Orman yangınları son mu buluyor? Cerrado bitkisinin yangınlara karşı dayanıklı olduğu keşfedildi
Türkiye'de özellikle yaz aylarında orman yangınlarında artışlar yaşanıyor. Araştırmacılar tarafından cerrado bitkisinin yangınlardan etkilenmediği keşfedildi. Peki bu bitki orman yangınlarının sonunu getirebilir mi?
cumhuriyet.com.trBrezilya'daki São Paulo Devlet Üniversitesi'nde (UNESP) görev yapan araştırmacılar, Cerrado olarak adlandırılan savan benzeri bir ekosistemde yetişen bitkilerin, kendilerini savunma ve yangın sonrası hızlı bir şekilde yeniden büyüme yeteneklerini inceledi. Bu bölge, tarih boyunca yangınlarla sık sık etkilenmiştir ve bitkiler, bu zorlu koşullara dayanabilmek için benzersiz adaptasyonlar geliştirmişlerdir.
UNESP'de doktora adayı olan Marco Antonio Chiminazzo, Cerrado bitkilerinin kalın kabuklarını koruma amacıyla geliştirdiklerini ve aynı zamanda yeraltı organları sayesinde hızla yeniden büyüyebildiklerini açıkladı. Bu mekanizmalar, bitkilerin yangınlar sırasında hayatta kalmasına yardımcı olmuş.
YER ALTINDA BÜYÜYEREK YANGINDAN KORUNUYOR
Araştırmacılar, Cerrado bölgesindeki odunsu bitkilerin yeraltı organlarını ve kabuk üretim oranlarını incelediler. Bu çalışma, bitkilerin hızla büyüyebildiği ve büyüme birimi başına 0,9 milimetreye kadar kabuk üretebildikleri sonucuna vardı. Bu, bitkilerin biyokütlesinin önemli bir kısmını yeraltında koruyarak yangınlardan kurtulabildikleri anlamına geliyor.
Bu keşifler, bitkilerin yangın sonrası yeniden büyüme yeteneklerini anlamamıza yardımcı oldu. Bitkiler, yeraltı tomurcuklarından yeniden büyümek için farklı stratejiler geliştirmişler. Bu stratejiler, bitkilerin yangın olaylarına karşı ne kadar iyi adapte olduklarını yansıtmaktadır.
Araştırmanın gelecekteki aşamaları, bitkilerin farklı yangın rejimlerine nasıl tepki verdiğini belirlemeyi amaçlıyor. Ayrıca, dünya genelindeki farklı savanlarla karşılaştırmalar yaparak bu bulguların diğer bitki örtüsü türlerine de uygulanabilirliğini değerlendirecektir. Bu çalışma, doğanın zorlu koşullarına nasıl adapte olunduğunu anlama konusunda önemli bir adım atmaktadır.
TÜRKİYE'DEKI ORMAN YANGINLARINDA KULLANILABİLİR Mİ?
Türkiye'de 2012 ve 2021 yılları arasını kapsayan dönemde orman yangınları nedeniyle toplamda 226 bin 856 hektar ormanlık alan zarar gördü. En büyük kayıp bu yıllar arasında 2021 yılında yaşandı. Bir yılda toplamda 139 bin 503 hektar orman kaybedildi.
Küresel ısınmanın etkisiyle birlikte orman yangınları giderek bütün dünyada artmaya devam ediyor. Cerrado bitkisi Türkiye'de orman yangınlarını durdurmak için bir çözüm olabilir mi konusunda ise araştırmalar hala devam ediyor. Bilim insanları dünyadaki orman yangınlarının önüne geçmek için birçok çalışma yapmaya devam ediyor.