Çiğdem Toker

Kamu ihale reformuymuş!

23 Eylül 2015 Çarşamba

“Ben önümüzdeki dönemin tek sihirli sözcüğü olduğuna inanıyorum, reform reform reform..”
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, NTV’deki yayında dün aynen böyle dedi.
Öncelikle iki reformu kastediyordu:
“Biri vergi”, diğeri de “şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele anlamında yeni Kamu İhale Kanunu.”
Kamu İhale Kanunu’nu yenileme gereğini “şeffaflık sağlama ve yolsuzlukla mücadele” ile açıklamak tek anlama gelir: Mevcut düzenin şeffaf olmadığı ve yolsuzluklara açık olduğu.
Maliye Bakanı Şimşek, ilk iki yılı Hazine’den sorumlu, son altı yılı da Maliye Bakanlığı’nda olmak üzere tam sekiz yıldır bakanlık görevi yürütüyor.
AKP iktidarı, Kamu İhale Kanunu’nu devre dışı bırakan, ihaleyi düzenleyene istediği firmaya istediği bedelden ihale yapma yetkisi veren değişiklik, kararname veya özel yasaları çıkarırken, Şimşek kabine üyesiydi.

***

Şimdi onlara bir göz atalım:
- Sağlık Bakanlığı’nın kamu-özel sektör işbirliğiyle yaptırdığı sağlık kompleksleri,
- Türkiye Kömür İşletmeleri’nin şirketlerden kömür alımı,
- Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim malzemesi alımı,
- BOTAŞ’ın sıvılaştırılmış doğalgaz alımı,
- Milli Eğitim Bakanlığı’nın FATİH projesi kapsamındaki bilgisayar ve donanım alımı; ÖSYM’nin sınav malzemesi alımı,
- Kamu elektrik şirketlerinin alımları,
- TRT’nin AA’ya yaptıracağı programlar,
- Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın alımları,
- Başbakanlık’ın inşaat işleri,
- Marmaray,
- Türkiye’nin G20 dönem başkanlığı için satın alıacağı mal ve hizmet alımları ile yapım işleri.

Alfabede harf bitiyor
Yukarıda sıraladığım kurum ve alımlar, Kamu İhale Kanunu’na tabi olmayacak listenin tamamı da değil üstelik. Sadece bir bölümü.
Bugün reform marifetiyle sihir beklenen yasanın AKP döneminde nasıl delik deşik edildiğini görmek isteyenler, 3. maddeye bakabilir.
Bu madde, tam rekabetin işlediği kamuya açık ihaleler yerine, doğrudan alım yapılabilecek yani yolsuzluğa açık olma potansiyeli büyük olan “istisna”ları düzenliyor.
AB’ye uyum kapsamında 2001 krizi sonrasında çıkarılan Kamu İhale Kanunu’nun ilk metninde, yasayı devre dışı bırakan “istisna” sayısı sadece beş taneydi.
İstisna listesi a harfinden başlıyor ve f’ye kadar gidiyordu.
Bugün yasayı açıp baktığınızda, istisna listesinin u harfine kadar uzadığını görebilirsiniz. Alfabede harfler bitti bitecek. Listenin u’ya kadar uzaması, yapılan yasa değişiklikleriyle bu kanundan kaçmak anlamına geliyor. Siz eklenen her harfi müteahhit zenginleşmesi olarak da okuyabilirsiniz.
Ezcümle, eğer Maliye Bakanı Şimşek, liste f’den u’ya uzarken, doğru zamanda “şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele” adına itiraz edebilseydi, bugün reform kelimesine sihirli anlamlar yükleme ihtiyacı hissetmeyecekti.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Hoşça kalın 9 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları