İşlenmiş gıda: Yesek mi yemesek mi?

Sıklıkla aşırı işlenmiş yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi genel sağlığa zarar verir ve hastalık riskini artırır. Araştırmalar, besin değeri yüksek gıdalar açısından zengin diyetleri takip edenlerin, ultra işlenmiş gıdalardan yüksek beslenen kişilere göre daha uzun yaşadığını ve kronik sağlık sorunları geliştirme riskinin daha düşük olduğunu defalarca gösteriyor. Peki aşırı işlenmiş besin nedir?

Taylan Kümeli

Aşırı işlenmiş gıda, sebzeler, meyveler, tahıllar, bakliyatlar ve kuruyemişler gibi gıdaları çok az içerir. Buna karşın şekerler, rafine edilmiş tahıllar, yağlar, koruyucular ve tuz bakımından yüksektir.

Aşırı işlenmiş veya yüksek oranda işlenmiş gıdalar tipik olarak evde yemek hazırlarken kullanmayacağınız maddeler içerir,

Örneğin: Hidrolize proteinler, modifiye nişastalar, hidrojenik yağlar, renklendiriciler, tatlandırıcılar, yüksek fruktozlu mısır şurubu, yapay tatlandırıcılar, kıvam artırıcılar.

İşte ultra işlenmiş gıdaların bazı yaygın örnekleri:

• Gazlı alkolsüz içecekler, şekerli kahve içecekleri, enerji içecekleri ve meyve püresi gibi şekerli içecekler

• Cips ve kurabiye gibi tatlı veya tuzlu paketlenmiş atıştırmalıklar

• Şekerli kahvaltılık gevrekler

• Kek ve kurabiye karışımları gibi pişirme karışımları

• Sosisli sandviç ve balık çubukları gibi yeniden yapılandırılmış et ürünleri

• Pizza gibi dondurulmuş yemekler

• Paketlenmiş hazır çorbalar

• Şekerlemeler

• Paketlenmiş ekmekler ve çörekler

• Enerji ve protein barları ve shake(bazıları)

• Kilo kaybı için yemek yerine kullanılan tozlar

• Dondurma, şekerli yoğurt ve kakao karışımları

• Margarin ve şekerli krem ??peynir gibi diğer ultra işlenmiş sürülebilir ürünler

*Bu listenin kapsamlı olmadığını unutmayın. Diğer birçok yiyecek ve içerik de ultra işlenmiş olarak kabul edilir.

Bir gıdanın yüksek oranda işlenip işlenmediği her zaman hemen belli olmaz, bu da tüketicilerin bu ürünleri diyetlerinde en aza indirmesini zorlaştırabilir.

Yüksek oranda işlenmiş gıdaları tanımlamanın en güvenilir yolu, içerik etiketlerini okumaktır.

Ultra işlenmiş gıdalar aşağıdaki gibi bileşenlere sahiptir:

• Yapay renklendiriciler ve tatlandırıcılar

• Kalınlaştırıcılar ve koruyucular

• Hidrolize proteinler

• Fruktoz, yüksek fruktozlu mısır şurubu, •invert şeker ve maltodekstrin gibi tatlandırıcılar

• Hidrojene veyainteresterifiye yağlar

• Jelleştirici maddeler

• Monosodyum glutamat (MSG) gibi lezzet arttırıcılar