YouTube’a ‘idari’ yasak

Türkiye’de milyonlarca kullanıcısı olan video paylaşım sitesi YouTube’a uygulanan yasak bir türlü aşılamıyor. Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, çarşamba günü siteye uygulanan erişimin engellenmesine ilişkin kararı kaldırdı. Ancak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ve Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), “idari tedbir” kararı alarak YouTube’a uygulanan yasağında ısrar etti. BTK, YouTube’un suç unsuru taşıyan 152 videoya ilişkin linke yurtiçinden girenler için erişimi engellemesine karşın yurtdışından halen bu linklere girilebilmesini gerekçe gösterdi. Anayasa Mahkemesi’ne YouTube’un açılması için bireysel başvuruda bulunan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu ise yaşanan duruma “TİB, hukuk ve akılla inatlaşıyor” ifadesiyle tepki gösterdi.

Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan gizli Suriye toplantısına ilişkin ses kaydının YouTube’da yayımlanması üzerine mahkemenin 27 Mart’ta siteye yönelik aldığı erişim yasağıyla oluşan kriz bir türlü aşılamıyor. YouTube ve TBB’nin yaptığı itirazlar sonucu son olarak Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi, 9 Nisan Çarşamba günü siteye uygulanan erişim yasağını kaldırdı. Buna karşın mahkeme, suç unsuru taşıyan 15 linke yönelik engellemenin sürmesine hükmetti. Bu kararın ardından TİB ve BTK’nin siteyi erişime açması bekleniyordu. Site, çarşamba günü akşamı kısa süreli olarak erişime açıldı. Ancak jet hızıyla devreye giren TİB, aynı günün akşamında siteye yönelik “idari tedbir” uyguladı. Sitenin tümden erişeme engellenmesi kararının gerekçesi, sitede “Bu internet sitesi (youtube.com) hakkında 5651 sayılı kanunun 8. maddesi 1. fıkra (b) bendi ve 4. fıkrası uyarınca...” ifadesiyle yer aldı. Yani site, “25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar” gerekçesiyle erişime engellendi. Sitede ayrıca “çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik ve fuhuş” suçları yer aldığı iddiasıyla erişim resen yasaklandı.

BTK: Mahkeme kaldırdı ama biz yasakladık

Konuya ilişkin yazılı açıklama yapan BTK, Gölbaşı’ndaki mahkemenin erişime engeli kaldırdığı anımsatarak yasağın sürmesine yönelik karar şöyle savunuldu:

“YouTube tarafından 2014/381 Değişik İş No’lu Kararda yer alan 15 linkteki içeriklerin bir kısmının kaldırılmış olduğu, bir kısım linklerde ise içeriğin tamamen çıkarılmayarak sadece Türkiye’den erişimin engellendiği ancak, yurtdışından erişimin mümkün olduğu tespit edilmiştir. 27/03/2014 tarihinden bugüne kadar ilgili internet sitesinde aynı içeriği taşıyan toplam 151 link tespit edilmiş, bu içeriklerin çıkarılması için youtube’a bildirimde bulunulmuştur. Youtube tarafından bu içeriklerin bir kısmının kaldırılmış olduğu, bir kısım linklerde ise içeriğe sadece Türkiye’den erişimin engellendiği fakat, yurtdışından erişilebildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, aynı içeriği taşıyan bir kısım linklerin halen yayımlanmaya devam ettiği görülmektedir. Diğer taraftan, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e hakaret niteliğindeki içerikler nedeniyle YouTube’a uyarı mesajları gönderilmiş olup, söz konusu içerikler çıkarılmadığı için 27/03/2014 tarihinden itibaren 5651 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının (b) bendi ile 4 numaralı fıkrası hükümleri uyarınca erişimin engellenmesi tedbiri uygulanmıştır. Söz konusu içeriklerin bir kısmı hâlâ ilgili internet sitesinde yayımlanmaya devam ettiğinden, youtube.com internet sitesine uygulanan erişimin engellenmesi tedbirine devam edilmektedir.”

‘Hukukla inatlaşma’

TBB Başkanı Metin Feyzioğlu, yaşanan tabloyu “Burada artık hukukla ve akılla inatlaşıyorlar. Bu davranışlar doğru değil. TİB’in Anayasa Mahkemesi kararı doğrulusunda menfaat dengesinin gözetilmesi gerekir. Genel bir erişim engeli uygulanamaz. Bu nedenle TİB idari işlem tesis ederken anayasayı ve Anayasa Mahkemesi’ni dikkate almamıştır” sözüyle özetledi. Anayasa Mahkemesi, Twitter’a tümden uygulanan erişim yasağını anayasada düzenlenen ifade özgürlüğüne ağır bir saldırı olarak değerlendirmiş ve kararın kaldırılmasını istemişti. Milyonlarca kişinin girdiği bir internet sitesinin tümüne yasak konulamayacağını vurgulayan Yüksek Mahkeme, ancak link bazında engelleme verilebileceğini ifade etmişti.