Bilim insanları 'Kedi Gözü' nebulası için önemli bir keşif yaptı
Bilim insanları, yaklaşık 300 yıl önce keşfedilmesinden beri Kedi Gözü Bulutsusu'nun kökenlerine cevap bulamadı.
cumhuriyet.com.trAraştırmacılar ünlü Kedi Gözü Nebulası'nın nasıl oluştuğunu nihayet keşfetmiş olabilir.
1786'da Dünya'dan yaklaşık 3 bin 300 ışık yılı uzakta keşfedilen bu ikonik nebula, dış kabuğunu çevreleyen bir çift simetrik halkaya sahip. Bilim insanları şimdi bu yapıyı devinen bir jetin oluşturduğuna inanıyor ve bu da nebulanın merkezinde ikili bir yıldız sistemi olduğunu düşündürüyor.
İKİLİ BİR YILDIZ OLABİLİR
Bu nebulanın yapısı astrofizikçileri daima şaşırttı çünkü dev toz ve gaz bulutlarının geleneksel olarak nasıl oluştuğuna dair kabul edilen teorileri daraltıyor gibi görünüyordu. Bilim insanları artık yüksek yoğunluklu bir gaz akışının nebulanın merkez yıldızından (ya da yıldızlarından) zıt yönlere fışkırdığını ve sallanan bir topaç gibi bir daire çizdiğini düşünüyor. Ancak gökbilimciler tarafından oluşturulan modeller, halkaların sadece kısmi olduğunu ve jetin tam bir dönüş yapmadığını gösteriyor.
Independent Türkçe'nin içeriğine göre jetlerin sadece kısa ömürlü bir fenomen olduğuna da işaret ediliyor. Ayrıca gezegenimsi nebuladaki devinen bir jete yalnızca ikili yıldızlar güç verebildiği için bulgular, Kedi Gözü'nün merkezinde bir ikili yıldız olduğuna dair güçlü bir kanıt.
DAHA KARMAŞIK SİSTEMLERİN ŞEKİLLENMESİNE KATKIDA BULUNDUĞUNU ANLAMAK ÖNEMLİ
Bu araştırmanın açıklandığı Kedi Gözü Nebulası makalesinin başyazarı ve şu an Stanford Üniversitesi'nin müstakbel lisans öğrencisi Ryan Clairmont, "Gezegenimsi nebulalardaki devinen jetler nispeten nadirdir, bu nedenle bunların Kedi Gözü gibi daha karmaşık sistemlerin şekillenmesine nasıl katkıda bulunduğunu anlamak önemlidir" dedi.
Nihayetinde, nasıl oluştuklarını anlamak, bir gün kendisi de gezegenimsi nebulaya dönüşecek olan Güneş'imizin nihai kaderi hakkında fikir verir.
Araştırmacılar, nebulanın üç boyutlu yapısını yeniden inşa etmek için Meksika'daki San Pedro Martir Ulusal Gözlemevi'nden elde edilen spektral verileri kullandı.
Bunlar, nebuladaki materyalin iç hareketi hakkında detaylı bilgi verdi. Bu da Clairmont'a, yüksek yoğunluklu gaz halkalarının Kedi Gözü'nün dış kabuğuna nasıl sarıldığını gösterecek bir 3D model oluşturma olanağı sağladı. Üç boyutlu modeli kullanan araştırmacılar, halkaların yönelimine dayanarak devinen jetin eğim ve açılma açısını hesaplayabildi.