Yener: Kamu-toplum yararı ve kamusal denetimi savunduğumuz için hedefteyiz

Yunus Yener

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı

TMMOB’yi ve odalarımızı dönüştürme çabasının kamu yararının tasfiyesi girişimleri doğrultusunda gündeme geldiğini en başta belirtmek gerekir. Kamu idari yapısı ile Türkiye’nin toplumsal formasyonunda yıllardan beri gerçekleştirilen neo-liberal piyasacı otoriter dönüşümlerle birlikte kamusal üretim, hizmet ve denetimler de tasfiye edilmek isteniyor. Mevzuatımızda yapılmak istenen değişikliklerin özü budur. 

Anayasada kamu tüzelkişilikleri olarak tanımlanan kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütlerimizin kanunlarında yapılmak istenen değişiklikler, kamusal denetim fonksiyonlarımız ile özerk yerinden yönetim kuruluşu hüviyetimizin yok edilmesine yöneliktir. Bunu, üye çoğunluğuna dayalı seçim sistemi ve şeffaf demokratik örgütsel yapımızı rant çıkarları doğrultusunda değiştirme yoluyla yapmak istiyorlar. 

MEÇHUL PROJELER...

Bu dönüştürme çabası; üst birliğimiz TMMOB ve odalarımız ile mühendislik, mimarlık, şehir planlama alan ve hizmetlerini piyasa işleyişine doğru yönlendirmeyi, taşeronlaştırmayı ve demokratik yollarla ele geçirilemeyen odalarımızı yandaşlara açarak AKP’nin usulsüzlük ve kuralsızlaştırmalarla işleyen rant düzeni önündeki engelleri kaldırmayı hedefliyor. 

Odalara yasa ile verilen en önemli görevlerden birisi meslek ve meslektaş onurunu korumak ve bunun için işlerin ehil insanlar eliyle yani bu işi bilen uzmanlarca yapılmasını sağlamaktır. Oysa kamu yararını esas alarak uygulanan ve işin uzmanlarınca yapıldığının takip edildiği mesleki denetim iktidar tarafından müteahhitlerin lehine halkın ve meslektaşlarımızın aleyhine engellenmeye çalışılmaktadır. Bu sebeple hizmet kalitesinde düşme, “müellifi” meçhul projeler ortaya çıkmıştır. 

DENETİMDEN KAÇIRMAK

Teknik normlar ile mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı disiplinlerinin ilkelerine aykırı olarak yanlış yer seçiminden başlayıp çevre tahribi ile kamu kaynak ve varlıklarının iktidar ve paydaşlarına rant ve kaynak transferi yapmanın olanaklarını sunan projelerin kamusal denetimden kaçırılması bu nedenledir. 

Yanlış enerji santralları, köprüler, otoyollar, havaalanları, yapı ve imar projeleri ile kamusal denetim gerektiren hemen her konu denetim dışı tutulmak isteniyor. Örneğin odamızın meslek alanları arasında yer alan işçi sağlığı ve iş güvenliği eksikliğinden kaynaklanan iş kazaları / cinayetleri, depremler, tren ve yüksek hızlı tren kazaları, çevre tahribatı, fabrika / tesis yangınları, otobüs yangınları, okul servis araçları, hastanelerin havalandırma / tesisat sistemleri, LPG’li araçlar, asansörler, yapı denetimi gibi birçok konuda kamusal denetim dışlanmakta veya zayıflatılmakta ve meslek örgütlerinin işlevleri zayıflatılmaya çalışılmaktadır. Bu konuda birçok mevzuat düzenlemesi de yapılmıştır, şimdi son demokratik kaleler olan meslek örgütlerinin mevzuatını değiştirmeye yönelinmiştir. 

Odamız kamu yararı, kamusal üretim, hizmet ve denetimin tasfiyesine, serbestleştirme ve özelleştirmelere karşı çok sayıda rapor hazırlamıştır. Bunların arasında; KİT’lerin özelleştirilmesi ve SEKA gerçeği, kamu sektöründe devletin rolü, ERDEMİR gerçeği, tarihe düşülen notlar/TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın özelleştirme karşıtı çalışmaları, AKP iktidarının meslek alanlarımızda yarattığı tahribat, ulaşım ve trafik politikalarında planlama gerekliliği, ulaşımda demiryolu gerçeği, deprem gerçeği, LPG CNG’ye dönüştürülen araçlarda denetim, asansörlerde denetim, işçi sağlığı ve iş güvenliği, kalkınma ve istihdam odaklı sanayileşme için planlama önerileri ile enerji alanlarını içeren ve demokratik enerji programını da sunan, çok sayıda raporumuz bulunmaktadır.  

CUMHURİYETİN KAZANIMLARI

Özetle odalarımız ve TMMOB kamusal birikim ve hizmetleri sermaye güçlerine devreden demokrasi, laiklik, bilim ve hukuka aykırı uygulamalara karşı mücadelesini yıllardan bu yana eğilip bükülmeden sürdüren demokratik mesleki kitle örgütleridir. 

Bu çerçevedeki mücadelemiz iktidara özellikle serbestleştirme ve özelleştirmelerde, kent-kır, doğal çevre, arazi, taşınmaz vb. rantları konusunda engel oluşturmakta; tasfiye, zayıflatma, işleyişimizi antidemokratik yollarla kaosa uğratmaya yönelik çabalar bu nedenle gündeme gelmektedir. 

TMMOB’nin en büyük odalarından biri olan Makina Mühendisleri Odası (MMO), sanayisizleşmenin, tarımdaki gerilemenin, Cumhuriyetin kazanımları arasında yer alan iktisadi kamu teşekküllerinin, demokrasinin, laikliğin, hukukun tasfiyesi ile paralel olarak gelişen ve üzerimizde otoriter/diktacı vesayet kurma girişimine karşı onurlu bir şekilde direnmeye devam edecektir. Odamız kamucu halkçı toplumcu, halktan yana kalkınmacı, eşitlikçi, özgürlükçü, bilimden, ehillikten, uzmanlıktan ve kamusal denetimden yana çizgisiyle bu girişime asla boyun eğmeyecektir. Odamız; kendisi dışında seçilmiş hiç kimseye, demokrasiye, hukuka ve örgütlü topluma tahammülü olmayanlar ile yandaşlarına geçit vermeyecektir. 

MÜCADELECİ YAPI

Bilinmesini isteriz, MMO’nun örgütlü üye gücüne dayalı mücadeleci yapısı ve gelenekleri, yaşatacağımız TMMOB çatısı altında her zaman sürecektir. Demokratik mevzilerimizi korumak, özelleştirilen, serbestleştirilen tüm kamusal hizmetlerin kamu eliyle toplum çıkarlarını gözeten bir anlayışla verilmesini sağlamak, Oda-TMMOB çizgisini sürdürerek geleceğe taşımak için kararlılıkla mücadele etmede örgütümüzün tam bir görüş birliği içinde olduğunu özellikle belirtmek istiyorum. İktidarın istediğinin aksine mesleki demokratik kitle örgütü hüviyetimizi koruyacak ve örgütlü toplum savunusunu kararlılıkla sürdüreceğiz.