Üç günden beri Tunus’tayım. “Kadınlar, Demokrasi ve Medya” konulu bir konferansa Türkiye’den çağrılı iki kadın gazeteciyiz. Nadire Mater ve ben. Konferansı düzenleyenOslo Üniversitesi İletişim Fakültesi ve CAWTAR (Arap Kadınlar Araştırma ve Eğitim Merkezi.)
Kimi zaman Erdoğan benim programımı yakından izliyor duygusuna kapılıyorum. Kadın haklarına ilişkin konuşma yapmaya bir yere mi gideceğim? Birkaç gün öncesinde öyle bir söylev çekiyor ki, beni malzemeye boğuyor! Bu kez yine öyle oldu. Farklı ülkelerden tüm kadın gazeteciler, hepsi çoktan duymuşlar, okumuşlardı Erdoğan’ın “kadınların fıtratı” konuşmasını ve hepsi toplumsal cinsiyet konusunda eğitim alması gerektiğine inanıyorlardı…
Tunus sokaklarına dalmadan önce konferansa bakalım: Dinleyicilere kapalıydı. İyi ki de öyleydi. Çünkü dehşet içinde dinlediğimiz deneyimler, yürek parçalayıcı tanıklıklar paylaştık…

Pakistan’dan...
Pakistan’dan gelen meslektaşımızı dinlerken, hepimiz gözyaşlarımıza hâkim olmaya çalışıyorduk. Ama imkânsızdı.
Tutamadık. Ne gözyaşlarımızı ne de öfkemizi…
Adını vermeyeceğim. Ülkesinin önemli bir televizyon kanalının ünlü bir gazetecisiydi.Ülkesinde seçimleri izliyordu. Adaylardan birinin kent dışında kırsal bölgedeki toplantısına gitti. Kameramanla toplantı yerine vardığında salona alınmadı. (Çünkü kadındı.) Dışarıda kimi taraftarlara mikrofon uzattı. Düşmanca yanıt verdi kimileri, diğerleri çevresini daha sıkı sarmaya başladı. Sonra eller uzandı giysilerine, bedenine. (Çünkü kadındı.) Sürücü ve kameraman, heriflere laf anlatmaya çalışırken kafalarına yedikleri darbeyle etkisiz haldeydiler. Sonra… Sonra aklından yalnızca “yere düşmemeliyim” düşüncesi geçti… Sonra… (sonrasını anlatmayacağım.)
En sonrası içini daha da acıttı: “E canım o da illa ki sahaya gidip gazetecilik yapacağım diye tutturmasaydı” dediler... Şimdi sadece stüdyo çekimleri yapıyor.

Afganistan’dan...
Dünyanın birçok yerinde savaş muhabirliği yapan Kristin Solberg’i dinliyorum:
Afganistan’da kadınların savaş aracı olarak kullanıldıklarını ve sonra “ahlaksızlıktan” hapse atıldıklarını anlatıyor… En çok neden yakınıyor biliyor musunuz: Gazete yöneticilerinin Kalaşnikof, silah, şiddet tutkusundan! “5 Çocuk kurşunlanırsa bu onlar için haber oluyor ama 500 çocuk açlıktan ya da yokluktan ölünce haber olmuyor” diyor.
Kristin için, Mısır’da Mursi mi gelmiş Sisi mi gitmişten daha önemli olay kadınların yüzde 90’ının sünnet edilmesi! Ve kızımı sünnet ettirsem mi ettirmesem mi diye düşünen babanın röportajı baştaki politikacıdan daha önemli!

Ortadoğu’dan...
Bir başka savaş muhabiri Sidsel Wold, uzun yıllar Norveç televizyonu için Ortadoğu’yu izlemiş. İsrail’in Gazze saldırıları üzerine sayısız haber, yorum yazmış, filmini çekmiş… Veee yemediği küfür, almadığı tehdit kalmamış! “Yahudi düşmanı” diye başlayıp kadınlığına ve belden aşağıya vuran saldırılar: “Çirkinsin, rezilsin, yalancısın, orospusun”. “Histerik kadın!” “Sen hastasın, ilaçlarını al!”
“Kimi zaman bunlar öyle bir artardı ki kendimden şüphe etmeye başlardım, acaba bende bir bozukluk mu var, yanlış bir şey mi yapıyorum diye… Çıkış yolunu Cenevre Konvansiyonu’nu kendime rehber seçmekte buldum...” diyor, “Bir de meslektaş ve kadın dayanışmasında…”
Ve ortaya raporlar çıkıyor: Dünyadaki kadın gazetecilerin üçte ikisi tehdit altındadır: Bunlar, küfürden ölüm tehdidine dek uzanır…
Elbet toplantıda Türkiye’de de tehdit altında olan kadın gazeteciler gündeme geliyor.