‘7 Ekim saldırısı, İsrail’i aklamaz’

Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik; sınır bölgesindeki yerleşimcilerin yanı sıra çok sayıda askeri üs, iki müzik festivali ve bir plaj partisini hedef aldığı terör saldırısının üzerinden bir yıl geçti. Ağırlıkla siviller olmak üzere bin 200 kişi öldürüldü. 250’ye yakın kişi ise rehin alınarak Gazze’ye götürüldü. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Hamas ile en az dört Filistinli silahlı grubun, 7 Ekim’de başlayan saldırıda savaş suçu ve insanlığa karşı suçlar işlediğine ilişkin tespitlerin olduğu bir rapor yayımladı. İsrail ise saldırının ardından Gazze’yi bombalamaya başladı. 7 Ekim’den günümüze kadar geçen süreçte on binlerce Filistinli öldürüldü. İsrail ordusunun ABD başta olmak üzere Batılı ülkeleri arkasına alarak Filistin halkına yönelik gerçekleştirdiği katliamlar, Ortadoğu’da dengeleri bir kez daha değiştirerek bölgeyi kanlı bir savaş alanına çevirdi. Geçen bir yıl içinde İsrail, durdurulamadığı gibi savaşın boyutunu genişleterek Lübnan ve İran’ı da savaşın önemli tarafları haline getirdi. 

‘ABD SEÇİMLERİNE KADAR DEVAM EDER’

7 Ekim’in yıldönümünde Ortadoğu’nun geçirdiği kanlı bir yılı ODTÜ Öğretim Üyesi ve Ankara Küresel Danışmanlık Grubu kurucusu, uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, Cumhuriyet’e değerlendirdi. Savaşın bölgede siyasi, ekonomik, ticari ve sosyal olarak geri dönülmesi güç değişiklikler yarattığına işaret eden Bağcı, bir sene içerisinde uluslararası hukuk ve savaş hukukunun tamamıyla ihlal edildiğini, uluslararası vicdanın yaralandığını ve her şeye karşın İsrail’in politikalarından asla geri adım atmadığını söyledi. Bağcı, “Her ne kadar Batı’da da son dönemde İsrail’e dönük bazı eleştiriler olsa da ABD seçimlerine kadar bu sürecin devam edeceğini düşünüyorum. Ortadoğu artık eskti Ortadoğu değil. Uluslararası hukuk açısından, vicdan açısından İsrail’in işi çok zor. Sivilleri yönelik saldırıların hiçbir açıklaması yok. İsrail’in, kendi açısından güvenlik endişeleri sebebiyle Hamas ile çatışması haklı olabilir. Ancak sivillere dönük saldırıların bu kadar uzun sürmesi kırmızı çizgiyi aşmaktır” dedi. Bağcı, Hamas’ın 7 Ekim’de gerçekleştirdiği terör saldırısının İsrail'in süreç içerisinde işlediği uluslararası hukuk ihlallerini ve yaşananları hiçbir şekilde aklamadığını belirtti.

‘İHALE İRAN’A KALDI’

İran-İsrail çatışmalarının İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun önemli bir taktiği olduğuna dikkat çeken Bağcı, İran’ın tamamen çatışmanın içine çekilmeye çalışıldığını ancak İran’ın şu aşamada kaybeden taraf olduğu ve eğer İsrail’e tam anlamışla savaş ilan ederse İran üzerindeki baskının ve yaptırımların artacağını söyledi. Bağcı, “Yaptırımlar, rejim değişikliğine kadar gidecek gelişmeleri beraberinde getirebilir. İran şu anda İsrail ile savaşa girmeme eğiliminde. Çünkü İsrail ile savaşa girmek tüm Batı ile savaşa girmektir. Sanghay ve BRICS ülkelerinin de İran’ın yanında yer almadığı gözüküyor. Arap ülkelerinin en büyük başarısı; Arap-İsrail çatışmasını İran-İsrail çatışmasına dönüştürüp; Arapları rahatlatan bir pozisyona getirmek. İhale İran’a kaldı” diye konuştu. 

‘TÜRKİYE HÂLÂ DIŞARIDA’

Çin ve Rusya’nın bu süreçte Ortadoğu’da tansiyonu düşürmek adına girişimleri olduğunu ancak İsrail’in askeri operasyonlarına etki etmediğini anımsatan Bağcı, Türkiye’nin hâlâ denklemin dışındaki ülkelerden birisi olduğunu vurguladı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın sorunun çözümünde diplomasiyi öne çıkaran açıklamalarının altında yatan sebebin de bu olduğunu ifade eden Bağcı, “Ortadoğu’da Türkiye’nin İsrail’e yönelik bir askeri operasyona girmesi söz konusu değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘İsrail’in hedefi Türkiye’ sözleri hem muhalefet hem de iktidarda tartışma yarattı. Yanlış bir açıklamaydı. Gazze savaşı öncesi İsrail-Türkiye ilişkileri ayrı bir noktaya taşınacaktı ancak 7 Ekim sonrası Türkiye’nin taraf olmasıyla birlikte işler ayrı bir noktaya evrildi. Ancak İsrail, Türkiye ile herhangi bir çatışmaya girme eğiliminde değil. Tamamen İran’a odaklandılar” değerlendirmesinde bulundu.