Mustafa Kemal Atatürk’ün “Türkiye Cumhuriyeti’ni” yaratışının ilk adımı olan “19 Mayıs”, pazar günü coşku ile kutlanacak... Cumhuriyet gazetesi de, başta “laiklik” olmak üzere, tüm “Atatürk ilkeleri” doğrultusunda ve “demokrasi” inancı ile 95 yıldır, yayınını sürdürüyor. Tüm yazarları gibi, ben de 13 Kasım 1960’tan bu yana, bu “ilkeler” ve “inanca” sadık kalarak yazıyorum...
Ama imam hatip okulu kökenli, Reis-i Cumhur “hazretleri”, Vezir-i Azam ve AKP Reisi umumisi ise Cumhuriyet gazetesine de diş biliyor! Bu haftaki yazımda, “hazret” hakkında Avrupa ve Amerika’nın önemli gazetelerinin, yazdıklarına, özetle yer vereceğim...

***

Avusturya Die Presse: “Cumhurbaşkanı için tek bir konu var. Kendi iktidarını, her ne pahasına olursa olsun korumak, hatta bedelini tüm ülke ödeyecek olsa bile! İstanbul’da seçimlerin iptal edilmesi bunun en açık ispatı...
İktidar kırmızı çizgiyi aştı. Arsız biçimde demokratik değerlere zerrece değer vermediklerini ortaya koyuyor. Adayları kazandığı halde kandırıldığını düşünen milyonlarca İstanbullunun iktidara öfkesi büyüyor. Bölünmüş Türk toplumundaki çatlak, daha da derinleşecek!”

***

İsviçre Neue Zürcher Zeitung: “YSK’nin kararına hâlâ şaşıran varsa, Erdoğan’ın nasıl bir düşünce yapısına sahip olduğunu, ülkesini bir uçuruma sürüklediğinin farkında değil demektir.
Halkın iradesinden daha yüksek bir mercice bu göreve yetkilendirildiğini düşünen, iktidarını korumak için bu adam, yenilgiyi kabul etmez.
Aksine Türkiye’yi bir demokrasi olarak gösteren son kırıntıları da harcamaya hazırdır. O da, zor kullanmadan seçimler yoluyla iktidarın değişmesi olasılığıdır.”

***

Norveç Verdens Gang: “Erdoğan’ın iktidarda olduğu, son 16 yılda, Türkiye giderek daha da otoriter bir hal aldı!
Erdoğan’ın ülkenin en kalabalık kentindeki acı yenilgiyi kabullenmeyeceği ortaya çıktı. İktidar partisinin aleyhinde olursa seçmenin kullandığı oyun geçerliliği yok. Hiç adil değil, demokrasiye temelden aykırı durum.”

***

Alman Kölner Stadt-Anzeiger: “Erdoğan’ın İstanbul üzerindeki hâkimiyetini kaybetmesinin, partisi konumuna ilişkin sonuçları da olacaktır. Halihazırda parti içinde de rahatsızlık var.
AKP’nin büyük şehirlerde oy kaybetmesi, kentte yaşayan nüfusun büyük bölümünün İslamcı-tutucu bir yaşam biçiminin dayatılmasını istemediğinin de göstergesidir!”

***

Alman Die Welt: “Türkiye uzun süredir gerçek bir demokrasi değil. Otoriter yönetim anlayışı hâkim... AB’nin Türkiye’yi kapısından kovmak, Erdoğan’ı etkilemeyecektir. Bir şeyleri harekete geçirebilecek yegâne unsur Türkiye’deki sivil toplumdur.”

***

Bulgar Duma: “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın İstanbul için mücadele vereceği açık. Ancak stratejisi tehlikeli... Geçen yıl halihazırda yüzde 30 değer kaybeden TL’nin, YSK’nin kararının ardından düşüşe geçtiği gerçeği ortada.
Ülkedeki siyasi istikrarsızlığın, durgun Türk ekonomisine faydası yok. Erdoğan’ın bu kez İstanbul’u kesinlikle geri alacağı yönündeki umudu yüksek...”

***

İngiliz Financial Times: “Türkiye vahim bir biçimde demokrasiden sapıyor. Erdoğan’ın yıllar içerisinde otoriterliğinin giderek arttığı düşünüldüğünde, İstanbul’un Belediye Başkanlığı seçiminde muhalefetin zaferi, Türkiye’de demokrasinin ölmediğine dair bir umut ışığı uyandırdı. YSK’nin kararı bu ışığı söndürdü.
Yabancı yatırımcılar; deneyimli ekonomistlere karşın, damadını Hazine ve Maliye Bakanı yapan, ülkeyi demir yumrukla yöneten, kaprisli lidere zaten mesafeli yaklaşıyor. Erdoğan ekonomiyi güçlendirmeye odaklanmalı, siyasi dalavereye değil!
Türkiye’yi hem ülke içinde, hem de uluslararası alanda zayıflatıyor. İstanbul’da kaybetmek, hem Cumhurbaşkanı, hem de partisi için acı verici...”

***

Amerikan Wall Street Journal: “Yatırımcılar arasında ekonomik çalkantıların artması kaygıları baş gösterdi. İstanbul’da seçimlerin yenilenmesi giderek daha çok otoriterleşen Erdoğan ile güçlenen ve cesaretlenen muhalefet arasında sert bir yüzleşmeye zemin hazırlayacak.”

***

Amerikan New York Times: “Muhalefet tarafından kazanılan seçimin tekrarlanması yönündeki YSK kararı Erdoğan açısından ezici bir yenilgiyi ortadan kaldırdı. Ancak toplumsal huzursuzluk ve yeni bir ekonomik kriz olasılığını artırdı.
Ayrıca siyasal üssü ve arka bahçesi olmasının yanı sıra ailesi ve yakın çevresi için zenginlik ve saygınlık kaynağı olan İstanbul’un kaybı, özellikle acı vericiydi...”