Yapay zekâ işbaşında
İnsan kaynakları, yapay zekânın doğrudan etki ettiği alanlardan biri. Adayla çevrimiçi iş görüşmesi yapan programlar, adayı analiz ediyor ve işe alımında etkin rol oynuyor.
Sercan ÇalbakDünyada ve Türkiye’de dijital dünyanın son dönemde en çok tartışılan konularından biri de yapay zekâ. Etik, felsefi, sosyal ve ticari yönleri çok boyutlu olarak tartışılıp, riskleri sürekli gündeme getirilse ve yapay zekâ, çoğunlukla pazarlama sosu olarak kullanılsa da sağlık, e-ticaret, finansal teknolojiler gibi ticari dünyanın pek çok alanında ciddi anlamda yer edinmeye başladı. Doğrudan yapay zeka odaklı binlerce şirket şu anda dünyada milyarlarca dolar yatırım almışken, Türkiye’de 200’den fazla yapay zeka odaklı şirket aktif olarak faaliyette ve 50’ye yakını yatırım almış durumda. Etik tartışmaları bir tarafa ticari hayatı hızlandıran ve daha verimli hale getiren pek çok önemli ticari proje de yapay zekâdan yararlanıyor.
Yapay zekânın doğrudan etki ettiği, iş akışlarını daha çevik hale getirdiği alanlardan biri de insan kaynakları (İK). Yoğun başvuru alan şirketler, yüksek sayıda ve sürekli işe alım yapan perakendeciler için bu süreçleri doğru yönetmek kadar, hızlı yönetmek de aşılması gereken önemli bir problemdi.
ATS GÖREVDE
Genel olarak standart işlemlerin yoğun olduğu İK alanında süreçleri hızlandırabilmek mümkündü. Application Tracking System (ATS) adı verilen ve gelen iş başvurularını otomatik takip edip temel kararlara yönlendiren yapay zekâ yazılımları ortaya çıkarak bu problemleri bir süredir çözmeye başladı.
İK birimlerinin iş akışına büyük katkı yapan ATS yazılımları son dönemde iyice gelişerek İK yönetiminin karar süreçlerinde a’dan z’ye etkin olmaya başladı. Başvuran adayı, İK yönetimi tarafından belirlenen kriterlere göre temel elemeden geçiren ATS, adayı online görüşmeye davet ediyor. Adayla online iş görüşmesi yapan yapay zekâ, adayın davranışlarına göre bazen kontra sorular, bazen espri yapmak gibi çeşitli etkileşimlerde bulunarak adayı analiz ediyor ve işe alım kararında etkin rol oynuyor. Özellikle gözbebekleri, vücut hareketleri gibi davranışın alt kalıplarını inceleyen ATS yazılımları, adayın baskı altındaki tepkileri, sıkılma eşiği, kendini ifade etme gibi pek çok özelliğini analiz ederek aday hakkında kapsamlı veri üretiyor. Öte yandan ATS yazılımları sadece işe alımlarda değil aynı zamanda çalışanın dönemsel gelişimi, eğitim süreçleri, terfiye uygunluk gibi pek çok alanda da İK birimlerine yardımcı olmaya başladı.
ETİK TARTIŞMALARI SÜRÜYOR
Fortune 500 şirketlerinin neredeyse tamamı ATS yazılımlarından yararlanıyor. Bazı şirketler ATS yazılımlarını temel kademede, bazıları ise neredeyse tüm kararlarında etkin bir şekilde kullanıyor. Türkiye’de ise genelde temel kademede yararlanılıyor. Hızla büyüyen bir sektör haline gelen ATS yazılımları etik tartışmaları da gündeme getiriyor. İnsani olmadığını ve adayları kalıplara soktuğunu savunan pek çok kesim, ATS yazılımlarını kişisel veri güvenliği açısından da sakıncalı buluyor. ATS yazılımlarını kullanan şirketlerin büyük bölümü aldıkları hizmetten memnun olduklarını ifade ederken, yapay zekânın yaptığı iş görüşmelerinde verdiği karar ve önerilerin tamamına yakınının yararlı ve gerçeğe uygun olduğu görüşünde. Etik tartışmalar sürse de iş hayatına doğrudan kolaylaştırıcı etkisi olduğu için yapay zekâ hayatımızın her geçen gün biraz daha fazla parçası haline geliyor.
E-TİCARETTE SEVGİLİLER GÜNÜ ARTIŞI
Sevgililer Günü için yapılan online alışverişlerde, hem işlem hacmi hem işlem adedinde geçen yıla oranla ciddi bir artış yaşandı. iyzico tarafından yapılan araştırmaya göre işlem sayısı yüzde 24.2, işlem hacmiyse yüzde 78 oranında artış gösterdi. Ortalama sepet tutarında ise yüzde 43.3 oranında artış yaşandı. Alışverişlerin yüzde 52.8’i kadınlar tarafından gerçekleştirilmesine rağmen, erkeklerin sepet ortalamasında 2021’e göre yüzde 48.9 artış yaşandı. Bu yıl da her yıl olduğu gibi Sevgililer Günü için giyim, aksesuvar ve çiçek tercih edildi. Geçen seneye göre işlem hacmini en çok artıran sektörlerse ayakkabı, kozmetik, giyim, aksesuvar ve seyahat olarak gerçekleşti.
BİR SAATTE ŞARJ OLABİLİYOR
Akıllı cihaz üreticisi Honor, estetik tasarımı ve yenilikçi özellikleriyle dikkat çeken yeni Honor MagicBook 16’yı Türkiye’de satışa çıkardı. Sekiz saate kadar güç sağlayan ve yarım saatte yüzde 50’ye kadar şarj olabilen Magicbook 16, AMD Ryzen 5600H işlemcisi ve Windows 11 işletim sistemi ile geliyor. Uzay grisi renginde olan MagicBook 16, 16 bin 999 TL fiyat etiketi ile farklı online kanallarda ve mağazalarda yerini aldı.
AKILLI EVLERE İLGİ ARTTI
Pandemiyle birlikte uzaktan çalışma modeli yaygınlaşırken, Statista’nın konuya dair yayımladığı verilere göre, dünya genelinde, çalışanların yüzde 30’u uzaktan çalışma modelini benimsiyor. Evde geçirilen zamanın artması konforlu bir yaşam arzusunu da beraberinde getiriyor v akıllı evlere olan ilginin gün geçtikçe büyümesine sebep oluyor. Araştırmalar 2021’de dünya çapındaki akıllı ev sayısının yaklaşık 259 milyon olduğuna dikkat çekiyor. Bu rakamın 2023’e kadar 350 milyonu aşması öngörülüyor.