Mustafa Sönmez
Mustafa Sönmez mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Kılavuzu IMF Olanın...

10 Şubat 2012 Cuma
\n

Türkiye ekonomisi ile ilgili öngörülerde bulunmak isteyen politikacıların, yatırımcıların, karar alıcıların, birinci elde kullandıkları kaynak, IMF raporları. IMF, hem yılın belli dönemlerinde yayımladığı Dünya Ekonomik Görünümü (World Economic Outlook) raporlarında, hem de ülke özelindeki analizlerinde Türkiye ile ilgili büyüme, cari açık, enflasyon gibi temel göstergelere ilişkin öngörülerde bulunuyor.

\n

Kriz öncesi ve sonrası performansını dikkate alınca, IMFye ne kadar güvenebiliriz? Birçok otoritegibi, küresel krizin gelmekte olduğunu IMF de göremedi. 2008 ve 2009 öngörülerinde, kelimenin tam anlamıyla çuvalladı. Yaşanan felaketin hasar tespiti yapıldıktan sonra, izleyen 2010, 2011 yıllarının IMF performansı da çok parlak değil. Şimdi de gözler 2012 öngörülerinde

\n

Hatırlayın; küresel krizin ABDde patlak verdiği 2008de IMF, dünya ekonomisinde yüzde 4e, gelişmiş ekonomilerde de yüzde 1.5e yakın büyüme öngörüyordu. Oysa, 2008 sonuna gelindiğinde özellikle ABD ve diğer merkezlerde büyüme neredeyse sıfıra yakın gerçekleşmişti. Ama esas çuvallama 2009da yaşandı; merkez ülkeler için yüzde 0.5 büyüme ile krizin aşılacağı sanılırken yüzde 4e yakın bir tarihi daralma yaşandı. Sütten ağzı yanan IMF, 2010 için mütevazı bir toparlanma bekliyordu. Bu kez de dünya ekonomisi öngörünün üstünde büyüdü ama 2011de yeniden büzüldü

\n

IMFnin karizmasını çizen en önemli halkalardan biri Yunanistan oldu. IMF, Yunanistanın nasıl kof bir ekonomi olduğunu ve Avro alanını ofsayda düşüreceğinifark edemedi. 2008 için yüzde 3ün üzerinde büyüyeceğine hükmettiği komşu, o yıl yüzde 1 büyümeyi ancak becerirken sonrasında iflah olmadı ve üç yıldır küçülüyor, daha da küçüleceğe benzer, ama IMFnin sorunun büyüklüğünü fark etmesi ancak 2011de mümkün olabildi.

\n

Gelelim IMFnin Türkiye karnesine IMF, daha küresel krizin etkisi altına girmeden Türkiye ekonomisinde başlayan tıkanmayı göremediği için 2008de yüzde 3.5 büyüme öngörmüştü. Sonuç yüzde 1in altında büyüme oldu. Daha beteri 2009 tahmini oldu. Yüzde 3 büyümesi beklenen Türkiye, yüzde 5e yakın küçülme yaşayınca IMF, Türkiye bahsinde de ters köşeye yattı. IMF, 2010 ve 2011de ise daha mütevazı büyüme öngörüleri yaptı ama 2010da 5 puan, 2011de 2 puan sapmaya uğradı öngörüler.

\n

IMF, şimdi de 2012 sınavında ve bu yıl büyümenin yüzde 2 dolayında kalacağını öngörüyor. AKP iktidarının yüzde 4 büyüme hedefini ise paylaşmıyor. Kılavuzu IMF olanlar, düşük büyüme beklentisine girip AKPnin tökezlemesi için duaya durmaktan başka bir şey yapmıyorlar. Ama galiba boşuna bekleyecekler. IMF takipçileri, AKP rejiminin Maliye gücünü hafife almakla büyük hata yapıyorlar. Bütçeyi yeni vergiler, özelleştirmeler, kamu varlığı satışları, İşsizlik Fonunu tırtıklama gibi yer yer hukuk dışı operasyonlarla takviye, AKP rejiminin elini güçlendiriyor, manevra alanını genişletiyor. Muhalefet -özellikle CHP- bunu göremiyor ve haksızlıklar üstüne bina edilmiş bu politikayı bozamıyor. Maliyede sağlamlık, para politikalarında Merkez Bankasının faiz ve döviz politikalarına destek sağlarken krize karşı yeni direnç kolonları oluşturuyor. AKP, 2009 krizini bu sayede savuşturmuştu. Bugün de güvendiği dağ, Maliye

\n

\n\n



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları