Afganistan'da şubattaki üniversite giriş sınavlarına kadınlar alınmayacak

Özel üniversitelere talimat gönderen Taliban, kadınların üniversite giriş sınavlarına kayıt yaptırmasının önüne geçti. Üniversite öğrencisi Fatima, yeni yasağı "rejimin başka bir vahşiliği" olarak yorumladı. Akademisyenler ise "Kararlardan rahatsızız" dedi.

Derya Doğan

Afganistan'da yönetimi ele geçirdiği ağustos 2021'den bu yana, kız çocukları ve kadınları sosyal hayattan koparmaya yönelik çok sayıda yasak uygulayan Taliban rejimi, eğitim engeline yönelik yeni bir hamle yaptı. 20 Aralık 2022'de" ikinci bir emre kadar" kadınlara üniversitelerin kapısını kapatan rejim, önceki gün aldığı kararla, kadınların önümüzdeki ay yapılacak üniversite giriş sınavlarına alınmamasını istedi.

Yüksek Öğrenim Bakanlığı'ndan özel üniversitelere iletilen mektup, başkent Kabil de dahil olmak üzere Afganistan'ın kuzey vilayetlerindeki kurumlara gönderildi. Mektupta, kurallara uymayan kurumların yasal işlemle karşı karşıya kalacağı belirtildi. Kararın hangi tarihe kadar geçerli olacağına ilişkin ise herhangi bir resmi açıklama yapılmadı.

Yeni yasağı "rejimin başka bir vahşi kararı" olarak yorumlayan üniversite öğrencisi Fatima, "Taliban'ın bu kararı hepimizin üzerinde çok kötü etki yarattı. Çok üzgünüz" dedi.

Yasaklar nedeniyle okuluna gidemeyen öğrencilerden biri olan ve eğitimine, evde kendi imkanlarıyla devam etmeye çalışan genç kadın, Afganistan'da yaşamak için umut kalmadığını söyledi ve "Hepimiz ülkemizi terk etmeye çalışıyoruz ancak ne yazık ki bize pasaport ve burs verilmiyor. Başka bir yol yok, ileride de ne olacağı da belli değil" diye konuştu.

Fatima, uluslararası toplumun ise kendilerine karşı "gerektiği gibi" hareket etmediğine dikkat çekerek şunları ekledi: "Günlük yaşam bizim için anlamsız hale geldi çünkü hayallerimizi, hedeflerimizi gerçekleştiremiyoruz. Ancak yine de elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz."

"PSİKOLOJİK SORUN YAŞIYORLAR"

Ülkedeki bir devlet üniversitesinde görev yapan ancak güvenlik gerekçesiyle ismini vermek istemeyen bir öğretim görevlisi de eğitim yasağına yönelik kararları "Hiçbir öğrenci, okul ve üniversite hocası bu durumdan hoşnut değil" sözleriyle değerlendirdi. Afganistan halkının adalete erişiminin yolunun kalmadığını ve yasaklara karşı düzenlenen protestoların engellendiğini belirten eğitmen, "Çünkü halkın üzerinde şimdi daha fazla kısıtlama var" dedi. Ülkedeki kız çocukların psikolojik sorunlar yaşadığına da dikkat çekerek "Evde ders çalışmaları için cesaretlendiriyoruz. Ancak herkesin çevrimiçi dersleri takip etmek için internet ve elektriğe erişememesi nedeniyle kızların büyük çoğunluğu eğitimini bırakıyor" ifadelerini kullandı.

"GEÇMİŞTEN BİLİYORLAR"

Devlet üniversitesinde çalışan bir diğer akademisyen ise Taliban'ın, yönetimi ele geçirdiği günden bu yana aldığı kararları hatırlatarak şöyle konuştu: "Okullar, üniversiteler yasaklandı, pasaport almak ve güncellemek yasaklandı, herhangi bir nedenle ülke dışına çıkmak yasaklandı. İşsizlik ve yoksulluğun en yüksek seviyede olduğu bir dönemde kadın çalışanların bir anda evlerinin dışında çalışması yasaklandı. Şimdi Taliban'ın, kadın öğrencilerin üniversite sınavına girmesini yasaklaması artık şaşırtıcı bir karar değil çünkü Afganlar, rejimin dar kafalılığını geçmişten biliyorlar."

Taliban'ın yönetim şeklinin, yakında tüm halkın rejimin karşısında durmasına neden olacağını söyleyen akademisyen, şunları ekledi: "Taliban, bu toprakların, imparatorlukların mezarlığı olduğunu fark etmeli. Bu kez topraklarımız, ABD tarafından iktidara getirilen rejim için bir mezarlık olacaktır."