Özdemir İnce

Ortak akıl aydınlanma düşmanıdır

10 Mayıs 2020 Pazar

Bu yazı başta CHP yüksek kadrosuna, aydınlara, yazanlara ve okuyanlara, cumhuriyetçi ve demokratlara, aydınlanmacı fedailere ithaf ve arz edilmiştir!

***

Ortak Akıl”a değindiğim bu kaçıncı yazıdır, bilemem. “Onlar” kullandıkça ben yazmayı sürdüreceğim. İnatçılığım baş belasıdır. Kim ki “Ortak Akıl” deyimini kullanır “o” akıl ve düşünme düşmanıdır. Böyle olmadığını kanıtlamak için “Ortak Akıl”ın eşanlamlısını (synonyme) söylesin, eşanlamlısı yoksa tarif etsin. Beceremez ise “Akıl”a hakaret etmeyi biraksın!

Bu deyime neden karşı olduğumu onlarca kez yazdım, açıkladım: Bunu bir kez daha yapacağım: (Hürriyet, Aydınlık ve Cumhuriyet arşivlerine bakınız.)

***

ORTAK: Hissedar, şerik, partner, arkadaş, kuma.

FETÖ’nün ağzı ve dili Hüseyin Gülerce’nin bir zamanlar Beyaz TV’de yaptığı programın adı “Ortak Akıl”dır ki cemaat sürüsü için doğru bir seçimdir.

Atasözü: “Ortak atın beli sakat olur.

AKIL: Düşünme, kavrama, anlama yetisi. (Logos, epistêmê, intellectus, intelligentia, ratio, entendement, understanding) geniş kapsamıyla zekâ ile düşünme gücüdür.

Aydınlanma nedir?

Sadık Usta’nın Dünyayı Değiştiren Düşünürler III (Kafka/ Epsilon Yayınevi) adlı kitabında filozof Kant, aydınlanmayı şöyle tarif eder:

Aydınlanma, insanın bizzat kendi eseri olan boyunduruktan kurtulmasıdır; boyunduruksa insanın, başkasının yardımı olmadan kendi aklını kullanamama durumudur. Eğer söz konusu boyunduruk, insanın zihinsel özrünün bir sonucu değil de onun aklını, başkasının yönlendirmesi olmadan kullanmaya cesaret edememesinin bir sonucuysa kabahat insanın bizzat kendisindedir. Bu nedenle, ‘Sapere Aude! Ey insan, aklını kullanmaya cüret et!’” (s.13)

Kant’ın sözünü ettiği boyunduruk “Ortak Akıl”dır!

Kant, “Aydınlanma kendi aklını kullanma cesaretidir” diyor.. O halde “Ortak Akıl” nedir? Kendi aklından vazgeçme halidir. “Ortak Akıl”, aydınlanmanın tersidir.

***

Diderot ise ondan otuz yıl önce, aydınlanma filozofunu tarif ederken şöyle demişti:

“Önyargıları, gelenek ve görenekleri, eski olmaktan kaynaklanan genel kabulleri; otoriteyi ve kısacası insanların zihnini boyunduruk altına almış olan her şeyi çiğneyerek kendi kendine düşünmeye ve açık seçik ve genel ilkelere yükselmeye cesaret eden, onları sorgulayan, tartışan, kendi deneyiminin ve aklının tanıklığından başka bir şeyi kabul etmeyen ve hiçbir şeye bağlanmadan ve taraf tutmadan incelediği felsefelerden kendisine ait olan bir felsefe oluşturan filozoftur.” (Sadık Usta’nın kitabı. s.31)

İnsanların zihnini boyunduruk altına almış olan her şey”e “Ortak Akıl” denir.

***

Emekli general Ahmet Yavuz, TELE 1 ya da Halk TV’de katıldığı bir programda şöyle demişti: “Akılla, ama ‘Ortak Akıl’la değil ‘Birleşik Akıl’la karar vermeliyiz.” Kendisini kutlarım: “Hepsi bağımsız, özgür ve cesur akılların katıldığı tartışma ortamında alınan karar”la demek istiyordu. Çünkü “Ortak Akıl”, vesayet altındaki akıldır, Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil ettiği akıldır. Çünkü temsil ettiği insanlar akıllarını onun vesayeti altına vermişlerdir. Onların aklı “emir eri” olmuştur artık.

***

İnsanlığı çökertip uçuruma götürenler, totaliter rejimlerin temeline harç taşıyanlar hep “Ortak Akıl”ın bilinçsiz kurbanları olmuştur.

Yeni soygun adayı İstanbul Kanalı, yap-işlet-devret kazıkları, torba yasalar dümeni “Ortak Akıl”ın ürünüdür. Anayasanın, devrim yasalarının, yasaların, kuvvetler ayrılığının ırzına geçilmesi “Ortak Akıl”ın marifetidir.

18 yıldır bu ülkeyi AKP’nin “Ortak Aklı” yönetmekte ve insan suretinde ruhsatsız sarayda ikamet etmektedir.

***

Ey ahali, 16 Eylül 2001 tarihli Hürriyet Pazar’da ilk kez şöyle yazmışım:

Ortak (Kolektif) Akıl’ın vardığı noktayı en iyi Erbakan Hoca belirliyor ve ‘Lidere itaat farzdır’ diyor.

Ortak Akıl, demokrasilerde değil, teokratik düzende, faşizmde, totaliter rejimlerde geçerlidir. Onlar tarafından yaratılır ve onları yaratır! Ya da onları yaratır ve onlar tarafından yaratılır!

***

Ortak Akıl”, kralın, padişahın, diktatörün, tarikat şeyhinin, mafya babasının aklıdır!

Ortak Akıl”, sizin yerinize ve halk adına düşünen ve eyleyen akıldır.

Güle güle itaat ediniz efendim!

Elbette kendi düşen ağlamaz!

Düştüğü yer “Ortak Akıl”ın kara deliğidir!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları