Mustafa Sönmez
Mustafa Sönmez mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Türkiye'yi 2012'deNeler Bekliyor?.. (2)

31 Aralık 2011 Cumartesi
\n

\n

Ekonomik büyümesini dış kaynağa, onun en spekülatif ve kaypak biçimi olan sıcak para girişine dayandırmış olan Türkiye kapitalizmini, 2012de çok ciddi, çok yorucu sorunlar bekliyor. Avrupada 2012, kırık dökükleri toplama yılı olmaya aday. Sermaye yetersizliğinden malul bankaların, bütçeleri delik deşik Güney Avrupa ülkelerinin defoları, kırılgan yanları onarılmaya çalışılacak. Bu da Türkiyenin bel bağladığı sıcak paranın Türkiyeden uzaklaşarak Avrupaya yönelmesi, Avrupa bankalarının kredi musluklarını kısması anlamına geliyor.

\n

Kaynak girişinde azalmanın yanı sıra Avrupada düşmesi beklenen talebin Türkiyenin ihracatını olumsuz etkileyeceği açık. Dış kaynak akışının yavaşlaması, döviz kurunun yukarı tırmanması demek. İthalata bağımlı Türkiye sanayisinin ve sanayi ihracatının, yükselmiş kurlarla çarkını döndürmesi hiç kolay değil. İthal girdilerde maliyet artışının Türkiyenin rekabet gücünü zayıflatacağı çok açık. Gerileyen sıcak para açığını, Merkez Bankasının rezervleriyle kapatmaya çalışması beyhude bir çaba. Azalan rezervler, Türkiyeyi dış yatırımcılar açısından daha sorunlu gösterir. Döviz rezervi toplamının, kısa vadeli borç toplamının altına düştüğünü görüyoruz. Bu şimdiden iç açıcı bir durum değil.

\n

***

\n

İhracattaki sert düşüşü önlemenin yolu, başka pazarlar bulmak olabilirdi. Bu pazarın daha çok Ortadoğu olabileceği öne sürülürken Türkiye, bu coğrafya ile ilişkilerinde ciddi sorunlar yaşıyor ve sorunlar büyüyeceğe benziyor. Arap Birliğinin gözlemcileri Suriyede. Gözlemleri ve raporları bakalım neye yol açacak... Suriyede gerilim düşebilir, böylece Esad rejimi bir süre için de olsa durumunu koruyabilir. Suriyede inisiyatif daha çok Mısıra ve Arap Birliğine geçti. Türkiye, yaptığıyla kalmış gibi… 2012’de Türkiyenin daha çok Irak ile sorunu olacak. Türkiyenin ihracatında yüzde 6nın üstünde, yıllık 7 milyar dolara yakın payı olan Irak, hızla iç savaşa, bölünmeye doğru gidiyor. ABD emperyalizmi, Iraktan güya çekildi ve geride güya istikrarlı bir ülkebıraktı. Oysa Irak, hızla bir kaosa sürükleniyor. Başbakan Malikinin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık el Haşimiyi teröristleri desteklemekle suçlaması, Şii- Sünni kavgasını anında su üstüne çıkardı. El Haşimi, Kürt bölgesine kaçtı ve krizi oraya da taşıdı. Bu kargaşanın Irakı 3’e bölmesi çok muhtemel. Kuzeyde Kürtler, ortada Sünniler ve güneyde ŞiilerMezhep ve etnik temelli çatışmalar başladı, ne yazık ki hızlanacak.

\n

Parçalanmanın eşiğindeki Irak, bu önemli ihracat pazarı endişe ile izleniyor. Türkiye, Maliki-Haşimi didişmesinde tavrını Sünni Haşimiden yana koydu. Bu, Maliki ile zaten pek iyi olmayan ilişkilerin daha da bozulması demek. Şimdi merak edilen şu: Irakta kim hâkimiyeti ele geçirecek? Malikinin yönetiminde bir Şii hâkimiyeti, bekleneceği gibi İranın nüfuzunun artması, İranın sadece Irakı değil, Suriyeyi de kampına katması demek. Böyle bir durumda Irak Kürdistanı ne olacak? Sünni Haşimi, Sünni Kürtleri yanına çekmek istiyor ama Sünni Kürtlerin elinde Sünni ağırlıklı Türkiye kartı da var. Türkiyenin Iraktaki Kürt yönetimi ile yakınlaşıp Haşimiyi bu güçlenmiş elle masaya oturtmak planı var. AKP iktidarı, Irak Kürdistanına bu kaosta sahip çıkıyor görünmenin karşılığı olarak PKK ve Kürt siyaseti ile ilgili oyun planlarında yardım istiyor. Kendi derdine düşmüş Irak Kürdistanı, PKKyi satar mı?” PKK, bu durumda İran-Şii Irak ve Suriye eksenine yaklaşır mı ya da yaklaşmış bile denebilir mi?

\n

2012, Türkiye için önemli risklere ve büyük satranç maçlarına gebe. Umalım yanlış hamleler yapılıp ani bir şah-mat ile yüz yüze kalmaz Türkiye...

\n

***

\n

Tüm olumsuzluklara, yaşanmakta olan onca acıya rağmen, yeni bir yıl, barış, demokrasi, adalet ve özgürlükler uğruna verilen mücadelede yeni umutların, yeni solukların başlangıcı olabilir. Dileyelim olsun ve dileyelim arkadaşım Murathan Munganın şu dizelerindeki beklentiler, hepimiz için gerçek olsun

\n

\n

Ne çıkmaz sokaktayım ne de mutsuz

\n

Sadece rüzgârlardan daha güçlü olmak istiyorum o kadar

\n

Açık denizlerde nice yolculuklara yelken açarken

\n

Kış güneşinin mutlu ettiği bir kedi gibi mutlu, emin, tasasız

\n

Sere serpe ve keyifli olmak tek isteğim ve dileğim...

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları