Annelerin aklında hep aynı soru: 'Sütüm yetiyor mu?'
Yenidoğanları sadece anne sütüyle beslemek isteyen anneler topluma karşı verecekleri psikolojik bir savaşa hazır olmalı.
Dilşad ÇelebiUzay’la ilk anımız öyle filmlerdeki romantik anne-bebek buluşmaları gibi olamadı. Epidural tutmayınca genel anestezi yapıldı ve odaya geçtiğimde narkozun etkisindeydim. Bu yüzden her şey pusluydu. Eşimin anlattığına göre Uzay da ben de ağlıyormuşuz, onu kucağıma verdiklerinde ikimiz de bir anda susmuşuz...
Uzay’ı kucağıma alır almaz emzirmem gerektiğini biliyordum. O sarhoş halimle ilk olarak buna yeltendim, ama sütüm çok azdı. Tek tesellim, ilk süt olan kolostrumun bir damlasının bile doyurucu olduğu ve sağlıklı yenidoğanların midesi çok küçük olduğundan başlangıçta beslenme başına 20-40 ml ile doyabileceğiydi. Bense ilk sağdığımda sadece 2 ml. süt çıkarabilmiştim! Belki emdiği için o kadarcık çıkmıştı, belki de göğüs pompam yetersiz kalmıştı. Çünkü bebekler, ne kadar iyi olsa da pompadan fazlasını çekebiliyor. Bunların hepsini biliyordum, ama yine de üzüntüden mahvoluyordum. Bir de başımıza sarılık derdi çıktı. Alarm kuruyor, en geç iki saatte bir şırıngayla besliyorduk. Çünkü sarılığın panzehiri anne sütüydü.
Günlük bez kullanımına bakmak, doyup doymadığını anlamak için bir yöntemdi, ama o bez yığınları bile beni ikna etmeye yetmiyordu. Memelerim transparan değildi ki göreyim içinde ne kadar süt varmış; hatta bir de kaç mililitre içtiğini gösteren çizgiler de olsaydı üzerinde keşke... Nasıl ki göbeğimizde boydan boya linea nigra adlı bir çizgi oluşuyor ve doğumdan kısa süre sonra yok oluyor, post-insan tasarlasam, benzer şekilde doğumdan sonra göğüslerimiz transparanlaşıp, laktasyon süreci bittiğinde de eski haline dönebilirdi.
EMZİRMENİN FAYDALARI
UNICEF’in 2019 tarihli son raporuna göre dünya çapında altı aylıktan ku¨c¸u¨k bebeklerin sadece yüzde 42’si bas¸ka gıda takviyesi verilmeden, yalnızca anne su¨tu¨yle beslenmekte. Yine aynı raporda bu oran 2019 yılında Türkiye’de yüzde 30’a düşmüş.
Emzirmek, bebeği hastalıklardan korumaya yardımcı olması, anne sütünün bebek için sindirilmesi en kolay besin olması, annenin göğüs, yumurtalık kanseri, kemik erimesi ve anemi risklerini azaltması gibi faydaları nedeniyle oldukça çekici. Ayrıca emme sırasında bebeğin kalp atış hızının yavaşlaması sayesinde ağrıyı algılamasını azaltarak bebeği sakinleştirmesi gibi önemli psikolojik etkileri de mevcut.
Uzay neredeyse altı aylık olacak, onu sadece anne sütüyle beslemek için büyük çaba sarf ettim. Çünkü kimi şanslı annelerin aksine sütüm dolup taşmadı. Daha fazla süt için ağladığı zamanlarda karamsarlığa kapılsam da doktor boy/kilo gelişimini hep iyi bulduğundan, mamaya başlamayı düşünmedim. Ama mama kullanımı, reklamlarla hayatımıza öylesine girdi ki, sanki mamanın da sürecin bir parçası olması gayet normalmiş gibi... Neyse ki sonunda emzirmenin en iyisi olduğu sonucuna varıyorum her seferinde. Ben de çoğu anne gibi bebeğimi sadece anne sütüyle beslemek için mama endüstrisine karşı psikolojik bir savaş verenlerdenim. Pek de görmeye alışık olmadığımız şekilde sokak, kamu alanı demeden oğlum her acıktığında onu emzirerek veriyorum bu savaşımı. Umarım mama reklamları yerine emziren kadınları daha çok görmeye başlarız. Çünkü doğal olan o.
KAYNAKÇA
Zangen S, Di Lorenzo C, Zangen T, Mertz H, Schwankovsky L, Hyman PE. Rapid maturation of gastric relaxation in newborn infants. Pediatr Res 2001; 50: 629–32.
UNICEF Raporu (2019): http://www.unicef.org/media/63016/file/SOWC-2019.pdf.
UNICEF Türkiye (2017): https://www.unicef.org/turkey/basın-bültenleri/tüm-dünyada-bebekler-ve-anneler-emzirmeye-yatırım-yapılmamasının-olumsuz
Gribble, Karleen D. "Mental health, attachment and breastfeeding: implications for adopted children and their mothers." International Breastfeeding Journal 1.1 (2006): 1-15.
Blass EM: Mothers and their infants: peptide-mediated physiological, behavioural and affective changes during suckling. Regul Pept. 1996, 66: 109-112. 10.1016/0167-0115(96)00045-6.