Uzayda Prada şıklığı

Milano, 14-18 Ekim tarihleri arasında düzenlenen 75. Uluslararası Uzay Kongresi (IAC) ile uzay endüstrisinin odak noktası oldu. 1950'den beri düzenlenen prestijli etkinlik, bu yıl “Sürdürülebilirlik İçin Sorumlu Uzay” teması altında 11 bini aşkın katılımcıyı ağırladı.

Kongre, uzay ajanslarından sektör liderlerine kadar geniş bir yelpazedeki katılımcıları bir araya getirerek, uzayın gelecek nesiller için güvenli ve erişilebilir bir keşif alanı olması vizyonunu tartıştı. 3G Programı (Coğrafya, Nesil, Cinsiyet) çerçevesinde uzay araştırmalarının çağdaş zorluklarına çözümler arandı. Ülkelerin uzaya erişimi ve SpaceX gibi özel şirketlerin artan rolü gündemin öne çıkan konuları arasındaydı.

UZAY MİMARİSİNDE ÇIĞIR AÇAN PROJELER

Uzay mimarisi alanında son yıllarda yaşanan gelişmeler, insanlığın uzayda yaşama düşünü somut projelere dönüştürüyor. BIG ve SOM gibi köklü mimarlık firmaları, uzay yaşamına elverişli projeler geliştirirken Danimarkalı SAGA ve MIT'nin Aurelia Enstitüsü gibi yenilikçi aktörler de sektöre taze bir soluk getiriyor.

En kapsamlı projeler arasındaki Avrupa Uzay Ajansı imzalı “Moon Village” (Ay Köyü) projesi, Ay’da kalıcı bir insan varlığı oluşturmayı hedefleyen iddialı bir girişim. Bu proje, geleneksel uzay istasyonu kavramının ötesine geçerek Ay yüzeyinde kendine yeten, çok amaçlı bir yerleşim bölgesi oluşturmayı amaçlıyor. Moon Village, bilimsel araştırma tesislerinin yanı sıra, madencilik operasyonları, turizm ve uzun vadeli konut birimleri içerecek şekilde tasarlanıyor.

Projenin en dikkat çekici özelliklerinden biri, üç boyutlu baskı teknolojisini kullanarak Ay toprağından yapılar inşa etme tasarısı. Bu yaklaşım, Dünya’dan malzeme taşıma gereksinimini azaltarak projenin sürdürülebilirliğini artırıyor ve maliyetini düşürüyor. Ayrıca, güneş enerjisi sistemleri ve kapalı döngü yaşam destek üniteleri ile kendi kendine yetebilen bir ekosistem oluşturulması hedefleniyor. Uluslararası işbirliğine açık bir platform olarak tasarlanan Moon Village, gelecekte Mars’a yapılacak uzun süreli misyonlar için de bir sıçrama tahtası olarak görülüyor.

PRADA’DAN DEVRİM NİTELİĞİNDE UZAY GİYSİSİ

İtalyan moda devi Prada’nın, Amerikalı Axiom Space ile işbirliği sonucu ortaya çıkan AxEMU (Axiom Extravehicular Mobility Unit), NASA’nın 50 yılı aşkın bir süre sonra Ay’a ilk kez iniş yapacak “Artemis III” misyonu için tasarlanan devrim niteliğinde bir uzay giysisi. Performans, güvenlik ve esneklik odaklı giysi, Ay’daki zorlu görevlerde astronotlara olabildiğince rahatlık sunmak üzere tasarlandı. En az sekiz saatlik Ay yürüyüşlerine dayanıklı olan giysi, Ay’ın güney kutbundaki aşırı koşullara iki saate kadar direnç gösterebiliyor. Artemis III misyonu, aynı zamanda bir kadın astronotun ilk kez Ay’a adım atması açısından tarihi bir önem taşıyor. AxEMU, farklı beden ölçülerine uyum sağlayabilme özelliği ile de dikkat çekiyor.

AxEMU’nun en dikkat çekici özellikleri arasında yerleşik tanılama sistemi, geri dönüştürülebilir karbondioksit temizleme teknolojisi, beden ısısını düzenleyen soğutma sistemi, gelişmiş görüş sağlayan başlık ve vizör kaplamaları ile ileri teknoloji eldivenler bulunuyor. Giysi, NASA ve SpaceX tesislerinde kapsamlı testlerden geçti. Bu testler arasında NASA’nın Nötr Yüzerlik Laboratuvarı’nda (NBL) yapılan sualtı denemeleri ve düşük yerçekimi simülasyonları yer alıyor. AxEMU, ön tasarım incelemesini de başarıyla tamamladı. 2025 yılında ise önemli tasarım aşamasına geçilmesi düşünülüyor.

Moda ve mühendislik alanından güçlü isimleri bir araya getiren bu işbirliği, bilim ve tasarımın sınırlarını yeniden tanımlıyor.