Özelleştirilen enerjide bakımsız hatlar yangın çıkarıyor
Orman yangınlarının önemli bir bölümünün enerji nakil hatlarının bakımsızlığından kaynaklanması özelleştirmelerle elektrik dağıtımını alan şirketlerin sorumsuzluğu ve denetimsizliğini ortaya koyuyor.
Mustafa ÇakırTürkiye’deki yangınların önemli bir bölümünün, enerji nakil hatlarının bakımsızlığından kaynaklandığı kanıtlandı. Muğla Milas’ta önceden köy olan mahallelere elektrik sağlayan eski hatlar yangın çıkarırken bunun son örneği Milas Alaçam Mahallesi’nde yaşandı. “Seksiyoner” adı verilen ayırıcıda çıkan yangını, ormana sıçramadan yurttaşlar söndürdü. Yaşananlar, özelleştirmelerle elektrik dağıtımını alan şirketlerin sorumsuzluğu ve denetimsizliğini ortaya koyuyor.
Muğla’nın ilçelerine bağlı köyler, büyükşehir süreciyle mahalleye dönüştürüldü. Bu mahallelere elektrik taşıyan ve büyük oranda ormandan geçen hatlar çok eski. Hat altındaki ağaçlar kesiliyor ancak bitki örtüsü duruyor. Yanında da çam ormanları başlıyor. Bölgede 1970’li yıllardan bu yana hatlar da direkler de değişmezken elektrik tellerinin eskiliği gözle görülebiliyor. Demir direklerin çürümeye yüz tuttuğu bölgede, ağaç direklerde ise büyük yarıklar var.
Geçen cumartesi Muğla Milas Alaçam Mahallesi’ne elektrik sağlayan hatlardaki “seksiyoner” adlı ayırıcıda başlayan yangın trafoya ulaştı. Mahallelinin verdiği bilgiye göre, zaman zaman kıvılcım çıkaran ayırıcı, direğin dibindeki otları tutuşturdu. Alevlerin ormana sıçramasını önlemek için mahalleli seferber oldu. Olası facia önlenirken ayırıcının bulunduğu arazideki zeytin ağaçları yandı. Geçtiğimiz günlerde Milas Çamköy bölgesinde de yangın çıkmıştı.
"SORUMLULUK ŞİRKETTE"
Türkiye’deki dağıtım bölgelerinin tamamı özelleştirildi. Muğla’daki dağıtım şirketi Aydem Perakende. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) eski Yönetim Kurulu üyesi Olgun Sakarya, köylere-mahallelere giden hatların sorumluluğunun tamamen dağıtım şirketlerinde olduğunu söyleyerek “Ayırıcıdan kaynaklı yangın çıktıysa demek ki bakım yapılmamış, gereken özen gösterilmemiş. Ancak yangının neden çıktığı kesin olarak saptanmalı ve belgelendirilmeli. Dağıtım şirketleri belli periyotlarla hatları kontrol etmek, bakımlarını yapmak zorunda” dedi.
Çürüyen direklerin değiştirilmesi gerektiğini vurgulayan Sakarya, demir direklerin de her yıl kontrol edilip beş yılda bir boyanması gerektiğine işaret ederek şunları ekledi: “Şirketler masraf kısmaya çalışıyor. Bakımlar yapılmıyor. ‘Yangın trafodan çıktı’ deniliyor, ancak ağaç dalından kaynaklandığı ortaya çıkıyor. Demek ki ağaç, hatların üzerine sarkmış. Kesilmesi lazımdı. Bu, bakım yapılmadığını gösteriyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın martta yayımladığı usul ve esaslara göre de hatların bakımından dağıtım şirketleri sorumlu. Bunlar özelleştirmelerin bize bıraktığı sıkıntılar. Ormanlar ülkemizin en gözde yerleri. Bu gibi ihmaller nedeniyle yok oluyorlar.”