TC ve ABD ilişkilerindeki köşe taşlarına göz atmayı sürdürmeden önce çarpıcı bir alıntıya yer verelim!
ABD Savunma Bakanı James Mattis, Brüksel’de “Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (KAAÖ - NATO)” toplantısı sırasında görüştüğü Türk Bakan Nurettin Canikli’ye “YPG ile PKK’yi savaştırabiliriz…” dedi!
Bu bağlamda ABD’nin, PKK’nin Suriye uzantısı YPG’nin iskeletini oluşturan “Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG)” 2019 bütçesinde 550 milyon dolarlık ödenek ayırdığı da açıklandı.
Anımsarsınız İngiliz casusu, arkeolog, Yarbay Thomas Edvard Lavrence (1888-1935) “Osmanlı İmparatorluğu’nu Ortadoğu’da parçalama başarısını, yöredeki etnik mozaiği birbirine karşı kullanarak elde ettim!” demişti…
Anlaşılan Ortadoğu’da Amerikalılar da İngiliz Lavrence’in yöntemlerini uygulamaya başladılar…

***

TC ve ABD ilişkilerindeki köşe taşlarına göz atmayı sürdürelim:
1952… Türkiye’nin ABD’nin öncülüğünde kurulan KAAÖ’ye üyeliğine değinmiştik.
Mayıs 1953… ABD Dışişleri Bakanı John Foster Dulles, SSCB’ye karşı KAAÖ’nün Ortadoğu’da uzantısı olarak “Bağdat Paktı’nı” kurmak amacıyla bölge ülkelerini ziyaret etti.
(Kardeşi Allen Dulles, 2. Dünya Savaşı’nda, bir ayağı İsviçre’de, bir ayağı İstanbul’da olan Amerikan casusu idi. Sonrasında Amerikan “Merkezi İstihbarat Örgütü’nü (CIA)” kurdu! 24 Şubat 1944 şifresinde, “Türk ve Nazi istihbaratı arasındaki ilişkiler, ?içero’nun casusluk olayının ipucunu veriyor” diyor ve ekliyordu: “Ankara, bu kanalla İngiliz ve Amerikalıların Türkiye siyasasını öğreniyor! )
1955… Türkiye, Irak, İran, Pakistan ve İngiltere’nin katılımıyla “Bağdat Paktı” kuruldu. ABD “siyasal gözlemci!” oldu. 1959… Irak, pakttan çekilince yerine kurulan “Merkezi Antlaşma Örgütü (MAÖ - CENTO)” Ankara’ya taşındı. ABD’nin önemli ekonomik katkısıyla 2. TBMM binasında ekonomik, kültürel ve teknik işbirliği konularında çalışmalara başladı.
1979… Pakistan ve ardından İran da çekilince örgüt sona erdi.

***

1954… Türkiye, İzmir’deki KAAÖ Askeri karargâhının yanı sıra ABD’nin Adana’da İncirlik Üssü’nü açmasına da olanak sağladı. İncirlik “soğuk savaş” döneminde, Körfez Savaşı’nda ve Irak’ın işgalinde sıçrama tahtası olarak kullanıldı. (Günümüzde Suriye’de, hem de Türkiye’ye karşı kullanılmıyor mu?)
1959… İncirlik Üssü’ne “Jüpiter Füzelerinin” yerleştirilmesine başlandı. (ABD düşünce kuruluşu “Stimson Center” raporuna göre günümüzde İncirlik Üssü’nde 50 kadar “B61 tipi atom bombası” bulunuyor!)

***

1959… İngiltere, Türkiye, Yunanistan, Türk ve Rum temsilcilerinin katılımıyla, Londra ve Zürih antlaşmaları imzalandı, Kıbrıs’ta “bağımsız” bir devlet kurulmasına karar verildi.
16 Ağustos 1960… Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.
20 - 24 Aralık 1963… Rumlar, Lefkoşe’nin yanı sıra 103 köye saldırdı. Çatışmalarda 360 Türk ve 174 Rum öldürüldü. Kıbrıs’taki Türk Alayının doktoru Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi Mürüvvet ve çocukları Murat, Kutsi ile Hakan da sığındıkları banyoda küvet içinde öldürülmüşlerdi. 30 bin Türk göçe zorlandı.
25 Aralık… Kıbrıs Türk Alayı mevzilere çıktı ve Hava Kuvvetleri’nin savaş uçakları Kıbrıs üzerinde uçmaya başladı.
30 Aralık… İngiltere, Türkiye ve Yunanistan arasında “Yeşil Hat Antlaşması” yapıldı.
2 Haziran 1964… Türkiye, Kıbrıs’ta yaşanan çatışmaların artması ve Rumların silahlanma kararı alması üzerine, soydaşlarını korumak için Ada’ya çıkarma yapmaya hazırlandığını açıkladı.
5 Haziran 1964… ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, Başbakan İsmet İnönü’ye gönderdiği ünlü mektubunda, ABD’nin Türkiye’ye sağladığı silahların kullanılmasına “izin verilmeyeceğini” bildirdi. (Temmuz 1947 Antlaşması’nın 4. maddesi gereğince bu silahların hukuksal sahibi ABD idi!)
O ana kadar askeri alanda Türkiye’yi destekleyen Pentagon’daki askerlerin yerini Yunan ve Ermeni “lobisi” etkisindeki Beyaz Saray’ın aldığı bir “dönüm noktası” ortaya çıktı! Türkiye’de ABD karşıtı gösteriler başladı.
Bu oluşum KAAÖ üyesi Türkiye ile Varşova Paktı üyesi Sovyetler Birliği’ni yakınlaştırdı. Karşılıklı devlet ziyaretleri başladı. Ankara ile Moskova arasında çeşitli ekonomik anlaşmalar imzalandı. Rusların Türkiye’de kurdukları çeşitli dev tesislerin bedelinin, Karadeniz’den gönderilen taze sebze ve meyvelerle ödenmesine başlandı. Rusya, Kıbrıs’ta Türkiye’ye destek verir oldu. (Devam edeceğiz)

Düzeltme: Geçen hafta kullandığımız ABD’nin Ankara’daki ilk büyükelçiliği olan “tren vagonunun” tarihi 1923 değil, 1922’dir…