Okyanuslar plastik atığı dolu

Geçen haftalarda Birleşmiş Milletler Çevre Kurulu tarafından “Musluğu Kapatmak: Dünya plastiği nasıl bitirebilir ve döngüsel bir ekonomi yaratabilir” isimli rapor yayımlandı. Rapora göre gerekli düzenlemeler yapıldığı ve uygulandığı durumda 2040 yılına kadar küresel ölçekte plastik kirliliği dörtte üç oranında azaltılabilir. Çevresel etkisinin yanında finansal da etki de yaratan bu durumda döngüsel bir plastik ekonomisi yaratılırsa 2040 yılında kadar 700 bin yeni iş imkânı ve özel sektörde 1.3 trilyon dolar tasarruf sağlanabilir.

Rapor, dünyada her yıl üretilen 400 milyon ton plastikle başa çıkmak için üç ana çözüm önerisi sunuyor. Yeniden kullanım, geri dönüşüm ve alternatif malzemelere geçiş. Plastik geri dönüşüm sektörüne hız vermek ve bu sektörü sürdürülebilir duruma getirmek, plastik kirliliğini 2040 yılına kadar yüzde 20 azaltabilir.

Tüm bu veriler eşliğinde ve “Plastiksiz Temmuz”un da motivasyonu ile plastiksiz ve/veya daha az plastikli bir gündelik yaşam için bireysel, kurumsal ve kamusal hedefler koymak dileğiyle.

PLASTİKLE İLGİLİ ŞAŞIRTICI VERİLER

- İnsanlar her hafta bir kredi kartı büyüklüğünde -yaklaşık olarak 2000 parça- mikroplastik yutuyor. Bu miktar yaklaşık olarak ayda 21 gram yılda ise 250 grama denk geliyor. En büyük mikroplastik kaynağı ise içme suları.

- ABD’de günde 500 milyon tek kullanımlık plastik pipet kullanılıyor. Bir pipetin doğada çözünme süresi 200 yıl.

- Dünya çapında dakikada 1 milyondan daha fazla plastik şişe su satılıyor. Bir pet şişenin doğada çözünme süresi 450 yıl.

- Günümüzde 20 yıl öncesine göre 50 kat daha fazla plastik üretiyor ve kullanıyoruz. Her yıl küresel ölçekte ortalama 400 milyon ton plastik üretiliyor.

- 2019 yılında 6.1 milyon ton plastik atık, su ortamlarına sızdı ve bunun 1.7 milyon tonu okyanuslara aktı. Şu anda denizlerde ve okyanuslarda 30 milyon ton plastik atık olduğu tahmin ediliyor.

- Okyanuslara karışan plastikler her yıl ortalama 1 milyon deniz canlısının ölümüne neden oluyor.

- Plastik atıkların yaklaşık üçte ikisi, beş yıldan daha kısa kullanım ömrüne sahip plastiklerden geliyor. Ambalajlar ise bu miktarın yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu nedenle yeniden kullanım başka bir ifadeyle yeniden doldurulabilir şişeler, yeniden kullanılabilir torbalar, depozite iade projeleri hepimizin aklında olmalı.

- Her yıl dünyanın etrafını beş kez dolaşacak boyutta plastik atık oluşuyor.

KAYNAKLAR

- OECD

- RECYCLINGBINS.CO.UK

- ROADRUNNER

PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜMÜ İLE İLGİLİ VERİLER

- Bir ton plastik şişenin geri dönüştürülmesi iki kişilik bir hanenin bir yıllık eşdeğer enerji kullanımından tasarruf edilmesini sağlar.

- Bir ton plastiğin geri dönüştürülmesi yaklaşık 7500 litre benzine eşdeğer tasarruf sağlar.

- Plastiğin geri dönüştürülmesi, ham maddelerden üretilmesine göre yüzde 88 daha az enerji kullanımı gerektirir.

- Plastik atıkların sadece yüzde 9’u geri dönüştürülüyor. Yüzde 15’i geri dönüşüm için toplansa da bunun yüzde 40’ı atık olarak bertaraf ediliyor. Kalan yüzde 19’u yakılıyor, yüzde 50’si çöplüklere gidiyor ve yüzde 22’si ise atık yönetim sistemlerinden kaçarak daha fakir ülkelerdeki kontrolsüz çöp sahalarına, açık ocaklarda yakılmaya ya da karasal ve sucul ortamlara gidiyor.