Bulut varsa, her şey yolunda

Görey Beydağı, görme engelli bir müzisyen. Çoğunluğu ABD’de olan reklam ajanslarına, prodüksiyon şirketlerine müzik üreten bir besteci. Beydağı, çocukluğunda izlediği bir çizgi film sayesinde rehber köpeklerle tanıştı. Bir gün bir rehber köpekle eşleşmek, onun çocukluk hayaliydi.

Beydağı’nın 2018’de, Rehber Köpekler Derneği ile tanışması, hayatının seyrini değiştirdi. Hayali gerçek oldu. Rehber köpek Bulut’la eşleşen Beydağı ile, süreci ve Bulut’un hayatına kattığı güzellikleri konuştuk...

Bir rehber köpek edinme süreci nasıl gerçekleşti, ne ile başladı?

Çocukluk arkadaşım aracılığıyla, Türkiye’de bir “Rehber Köpekler Derneği” olduğunu öğrendim. Yakın dönemde doktorumla, hayatımı kolaylaştıracak seçenekler üzerine konuşurken, o da rehber köpek alternatifini önerince dernekle temasa geçtim.

Bildiğim kadarıyla bir rehber köpekle eşleşmek, aday köpeğin seçimi, zorlu ve titiz bir süreç...

Kesinlikle. Derneğin eğitmeni Burcu Bora, Türkiye’de uluslarası onaya sahip tek rehber köpek hareketlilik eğitmeni. Kendisi, beni izlediği yöntemler çerçevesinde teste tabi tuttu. Ne kadar görebiliyorum, nasıl yürüyorum, sosyal hayatım, iş hayatım nasıl, ne tür ulaşım araçları kullanıyorum gibi pek çok ayrıntıya kadar yaşantımı tahlil etti. Daha sonra benim gibi, görme engellilerin olduğu bir listeye dahil oldum.

Bu liste sırayla mı ilerliyor?

Hayır. Burada önemli olan, eğitilen köpeğin, kimi, daha doğrusu nasıl bir yaşamı isteyeceği. Bazı köpekler çocuklu aileler ile daha iyi çalışıyor, bazı köpekler daha hızlı, bazısı daha yavaş yürüyor. Veya bazısı kadınlarla, bazısı erkeklerle çalışmaya daha iyi tepki veriyor. Bunlar gibi bir sürü farklı değişken sonucunda hangi köpeğin hangi görme engelli ile eşleşeceği belirleniyor…

Bakımı konusunda yükümlülükleriniz oluyor mu?

Maddi olarak bir yükümlülüğümüz yok. Ne edinirken ne de sonrasında. Rehber Köpekler Derneği sponsorları ile veteriner, mama gibi masraflarımızı karşılıyor. Ancak bakım yükümlülüğümüz var. Veteriner kontrollerini aksatmamamız, her gün düzenli gezdirmemiz, egzersizlerini yaptırmamız, sağlığına ve mutluluğuna önem vermemiz gerekiyor.

Peki siz Bulut’la nasıl eşleştiniz?

2021 yılında, dernekle yaptığımız bir toplantının sonrasında Burcu hanım ikinci aşamaya geçerek beni evimde ziyaret etmek istedi. Bu, aday köpeklerin, o çevreyle uyumunu tahlil etmek için oluyor. Sonrasında, Bulut’la tanıştık. Aslında o da bir testti, aramızdaki uyumun nasıl olacağı üzerine. Hayatım evcil hayvanlarla geçtiği için Bulut’la tanışmam çok keyifliydi, birbirimizi ilk andan itibaren çok sevdik.

Ve böylelikle her şey başlamış mı oldu? Beraber eve mi gittiniz?

Hayır, bu aşamayı geçince bir buçuk aylık bir eğitim süreci başladı. Bunun 15 günü, Aile bakanlığı tarafından Rehber Köpekler Derneği’ne tahsis edilen bir kampüste geçti. İki hafta orada kaldık. Burcu Hanım da bize eşlik etti, her an her türlü olasılık, durum üzerine temel eğitimlerini aldık. Ardından, Burcu Bora ve tabii Bulut’la, neredeyse İstanbul içinde kullandığım tüm rotaları gezdik. Derneğin de sponsorlarından, Zorlu Center’da, süpermarketten restorana, mağazaya, her alanda denemeler yaptık. Son olarak bir de beraber uçağa bindik. İlk uçak deneyiminde, eğitmenle birlikte olma koşulu var. Sonrası, Bulut’la baş başa günlerimiz başladı.

