Klonlarken fosilleşen 150 milyon yıllık yılanyıldızı bulundu

Bugün yaşayan pek çok yılanyıldızı ve bazı denizyıldızı türleri bölünerek eşeysiz üreme yoluyla çoğalıyor. Bu süreçte yıldızın ikiye bölünmesinin ardından bu parçalar eksik kısımlarını üretiyor. Ortaya çıkan iki yeni yıldız ilk canlının klonu olduğundan bu üreme biçimi klonal çoğalma diye adlandırılıyor. 

Halihazırda bu yöntemle üreyen yıldızların eşit iki parçaya ayrıldığı ve 5 değil 6 kolu olduğu bilinse de bu çoğalma yönteminin kökenleri gizemini büyük ölçüde koruyordu.

'ÇOK İYİ ŞEKİLDE KORUNMUŞ BİR FOSİL'

Independent Türkçe'nin haberine göre Almanya'da 2018'de gün yüzüne çıkarılan bir yılanyıldızı fosilini inceleyen araştırmacılar bu tarihe ışık tuttu. Yaklaşık 150 milyon yıl önceye denk gelen Geç Jura Dönemi'nde deniz timsahları ve köpekbalıkları gibi canlıların yaşadığı bir lagün olan Nusplingen kireçtaşı yatağında keşfedilen fosil, bölgedeki koşullar nedeniyle çok ayrıntılı bir şekilde korunmuş.

Yılanyıldızının üç kolu dikenlerle kaplı ve kalınken diğerlerinin daha kıvrımlı yapıda ve ince olması dikkat çekiyordu. Canlının, tam eksik parçalarını yeniden üretirken fosilleştiği anlaşıldı. 

Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences adlı hakemli dergide yayınlanan araştırmanın yazarlarından paleontolog Dr. Ben Thuy "Beni en çok büyüleyen şey, örneğin tam da doğru anda, yani bölünmeyle ve vücudun eksik yarısının tamamen yeniden büyümesi arasındaki nispeten kısa zaman aralığında donması" diyor.

Bu, klonal çoğalmaya kolayca görülebilen somut bir kanıt sağlayan inanılmaz derecede nadir bir bulgu.

Kalıntıyı inceleyen bilim insanları fosilin, hâlâ yaşayan Ophiactidae familyasının bulunan en eski mensubu olduğu sonucuna vardı. Ekip, Ophiactis hex adını verdikleri yeni türe ait ilk ve tek örneğin bu fosil olduğunu belirtiyor. 

Bulgular ayrıca yılanyıldızlarının en az 150 milyon yıldır bu şekilde bölünerek ürediğini gösteriyor.

Daha önceki çalışmalarda bir uzvunu yenileyen denizyıldızı örneklerine rastlanmıştı. İsviçre'de bulunan bir yılanyıldızının da birden fazla kolunu yenilerken fosilleştiği görülmüştü.

Fakat uzuvlarını simetrik bir düzlemde yenilediği anlaşılan Ophiactis hex, echinodermata şubesindeki canlılar arasında klonlama sonrasında donmuş halde bulunan tek fosil.

Araştırmacılar makalede şöyle yazıyor:

Yenilenmenin gerçekten de 6 yönlü simetri ve klonal çoğalmayla bağlantılı olduğunu gösteren ilk örnek. 

Öte yandan araştırmacılar, ellerinde sadece bir Ophiactis hex örneği olduğundan türün bölünmeye başlamadan önce neye benzediğini ve 6 kollu olup olmadığını tam anlamıyla bilmenin zorluğuna değiniyor.

Los Angeles County Doğa Tarihi Müzesi'nden Dr. Gordon Hendler, böyle başka bir örnek bulma ihtimalinin epey düşük olduğu görüşünde.