Devrim değil belki ama onun ayak sesleri olabilir…

91.si düzenlenen Oscar Ödül Töreni’ne bir smokin elbiseyle katılan şarkıcı aktör Billy Porter, smokin üstünün bütünleyicisi olan kabarık eteğiyle yalnızca kırmızı halıyı değil, cinsiyetle ilgili önyargıları da süpürdü. Tasarımcı Christian Siriano tarafından tasarlanan smokin elbise, öğretilmiş cinsiyet görünümlere karşı bir başkaldırı olarak Oscar Ödülleri tarihindeki yerini aldı. 

Elbette çok konuşulacağını, tartışılacağını biliyordu ve elbette çok konuşuldu. Tören sonrası verdiği röportajlarda Porter, kuir kimliğini ifade etmekte moda seçimlerinin nasıl güçlü bir araç haline geldiğini anlattı. “Giysinin ilk provasında kendimi hayat dolu, özgür, güzel hissettim” dedi… 

Bir insan için kendini olduğu gibi, özgür hissetmek kadar güzel bir duygu olabilir mi? 

Moda Tasarımcıları Ne Düşünüyor?

EMRE TAMER 

Fotoğraf: Tülay Yaşar                                                                         Fotoğraf: Peter Stiegter

Porter’ın giysisiyle verdiği mesajla ilgili görüştüğüm Moda Tasarımcısı Emre Tamer’e göre; Billy Porter daha önce Lady Gaga’nın ödül törenine erkek kıyafetleriyle katıldığı zaman olduğu gibi, sıradan smokinlerden farklı giysisiyle tüm dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. 

Lady Gaga 

Tamer, tarihte tasarımcıların toplumu şok edecek kadar sıra dışı tasarımlar yaptığını, Helmut Newton’un fotoğraflarında da cinsiyet kavramının sorgulandığını belirtti ve ekledi: “Elbette modada feminen ve maskülen çizgilerin sınırları eski keskinliğinde değil. Şu an Londra’da yaşayan bir tasarımcı olarak görüyorum ki sokakta etekle gezen erkekler kesinlikle yadırganmıyor. İstanbul ‘da da yakında etekli erkekler görür müyüz bilemem ama modanın sınırları yıkan bir algı olduğu kesin!” 

ENESOE CHAN 

Enesoe Chan Curitiba Moda Haftası, Brezilya- 2004 

Brezilyalı Moda Tasarımcısı Enesoe Chan konuyla ilgili, “Geçmişte kadınların erkek giysileri giymesi kabul edilemezdi, giydiklerinde kendileriyle alay edilir, kaba davranışlara maruz kalırlardı. Ancak kadınlar, giyim seçimlerinde erkekler gibi özgür olma hakları için savaştılar. Günümüzde cinsiyet eşitliği için erkeklerin de küçük görülmeden kadın giysileri giyebilmesi gerektiğini düşünüyorum. Kadınların pantolon giymeleri gibi, erkeklerin etek giymesi normal karşılandığında cinsiyet eşitliğinin sağlandığına inanacağım” diyor. 

Z Kuşağı Soruyor: Neden kalıplara bağlı kalalım?

Son yıllarda moda akımlarını belirleyen yüksek moda ve sokak modası markaları hedef kitle olarak gördükleri 1996-2010 yılları arasında doğmuş olan “Z kuşağına” hitap edebilmek için cinsiyet kavramında daha eşitlikçi yaklaşmaya çalışıyor. Instagram kuşağı olarak da adlandırılan Z kuşağı, önceki nesillerden farklı olarak cinsiyet kavramının kurallarla çizilmesini eski bir kavram olarak görüyor. 

Z kuşağı temsilcilerinden Altınbaş Üniversitesi Moda ve Tekstil Tasarımı son sınıf öğrencisi, 1997 doğumlu Deniz Coşkun modada cinsiyet kavramını sorgulayan tasarımcılardan. 

“Men Bloomed koleksiyondaki ilhamım, çiçeklerle erkeklerin romantik bir bağlamda birleşmesi. Son yıllarda erkek giyiminde çiçekleri birçok desen ve dokuda zaten gördük. Ben de erkek giyiminde az rastlanan kesimlere ve farklı dekolte önermelerine yer verdim. Neden olmasın? Neden kalıplara bağlı kalalım?” 

Sahi, neden kalıplara bağlı kalalım? 

Modada cinsiyet kalıplarının ortadan kalkmasını destekleyenler Zara, H&M gibi markaların cinsiyetin altını çizmeyen koleksiyonlarını yetersiz buluyor, daha fazla seçeneğe sahip olmak istiyorlar. Mağazaların “kadın-erkek” bölümü olarak ayrılmasına karşı çıkıyorlar ve New York’ta açılan Phluid Project mağazası bunu gerçekleştiriyor. 

Konu sadece bir erkeğin etek giymesi değil, herkesin hissettiği gibi, özgürce, beden ve cinsiyet kalıplarına sığmak zorunda olmadan kimliğini ifade edebilmesi. 

Modada cinsiyet kavramının sorgulanması, Billy Porter’ın kişisel protestosu: Devrim değil belki ama onun ayak sesleri olabilir.