Bitkilere anne şefkati
Popüler sosyal medya platformu Tiktok'ta en çok paylaşılan etiketlerden birisi #PlantMoms. Bitki anneliği dünyada gençler arasında hızla yayılıyor.
Ayça Ceylan"Bitki arkadaşlarımlayım" dediğimde bir hayli şaşıran kişilere rastlama sıklığım son iki yılda epeyce azaldı. İnsanlığı evlere sıkıştıran COVID-19 ve iklim krizinin sarsıcı etkilerinin bunda payı büyük. Teraslar, salonlar, iş yerleri bitkilerin evi olmaya başlamış. Birazcık araştırdığımdaysa iç mekan bitki satışlarının pandemi esnasında büyük bir artış gösterdiğini gördüm. Hayat işte, aksilikleri bile iyiliklere vesile olabiliyor, muazzam bir düzeni var canlılığın. Canlılık demişken ilk baharın gelmesiyle toprak ana bolluğunu tekrar dünyaya sunuyor. Paylaşmak, çoğalmak ve beraberce büyümek için uygun koşullar mevcut. Ben de bu hafta sizlerle hem annelerin hem de bitkilerin dünyasını bir araya getiren bir tanımlamayı paylaşmak istedim: "Plant mom" yani bitki annesi!
Çocukluğumdan beri annelik üzerine düşünür dururum. Malum anne en kapsamlı kavramlardan biridir. Sonuç olarak hepimiz bir anneden doğduk. "Anne ne demek" diye sorarken tabii ki varoluşsal sorgulamalar da beraberinde gelir. Açıkçası annelik üzerine ne kadar yazsam az. Doğuran, bakım veren, şefkat gösteren, büyümene alan açan, hatalarında yol gösteren, yer yer seni zorlayıp güçlendiren canlı diye kendimce bir özetim var. Ancak doğurmak kelimesini illa biyolojik bir doğum olarak algılamayın, bazen metaforlarla düşünmek hoştur. Etrafınıza şöyle bir bakın ve hayvan dostlarımızla olan ilişkimizi düşünün. Kimilerini çocuklarımız yerine koyarız. "Oğlum benim" ya da "kızım benim" diye kedisine köpeğine seslenen komşularınız, akrabalarınız, eşiniz dostunuz mevcuttur. İnsan ve hayvan türüne ait canlılara annelik ve/veya ebeveynlik yapabiliyorsak bitkiler için de pekâlâ aynı şeyden bahsedebiliriz. Kişisel çıkarımımdan da öte halihazırda bitki annesi ya da bitki ebeveyni olduğunu söyleyen birçok insan var. Örneğin #PlantMoms hashtag'i TikTok'ta toplam 889.2 milyon görüntülemeye ulaşmış.
NASIL OLUNUR?
Peki, Y kuşağı ve Z kuşağı arasında popüler bir terime dönüşen bitki annesi nasıl olunur? Öncelikle bitkilerinizin adeti ile yakından uzaktan bir ilgisi yok. İster bir ister beş ister 40 bitkiniz olsun fark etmez. Nicelik değil nitelik diyoruz. Esas olan bitkileriniz ile olan iletişiminiz. Onları isimleriyle çağırmak, su ve ışık düzenlerini öğrenmek, yerleşimlerini birbirleriyle ve ışıkla olan ilişkilerine göre yapmak -evinizin dekoratif bir unsuru olmaktan çıkarmak-, hastalandıklarınla bakım vermek üstlenmeniz gereken sorumlulukların bir bölümü. Unutmadan hala değiştirmediyseniz ve bitki dostlarınızın ihtiyacı varsa topraklarını ve saksılarını değiştirmeyi ihmal etmeyin. Düşünsenize 15 yaşına gelmişsiniz ama yok ya idare eder bu çocuk diye hala bebek karyolanızda uyuyorsunuz.
Bitki annesi olmanın olumlu yanları çok! Kişisel deneyimlerime göre bir bitkiyle yaşamak sabrı, şefkati, farkındalığı pozitif yönde etkiliyor. Ayrıca bir bitkinin kendine has özellikleri size yaşamın nasıl da çoklu cevaplar barındırdığını hatırlatıyor. “Bugün tohumları ektiğin gün, çiçekler için beklemelisin” diye boşuna dememişler.