bulunup sudan çıkarıldığını da bildiriyor.
TANIKLAR ANLATIYOR
Eyalet hükümetinin açıklamasına göre, köpek balığı uzmanları, olay sırasında çevredekiler tarafından çekilen video kayıtlarına dayanarak, saldırıyı en az üç metre boyunda bir beyaz köpek balığının gerçekleştirdiğini tahmin ediyor.
Olaya tanık olan çok sayıda kişi bunu "çok şiddetli ve ısrarlı bir saldırı" diye tanımladı.
Tanıklardan Kris Linto Nine News kanalında "Köpek balığı dosdoğru gelip yüzen kişiye saldırdı. Bir çığlık duyduk ve dönüp oraya baktık. Suya bir araba dalmış gibiydi, büyük bir çırpıntı sonra da köpek balığını gördük" dedi.
O sırada kayalıklarda balık avlayan bir başka tanık, yüzücünün nasıl suyun altına çekildiğini gördüğünü söylüyor.
Avustralya Radyo Televizyon Kurumu ABC'ye "Dehşet vericiydi. Tir tir titriyorum, sürekli kusuyorum. Çok sarsıcıydı" diye konuştu.
AVUSTRALYA SULARI NE KADAR TEHLİKELİ?
Eyalet parlamentosunda bölgeyi temsil eden milletvekili Michael Daley, çevrede yaşayanların "dehşet verici" saldırıyla sarsıldıklarını söyledi. Daley, öldürülen yüzücünün bu sahilde neredeyse her gün yüzen bir kişi olduğunu da belirtti.
ABD televizyonuna konuşan milletvekili "Sydney'in en güzel plajlarından birinde, pırıl pırıl bir gün, ama bölgemizin üzerine kara bir bulut çökmüş gibi" dedi.
Saldırının yaşandığı yerin yakınında bu Pazar günü bir okyanus yüzme yarışması yapılacaktı.
Yarışmayı örgütleyenler durumu, koşulları izlediklerini söylüyorlar.
Herhangi bir anda okyanuslarda binlerce köpek balığı olduğu düşünülürse, insanlarla köpek balıkları aslında çok nadiren karşı karşıya geliyor. Saldırılar da genellikle güney yarım kürenin sıcak yaz ayları olan Aralık ile Şubat arasında yaşanıyor. Bunun sebebi de çok daha fazla sayıda insanın suda olması.
Avustralya'da yılda ortalama 20 köpek balığı saldırısı yaşanıyor. Bunların çoğu da Yeni Güney Galler ve Batı Avustralya eyaletlerinde meydana geliyor.
Bu yılın başından bu yana dört köpek balığı saldırısı kayıtlara geçti.
2021 yılında ölümle sonuçlanan 2, 2020 yılında ise 7 saldırı olmuştu.
Tarihi süreçte bakıldığında köpek balığı saldırısında ölüm çok sık rastlanan bir ölüm sebebi değil. Yüz yıllık kayıtlara bakıldığında Avustralya'da gerçekleşen her 100 köpek balığı saldırısının 0,9'u ölümle sonuçlanıyor.
ÖNLEMLERİ NASIL AŞTI?
Frances Mao, BBC News
Çarşamba günü yaşanan korkunç trajedi önümüzdeki günlerde, köpek balığının nasıl olup da plajların açığına yerleştirilen ağlar ve diğer önlemleri aşabildiği sorusunun tartışılmasına yol açacak.
Şu anda detaylar bilinmiyor. Yeni Güney Galler eyaleti hükümeti hali hazırda dünyanın bu konudaki en kapsamlı ve gelişkin projesi olduğu düşünülen bir köpek balığı riskini azaltma uygulaması yürütüyor.
Sydney plajları yaklaşık yüz yıla yakın bir zamandır ağlarla korunuyor. Yaz aylarında plajların en kalabalık olduğu hafta sonlarında ayrıca helikopterler ve insansız hava araçları ile köpek balıkları izleniyor.
Zaman zaman kumsalda yatarken uyarı sirenlerinin çaldığına ve cankurtaran görevlilerinin insanları sudan çıkmaya çağırdığına sıklıkla tanık olabiliyorsunuz.
Yetkililer ayrıca en tehlikeli görülen köpek balığı türlerinin, yüzgeçlerine elektronik izleme aletleri takılarak izlendiği kapsamlı bir program yürütüyor.
Ağlara takılan köpek balıklarına bu takip cihazları takılıyor ve kilometrelerce ötede salınıyorlar.
Perşembe günü yetkililer beyaz köpek balığını bulabilmek için yem atma yöntemi de kullandılar. Genellikle bu tür durumlarda izlenen köpek balığı bir kaç gün içinde bulunuyor.
Geçmişte bu tür olaylardan sonra insana saldıran köpek balığı öldürülüyordu. Yetkililer henüz bu olaydan sonra bulunabilirse, köpek balığına ne yapacaklarını açıklamadı. Fakat günümüzde köpek balıklarının öldürülmesine kamuoyu pek destek vermiyor.
Onun yerine sahillerdeki güvenlik önlemlerinin güçlendirilmesi ve yüzücülerin eğitilmesi yöntemlerine başvuruluyor.
Örneğin sabah gün doğarken ya da akşam gün batımında yüzmek daha tehlikeli. Yüzücülere sahilden fazla uzaklaşmamaları ve bayraklarla işaretlenmiş bölgenin içinde yüzmeleri, balık avlama alanlarına girmemeleri tavsiye ediliyor.
Köpek balıkları Avustralya'da plaj hayatının bir parçası. Bir çok Avustralyalı, denize girmenin her zaman risk barındırdığını biliyor.