Yaşam süresini yüzde 30 uzatan bir gen keşfedildi

Araştırmacılar yaşlanmayı etkileyen belirli bir hücresel protein tespit etti. Bu gende değişiklik yaparak sineklerde yaşam süresini uzatmayı başardılar.

cumhuriyet.com.tr

Bilim dünyasında devrim niteliğinde bir buluş, yaşlanma sürecinin yavaşlatılabileceğine dair umutları artırıyor. Araştırmacılar, yaşlanmayı etkileyen bir genetik düzenleme yaparak, meyve sineklerinin ömrünü yüzde 30’a kadar uzatmayı başardı. Bu çarpıcı gelişme, insan ömrünü uzatma ve yaşa bağlı hastalıkları önleme çalışmalarında kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.

YAŞLANMAYI YAVAŞLATABİLİR

Donanımhaber'de yer alan bu keşif, hücrelerin yapısal desteğini sağlayan ve hücre dışı zar üzerinde yer alan F-actin adı verilen bir proteinle bağlantılı. F-actin, hücrenin sertliğini, şeklini ve hareket kabiliyetini belirleyen ince ve esnek filamentlerden oluşuyor. Yaşlanma süreci bu proteinlerin işlevlerini bozarak hücre yapısında bozulmalara ve yaşa bağlı hastalıkların gelişmesine neden olabiliyor.

Nature Communications dergisinde yayınlanan çalışmada, yaşlanmayla birlikte F-actin proteininin beyinde birikmesi ve hücre seviyesinde temizlenme sürecini aksatarak beyin hücrelerinde atık birikimine yol açtığı keşfedildi. Bu birikim, yaşlanmanın zararlı etkilerini hızlandırarak hücre fonksiyonlarını olumsuz etkileyebiliyor. Araştırmacılar, genetik düzenlemelerle bu birikimi engelleyip yaşlanmanın etkilerini yavaşlatmayı hedefliyor.

SİNEKLERİN ÖMRÜNÜ YÜZDE 30 UZATMAYI BAŞARDI

Öte yandan yapılan deneyler oldukça umut verici görünüyor. Araştırmacılar bir dizi meyve sineğinin genetiğiyle oynayarak sineklerin sağlıklı yaşam süresini yüzde 30'a kadar uzatabildiklerini gördüler. Araştırmacıların meyve sineğinde odaklanma nedeni ise bu canlının tüm genom haritasına sahip olmamız. Bu da araştırmacıların yaşla ilgili genleri spesifik olarak hedeflemelerine olanak sağladı. Bununla birlikte gen değişikliği sadece nöronları hedef aldı, ancak araştırmacılar bunun sineklerin genel sağlığını kapsamlı bir şekilde iyileştirdiğini ve hatta beyin fonksiyonu ve diğer organlarda iyileşme belirtileri gösterdiğini söylüyorlar.

Araştırma, F-aktin birikiminin yaşlanmaya bağlı bilişsel gerilemeye sebep olabileceğini ve bu proteinin araştırılmasıyla Alzheimer gibi yaşla ilişkili hastalıkların önlenebileceğine dair sinyaller de veriyor.