Bulut’un eve gelmesiyle neler oldu, evdekiler ne yaptı mesela?

Aileye bir hayvan dahil olunca yaşanan mutluluğu yaşadılar. Yaşlı bir kedimiz var, onunla da anlaştı. İlk iki hafta, eğitimi gereği ben hariç ailenin diğer üyelerinin iletişime geçmemesi gerekiyordu. Tüm bu uzun sürecin en çok zorlandığımız kısmı bu oldu!

Şimdi, siz hariç aile üyelerinin uyması gereken kurallar var mı?

Var. Örneğin; mama, atıştırmalık vs vermemeleri gerekiyor. “Gel” komutunu kullanmaları da yasak. Onun dışında bir şey yok. Bulut evde oyuncu, sevgi isteyen tipik bir Golden Retriever. Ta ki görev tasmasını takana dek.

Bir süper kahraman gibi kostümü giyince görevine odaklanıyor öyleyse...

Tam da öyle. Ve bundan çok hoşnut. Tasmayı taktığımız anda kuyruk sallıyor ve göreve başlıyor.

Hukuken rehber köpekle her yere girebilirsiniz. Bu konuda problem yaşıyor musunuz?

Kimi zaman bazı işletmeler hiç karşılaşmadıkları için ne yapacaklarını çözümleyemiyorlar. Öyle durumlarda da ya ben anlatıyorum, ya da bana kalmadan genç kuşaktan birileri durumu hemen anlatıyor.

İnsanların tepkileri nasıl?

Beklediğimin çok çok üstünde olumlu. Bazen travma bazlı fobisi olan kişiler çıkabiliyor, onlara da “Bir şey yapmaz” diyorum, rahatlıyorlar.

Yolda yürürken sevmek isteyenler oluyor mu?

Tasmasının üzerinde “Lütfen iletişim kurmayın” yazısı var. Sevmek isteyen oluyor tabii ama yazıyı fark edince özür diliyorlar.

Müzik hayatınıza bir etkisi oldu mu Bulut’un?

Sahneye çıkmak kolay ama inmek zordur mesela. Eskiden çalarken bile nasıl ineceğimi düşünürdüm. Şimdi Bulut varken odaklandığım tek şey vereceğim performans. Bulut müzikten de çok mutlu oluyor, piyanonun yanında yatıyor ben çalarken. Bir de artık bir dinleyici olarak, onunla konserlere gidebileceğimi bilmek güzel…

PROBLEMLERİ BULUT ÇÖZÜYOR

Bulut’la hayat nasıl? Eskiyle kıyaslarsanız nasıl anlatırsınız?

Kadıköy’ün cumartesi kalabalığının ortasında olduğunuzu düşünün. Gören bir insan için dahi sıkıntılı bir durum fakat Bulut’la çok rahat çünkü Bulut o kalabalıktan nasıl kurtulacağını muazzam şekilde düşünüyor. Normalde de beraberken, artık oradan araba geçiyor mu gibi düşünmüyorum onları, benim için Bulut düşünüyor. Anı yaşamanın basit keyfime varıyorum ilk defa. Bir görme engelli olarak, bugüne kadar gün içinde çözdüğüm, çözmeye çalıştığım problemleri artık Bulut çözüyor. Tüm bunlar Rehber Köpekler Derneği sayesinde oldu. Çok büyük bir emek söz konusu. Rehber köpekler için Labrador veya Golden Retriever uygun görülüyor. Köpekler ilk bir yıllarını, yine eğitmenle sürekli temas halinde olarak geçici yuvada geçiriyorlar. Bir köpek, rehber köpek olmaya kendi karar veriyor. Tüm bu süreç eğer köpek isterse ilerliyor ve köpeğin pskolojisi çok dikkate alınıyor. Benim gibi daha fazla insana yardımcı olabilmeleri için sponsorlara ve geçici yuvalara ihtiyaçları var. Emeği geçen herkese teşekkürü borç biliyorum.