Dünya'yı soğutan patlamanın 'gizemi' çözüldü

1831 yılındaki patlama, bol miktarda güneş ışığını yansıtan sülfürlü gaz salmış ve dünya çapında mahsul kıtlıklarını ve yıkıcı kıtlıkları tetikleyen yaklaşık 1°C'lik bir küresel soğumaya neden oldu.

Tarihi kayıtlar bu dönemde havanın kasvetli olduğuna işaret ederken, Kuzey Yarımküre'nin pek çok bölgesindeki insanlar güneşin mavi, mor ve yeşil gibi farklı renklerde göründüğünü belgelemişlerdir.

Bu etki, yoğun volkanik aerosol bulutu içinde güneş radyasyonunun saçılması ve emilmesinden kaynaklandı. Bilim adamları bu dönemde rapor edilen büyük iklim olayının volkanik faaliyetten kaynaklandığını bilseler de, volkanın kesin kimliği ve yeri şimdiye kadar bir sır olarak kaldı.

BUZ ÇEKİRDEĞİ KAYITLARI ANALİZ EDİLDİ

PNAS dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, büyük patlamanın arkasında, şu anda Rusya ve Japonya arasında tartışmalı bir bölge olan uzak, ıssız Simushir adasındaki Zavaritskii yanardağının bulunduğunu ortaya koydu. Ada, şu anda stratejik bir askeri ileri karakol olarak Rusya tarafından kontrol ediliyor.

Çalışmada, St Andrews Üniversitesi'nden bilim insanları 1831 olayına ait buz çekirdeği kayıtlarını analiz etti.

Araştırmacılar, Zavaritskii yanardağından toplanan örneklerle buz çekirdeğindeki kül birikintileri arasında “mükemmel bir parmak izi eşleşmesi” tespit ettiklerini söyledi.

PATLAMA, İKLİM ÜZERİNDE ÖNEMLİ BİR ETKİYE SAHİP

Çalışmanın eş yazarı Will Hutchison, şunları söyledi: 

“Laboratuvarda, biri volkandan diğeri buz çekirdeğinden gelen iki külü birlikte analiz ettiğimiz an, gerçek bir eureka anıydı. Buzun kimyasını çok yüksek bir zamansal çözünürlükte analiz ettik. Bu sayede patlamanın kesin zamanlamasını 1831 ilkbahar-yazına kadar saptayabildik, patlamanın yüksek derecede patlayıcı olduğunu doğrulayabildik ve ardından küçük kül parçalarını çıkarabildik. Kutup buz çekirdeklerinden mikroskobik kül parçalarını çıkarma ve ayrıntılı kimyasal analizler yapma becerisini ancak son yıllarda geliştirdik. Bu parçalar inanılmaz derecede küçüktür, kabaca bir insan saçının onda biri çapındadır.”

Bulgular, adanın konumunun az çalışılmış ancak son derece verimli bir volkanik bölge olduğunu ortaya koyuyor.

Bilim insanları, Zavaritskii yanardağının uzak olmasına rağmen, patlamasının iklim üzerinde önemli bir küresel etkiye sahip olduğunu ve insan popülasyonları için ciddi sonuçlar doğurduğunu belirtti.

Hutchison, “Bunun gibi o kadar çok volkan var ki, bu da bir sonraki büyük patlamanın ne zaman ve nerede meydana gelebileceğini tahmin etmenin ne kadar zor olacağını gösteriyor. Bilim insanları ve toplum olarak, 1831'deki gibi bir sonraki büyük patlama gerçekleştiğinde uluslararası bir müdahaleyi nasıl koordine edeceğimizi düşünmemiz gerekiyor” dedi.